အရင္က ဒီလိုေဆးပညာ စာမ်ိဳးကို အမ်ားဖတ္တဲ့ ‘ေဖ့စ္ဘြတ္’ မွာ မတင္ပါ။ (၁၈) ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါ ေဆးပညာစာမ်ား ‘ဘေလာ့ခ္’ ပ်က္ သြားလို႔သာ တင္ပါတယ္။ နားလည္မႈ ေပးေစလို ပါတယ္။
Q: ကြ်န္ေတာ္ သိခ်င္တာေလး ရွိလို႔ ေမးပါရေစ ဆရာ။ Oral Practice and STDs ဆက္ဆံရာမွာ ပါးစပ္ကို သံုးရင္ ရႏိုင္တဲ့ ကူးစက္ေရာဂါ ေတြ အေၾကာင္း သိခ်င္လို႔ပါ။
လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ပါးစပ္ကိုသံုးလို႔လဲ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္တဲ့ ေရာဂါေတြ ရႏိုင္တယ္။
(၁) HIV
လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါရဘို႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ အႏၲရာယ္နည္းတယ္။ ဗဂ်ိဳင္းနားနဲ႔ စအိုလမ္းေတြထက္ နည္းတယ္။ ကူးစက္ဘို႔ မျဖစ္ႏိုင္တာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ Latex ေလးတက္စ္ ကြန္ဒြမ္၊ Polyurethane ေပၚလီယူရီသိန္း ကြန္ဒြမ္၊ အမ်ိဳးသမီးသံုး ကြန္ဒြမ္ေတြကေန ကူးစက္ဘို႔ အခြင့္အလမ္းကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ ျပဳလုပ္ေပးသူရဲ႕ ပါးစပ္ေနရာမွာ ျပတ္ရွတာ၊ အနာအဆာရွိတာဆိုရင္ ပိုျပီးကူးစက္လာေစႏိုင္တယ္။ သုက္ရည္ကို ပါးစပ္ထဲထည့္ရင္လဲ အတူတူဘဲ။ သြားေရာဂါအတြက္ ခြဲစိတ္ ထားရရင္လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တျခား လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါေတြလဲ အတူတူဘဲ။ အဓိကကေတာ့ ျပဳလုပ္ေပးသူျဖစ္တယ္။
(၂) Herpes ေရယံု
Genital herpes လိင္လမ္းေရယံုကိုျဖစ္ေစတာက HSV-2 နဲ႔ ပါးစပ္-ႏႈပ္ခမ္းေရယံုကိုျဖစ္ေစတာက HSV-1 ဗိုင္းရပ္စ္ အမ်ိဳးအစား မတူၾကပါ။ ဒါေပမဲ့ ၂ မ်ိဳးလံုးဟာ ပါးစပ္ကို ဆက္ဆံရာမွာသံုးလို႔ ေနရာ ၂ ခုလံုးကို ကူးစက္လာႏိုင္တယ္။ ေရယံုဟာ မ်က္စိနဲ႔မျမင္ရဘဲလဲရွိေနႏိုင္တာကို သတိျပဳရပါမယ္။ ကာကြယ္တဲ့ အေနနဲ႔ Zovirax (acyclovir) ေဆးသံုးရင္ အခြင့္အလမ္းကို နည္းေစေပမဲ့ ရာခိုင္ႏွဳန္းျပည့္မဟုတ္ပါ။ ကြမ္ဒြမ္ကေနလဲ အျပည့္အဝမကာကြယ္ႏိုင္ပါ။ အေရျပားကေန အေရျပားကို ကူးစက္ႏိုင္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။
(၃) HPV ၾကြက္ႏို႔
ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ ခံတြင္းကင္ဆာနဲ႔ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာေတြကိုလဲ ဒီဗိုင္းရပ္စ္ကေန ဆက္ျဖစ္လာႏိိုင္ တာကို သတိျပဳရပါမယ္။ HPV ပိုးဟာ ပိုးရွိမိခင္ကေန ေမြးလာမဲ့ကေလးကိုလဲ ေမြးဖြါးျဖစ္စဥ္အတြင္းမွာ ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ ကြန္ဒြမ္နဲ႔ Dental dams သြားတပ္စရာေတြကေန ကူးစက္မဲ့အခြင့္အလမ္းကို နည္းေစႏိုင္ တယ္။ ဒါလဲ ရာႏွဳန္းျပည့္ မဟုတ္ပါ။
