အိႏၵိယက ကေလးသတို ့သမီးတစ္ေယာက္။
အလမ္ဆာေဟး အသက္၁၀ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့ အျပင္မွာကစားေနတုန္း မိခင္ျဖစ္သူကအိမ္ထဲေခၚပါတယ္။ သူ ့ဘ၀တခုလံုးေျပာင္းလဲသြားတဲ့အဲဒီေန ့ကို သူသတိရေနပါတယ္။
အိမ္ထဲေရာက္ေတာ့ အေမက နင္အိမ္ေထာင္ျပဳရေတာ့မယ္ လို ့က်မကိုေျပာတယ္။ က်မအံ့အားသင့္ျပီးေတာ့ ငိုခ်လိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္သူတို ့ကိုက်မဘာမွျပန္မေျပာခဲ့ပါဘူး။ေနာင္ ၂လအၾကာမွာ အသက္၁၆ ႏွစ္ေကာင္ေလးတစ္ေယာက္နဲ ့သူလက္ထပ္ခဲ့ရပါတယ္။
၁၀ႏွစ္အရြယ္မိန္းကေလးတစ္ေယာက္အိမ္ေထာင္ျပဳရတဲ့အျဖစ္ဟာ အံ့အားသင့္စရာေကာင္းေပမယ့္ ဒီလိုအျဖစ္အပ်က္က သူတစ္ေယာက္ထဲေတာ့မဟုတ္ပါ။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ ့ၾကီးရဲ ့ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ ႏွစ္စဥ္ အသက္၁၅ႏွစ္ေအာက္ ၁၄.၂သန္းေသာကေလးငယ္ေတြဟာ အတင္းအဓမၼအိမ္ေထာင္ျပဳေပးျခင္းခံေနရတယ္လို ့သိရပါတယ္။
အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ထိတ္လန္ ့ဖြယ္ပါ။ပညာေရးနဲ ့သူတို ့ရဲ ့ကေလးဘ၀ ရပ္တန္ ့သြားတယ္။ မိန္းကေလးငယ္ေတြဟာလိင္ဆက္ဆံတဲ့ကိစၥမွာ စိတ္ဒဏ္ရာေတြရရွိ သြားၾကတယ္။ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မွဳေတြျဖစ္ပြားတယ္။ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ဘ၀၊အလုပ္အကိုင္ရရွိဖို ့စတဲ့အခြင့္အလမ္းေတြ အားလံုးလက္လြတ္ဆံုးရွံဳးသြားပါတယ္။တခ်ိဳ ့မိန္းကေလးေတြဟာ ကေလးေမြးစဥ္မွာပဲေသဆံုး သြားၾကပါတယ္။
အသက္၃၈ႏွစ္ရွိျပီျဖစ္တဲ့ အယ္လမ္ဆာေဟးဟာအခု လန္ဒန္မွာေနတယ္။ ငယ္ငယ္နဲ ့အိမ္ေထာင္ခ်ေပးခဲ့တဲ့မိဘေတြကိုအခုထိေဒါသထြက္ေနတုန္းပါ။
"အိမ္ေထာင္ျပဳဖို ့က်မတို ့ကေရြြးခ်ယ္ခဲ့တာမဟုတ္ဘူး။ က်မမိဘနဲ ့သူ ့မိဘေတြက က်မတို ့အိမ္ေထာင္ေရးကိုဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာပါ။"
အိမ္ေထာင္မက်ခင္က အီသီအိုးပီးယား ေျမာက္ပိုင္းမွာေနခဲ့တဲ့ ေပ်ာ္စရာကေလးဘ၀ကိုသူျပန္ေျပာင္း သတိရတယ္။က်မေက်ာင္းတက္တယ္ေလ။အိမ္ေထာင္က်ေတာ့ေက်ာင္းထြက္လိုက္တယ္။
စားဖို ့နဲ ့ကစားဖို ့သာအေတြးရွိတဲ့ ကေလးဘ၀ေပ်ာ္စရာေတြကိုျပန္သတိရမိပါတယ္။
ေနာက္ေတာ့တခါမွ မေတြ ့ဘူးခဲ့တဲ့ေကာင္ေလးတစ္ေယာက္နဲ ့လက္ထပ္လိုက္ရတယ္။
က်မသူ ့ကိုမသိခဲ့ဘူး။
ဒါေပမယ့္ သူ ့ကိုေတြ ့လိုက္ရေတာ့ အိုေကပါတယ္။သူကက်မလို ့ပဲကေလးတစ္ေယာက္ပဲ။ သူကအဲဒီတုန္းက ၁၆ ႏွစ္ရွိျပီ။သူလည္း က်မလိုပဲ အိမ္ေထာင္ျပဳရလို ့စိတ္ညစ္ေနတာ။
မိန္းကေလးေတြခ်ဥ္းပဲ အတင္းအက်ပ္အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ရတာမဟုတ္။ေယာက္္်ားေလးေတြလည္း အတင္းအက်ပ္အိမ္ေထာင္ျပဳခိုင္းျခင္းခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားစု ကေတာ့ မိန္းကေလးေတြပါ။
ေယာက်္ားေလးေတြက သက္တူရြယ္တူဒါမွမဟုတ္သူတို ့နဲ ့ငယ္သူနဲ ့အိမ္ေထာင္ျပဳရတယ္။ မိန္းကေလးေတြကေတာ့ သူတို ့ထက္အမ်ားၾကီးအသက္ၾကီးသူေတြနဲ ့အိမ္ေထာင္ျပဳၾကရ တယ္။ေယာက်္ားေလးေတြက ေက်ာင္းထြက္၊မိန္းကေလးေတြကလည္း ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ နဲ ့ကေလးေတြေမြးရတယ္။
အလမ္ဆာေဟးက သူနဲ ့အသက္သိပ္မကြာသူနဲ ့ရေတာ့ ေတာ္ပါေသးတယ္။ အိမ္ေထာင္က်ေတာ့ ေက်ာင္းထြက္၊အိမ္ကေန ေယာက္်ားေနာက္ကိုလိုက္သြားရတယ္။ အီသီအုိးပီးယန္းအိ္မ္ေထာင္ရွင္မေတြရဲ ့ထံုးစံအတို္င္း ထင္းေခြေရခပ္ ေယာက်္ားအတြက္
အအစားအစာခ်က္ျပဳပ္ေပးရတယ္။အဲဒါသူ ့ရဲ ေန ့တဒူ၀အလုပ္ပါ။
အသက္ ၁၃ ႏွစ္မွာကို္ယ္၀န္ေဆာင္ရျပီး သားေလးတစ္ေယာက္ေမြးပါတယ္။
မိန္းမၾကီးတစ္ေယာက္လိုမဖြံ ့ျဖိဳးေသးတဲ့ သူ ့ရဲ ့ကေလးကိုယ္ခႏၶာက ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရတဲ့ဒဏ္ကိုမခံႏိုင္ပါဘူး။
"ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရေတာ့က်မ အရမ္းနာက်င္တယ္။ငိုရတယ္။ ကေလးေမြးေတာ့လည္းအရမ္းနာတာပဲ။က်မ ကေလးပဲရွိေသးတာ။"
အေမတစ္ေယာက္ျဖစ္လာေတာ့မိခင္ဘ၀က ပိုခက္ခဲပါလာတယ္။အဲဒီကာလက အီသီအုိးပီးယားမွာျပည္ တြင္းစစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ၁၉၈၉ ကာလေပါ့။
အီသီအိုးပီးယားမွာ၁၉၇၄ကေန ၁၉၉၁ ထိျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ခ့ဲတယ္။ လူ ၁.၄သန္းေလာက္ေသၾက တယ္။အဲဒီစစ္ပြဲမွာ သူ ့ေယာက္်ားလည္းအသတ္ခံလိုက္ရတယ္။
"က်မကေလးမီးဖြားျပီးေတာ့ စစ္ပြဲၾကီးျဖစ္တာပဲ။က်မေယာက္်ားကို သူတို ့ေခၚသြားၾကတယ္။ အဲဒီတုန္းကသူက ၁၉ႏွစ္ေပါ့။စစ္ပြဲထဲသူေသသြားတာပဲ ...
၁၃ႏွစ္နဲ ့က်မမုဆိုးမျဖစ္ခဲ့တာေပါ့။ သူက်မကို တစ္ႏွစ္သားေလးနဲ ့ထားသြားခ့ဲတယ္။"
လက္မထပ္ခ်င္ပဲလက္ထပ္ခဲ့ရေပမယ့္ ေသဆံုးသြားတဲ့သူ ့ေယာက္်ားအတြက္ ၀မ္းနည္းေန ခဲ့တုန္းပဲ။
သူ ့ေယာက္်ားဟာ ဘ၀တိုတိုေလးေနခဲ့ရျပီး ေပ်ာ္ရႊင္စရာဆိုလို ့နည္းနည္းေလးပဲရခဲ့တယ္လို ့ေတြး
ျပီး၀မ္းနည္းေနတုန္းပဲ။
"က်မသူ ့အတြက္၀မ္းနည္းမိတယ္။ သူ ့ဘ၀မွာဘာမွ မေပ်ာ္ရႊင္ခဲ့ရဘူး။ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ ့အိမ္ေထာင္က်။ေနာက္ေတာ့စစ္ပြဲထဲမွာ တခါတည္း ဘ၀အဆံုးသတ္သြားခဲ့ရတယ္။ က်မ သူ ့သားကိုၾကည့္ျပီးတခါတခါငိုမိပါတယ္။ "
တစ္ေယာက္ထဲကူကယ္ရာမဲ့ေနတဲ့သူ ့ကို လူကုန္ကူးတဲ့သူေတြက ႏိုင္ငံျခားမွာ ပိုေကာင္းတဲ့ဘ၀ေနထိုင္ေစ ရ မယ္လို ့ကတိေတြေပးျပီးအီဂ်စ္ကိုေခၚသြားတယ္။ ဒါနဲ ့ သူ ့သားကိုအဘြားနဲ ့ထားခဲ့ျပီး အီဂ်စ္မွာသြားအလုပ္ လုပ္ေတာ့ အဲဒီမွာ လုပ္ခမရပဲကြ်န္ခံခဲ့ရျပန္တယ္။ေနာက္ေတာ့ ေနာက္ထပ္လူကုန္ကူးတဲ့သူေတြက ယူေက ကိုပို ့ဖို ့စီစဥ္ၾကျပန္ တယ္။
က်မလန္ဒန္ကိုအာရပ္ကလူေတြနဲ ့ခိုး၀င္ခဲ့တယ္။
သူတို ့က နင္ငါတို ့နဲ ့အလုပ္လုပ္ရင္ လန္ဒန္ ကိုေခၚသြားမယ္လို ့ေျပာတယ္။ သူတို ့က်မ ကိုေခၚလာျပီးဒီမွာထားခဲ့တယ္။
အသက္၁၆ႏွစ္မွာ ေမြးစားတဲ့မိသားစုနဲ ့ေနခဲ့ေပမယ့္ ခုေတာ့သူဘာသာ တိုက္ခန္းေလးတစ္ခုမွာေနေန ပါျပီ။သူေက်ာင္းျပန္တက္တယ္။အဂၤလိပ္စာသင္တယ္။ အီသီအိုးပီးယားက ကေလးသတို ့သမီးေတြ ကိုကူညီဖို ့ရည္ရြယ္ျပီး Girls Not Brides ဆိုတဲ့ အဖြဲ ့ေလးတစ္ခုဖြဲ ့တယ္။
အသက္ ၂၅ႏွစ္ရွိျပီးျဖစ္တဲ့သူ ့သားဟာ အဘြားနဲ ့အီသီအိုးပီးယားမွာေနထိုင္ျပီး အေမျဖစ္သူ တခါတရံ အလည္လာတဲ့အခါေတြ ့ၾကရပါတယ္။
"က်မသူ ့ကို လန္ဒန္ကိုေခၚခ်င္ပါတယ္။သူက အသက္ ၂၀ ျပည့္သြားျပီဆိုေတာ့ လန္ဒန္ကိုေခၚခ်င္ေပမယ့္ အရမ္းခက္ခဲပါတယ္။မႏွစ္က က်မၾကိဳးစားၾကည့္ေပမယ့္အဆင္မေျပဘူး။ "
"က်မသားကိုငယ္ငယ္နဲ ့အိမ္ေထာင္ျပဳဖို ့ဘယ္ေတာ့မွမစဥ္းစားနဲ ့လို ့ေျပာတယ္။က်မ သူ ့ကိုပညာတတ္ေစခ်င္ တယ္။အေမ့ကိုၾကည့္။သားအေမဟာငယ္ငယ္နဲ ့အိမ္ေထာင္က်ခဲ့ လို ့ဘ၀တစ္ခုလံုးရွဳပ္ေထြးကုန္တာကိုၾကည့္လို ့သူ ့ကိုေျပာရတယ္။"
"ကေလးမေလးေတြအိမ္ေထာင္မျပဳၾကနဲ ့။ကေလးဘ၀ေလးကိုေပ်ာ္ေပ်ာ္ေန။ေက်ာင္းသြားျပီး စာေတြသင္ၾကပါလို ့ေျပာခ်င္တယ္။က်မအတြက္ေတာ့က်မကေလးဘ၀ကို ဓားျပတိုက္လုယူသြားျခင္းခံရ တယ္လို ့ပဲခံစားရတယ္။အခုေတာ့လန္ဒန္မွာအရာအားလံုးကိုျပန္ျပီး သင္ယူ ေနပါတယ္။
ကေလးေတြေက်ာင္းကိုသြားျပီးစာသင္ၾကားၾကပါေစ။ကေလးေတြကိုငယ္ငယ္နဲ ့အိမ္ေထာင္
ခ်ေပးလိုက္တာ သူတုိ ့ကေလးဘ၀ကို ဆံုးရွံဳးသြားေစတာပါပဲရွင္။"
တန္ဇန္းနီးယာက ကေလးသတို ့သမီး
မာလာ၀ီက ကေလးလက္ထပ္ပြဲ
အခုလန္ဒန္မွာေနထိုင္တဲ့အလမ္ဆာေဟး
အိမ္ေထာင္က်ျပီးေတာ့ ေက်ာင္းထြက္လိုက္ရျပီးခုလို ေရခပ္ထင္းေခြ၊အိမ္မွဳကိစၥလုပ္တာေတြနဲ ့အခ်ိန္ကုန္ခဲ့
ကမၻာေပၚကကေလးငယ္ေတြကို အတင္းအက်ပ္လက္ထပ္ေပးတဲ့ဓေလ့ရွိတဲ့ႏိုင္ငံေတြ
ယူဂန္ဒါက ကေလးအေမ ကေလးေတြ။