(၄) Gonorrhea ဂႏိုးရီးယား
ကေန႔ကာလမွာ လငယ္လူရြယ္ေတြ လည္ေခ်ာင္းနာလို႔လာရင္ ဂႏိုးရီးယားပိုးေၾကာင္ျဖစ္ေနသူေတြ တိုးလာတယ္။ ကုသရလဲ အေတာ္ခက္ခဲလွတယ္။ ဆက္ဆံသူႏွစ္ဦးမွာ အျပန္အလွန္ ကူးေစတယ္။ ကြန္ဒြမ္နဲ႔ Dental dams သြားတပ္စရာေတြကေန ကူးစက္မဲ့အခြင့္အလမ္းကို ေကာင္းေကာင္း ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။
(၅) Chlamydia ကလာမိုင္းဒီးယား
ျပဳလုပ္ေပးသူကိုေရာ အျပဳခံသူကိုပါ ကူးေစႏိုင္တယ္။
(၆) Syphilis ဆစ္ဖလစ္
အလြန္ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ အေမရီးကားမွာ ဆစ္ဖလစ္ျဖစ္သူေတြရဲ႕ ၁၅% ဟာ ပါးစပ္သံုးရာကေန ကူးတာျဖစ္တယ္။ ေရာဂါလကၡဏာေတြရွိေနခ်ိန္ (အဆင့္ ၁ + ၂) မွာ ကူးစက္တယ္။ သတိျပဳဘို႔က မနာတဲ့အနာျဖစ္လို႔ ေရာဂါရွိေနတာကို မသိဘဲ ေနတတ္တယ္။ VDRL ေသြးစစ္မွာသာ ပိုးရွိ-မရွိသိတယ္။
(၇) Hepatitis B ဘီပိုး
သုေတသနေတြလုပ္ေမဲ့ အခ်ဳပ္ေျပာဘို႔ မေသျခာေသးပါ။ Oral-anal contact (ပါးစပ္+စအို) လမ္းကေန ဆိုရင္ေတာ့ Hepatitis A ကူးစက္မွာ ေသခ်ာတယ္။ Hepatitis B အတြက္လဲ မကူးဘူးလို႔ ေျပာမရပါ။ (ေအ) ေရာ (ဘီ) ေရာကို ကာကြယ္ေဆးထိုးထားႏိုင္ပါတယ္။
(၈) Yeast Infection မိႈပိုး
Fungal infection (ဖန္းဂတ္စ္) လို႔လဲေခၚတယ္။ မိႈပိုးေတြက လူတိုင္းလိုလိုမွာရွိေနႏိုင္တယ္။ ေနရာ အမ်ားအျပားမွာ ေနႏိုင္တယ္။ လိင္ဆက္ဆံမႈကေနကူးႏိုင္တာ ႏွစ္ေနရာရွိတယ္။ (၁) ပါးစပ္နဲ႔ (၂) ဗဂ်ိဳင္းနားျဖစ္တယ္။ ပါးစပ္ထဲမွာ ပိုးရွိေနေပမဲ့ ဘာမွမျဖစ္သလိုေနႏိုင္လို႔ ေျပာမရဘူး။ ဥပမာ ကေလး ငယ္ေလးေတြကို ႏို႔တိုက္ရင္ လွ်ာမွာ ‘မွက္ခရု’ ျဖစ္တာက မိခင္ႏို႔ကေနကူးလာတာျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီး ေတြ ‘ဗဂ်ိဳင္းနား’ ကေန အျဖဴဆင္းတာလဲ အေတာ္မ်ားမ်ားက Vaginal yeast infection မိႈ (ဖန္းဂတ္စ္) ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ အဲတာလဲ ပိုးရွိေနပမဲ့ ဘာမွမျဖစ္သလိုေနတတ္ေသးတယ္။ အပ်ိဳေတြမွာ လဲျဖစ္ႏိုင္ တယ္။ ဗက္တီးယားေသေဆးေသာက္တာ၊ ရာသီဥတုပူအိုက္စြပ္စိုတာကေနျဖစ္တတ္တယ္။ ဝတဲ့သူေတြ၊ ဆီးခ်ိဳရွိသူေတြ၊ HIV ရွိသူေတြနဲ႔ ေသြးဆံုးသူေတြမွာ ပိုျဖစ္တတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆးကုရတာမခက္ပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
