 |
ေစာလူးမင္းေက်ာက္စာ မွတ္တမ္းစာေစာင္
ျမန္မာ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ သမိုင္းပညာရွင္မ်ားဟာ လြန္ခဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၉၀၀ ေက်ာ္ကေရးထိုးခဲ့တဲ့ ေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာ တခ်ပ္ကိုသုေတသနျပဳ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ အဂၤါေန႔ (၁၄.၁.၂၀၁၄) ရက္ေန႔ကေျပာပါတယ္။ အဲဒီေက်ာက္စာေၾကာင့္ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာထင္ရွားတဲ့ အေနာ္ရထာမင္းႀကီးရဲ႕သားေတာ္ ေစာလူးမင္းရဲ႕ လူအမ်ားမသိရေသးတဲ့ ဘ၀အေၾကာင္းအရာေတြကိုပိုမိုသိႏိုင္မယ္လို႔ သုေတသနျပဳသူေတြကဆိုပါတယ္။
ပညာရွင္ေတြက ဒီေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာကို မႏၲေလးတိုင္း ျမစ္သားၿမိဳ႕ ေပေတာေက်ာင္းတိုက္မွာေတြ႔ခဲ့တယ္၊ ေက်ာက္စာမွာ မြန္၊ ပ်ဴ၊ ပါဠိ ႏွင့္ ဂုံရွမ္းဘာသာေတြနဲ႔ေရးထိုးထားျပီး ဒါဟာ ရွားပါး လူသိနည္းတဲ့ ေက်ာက္စာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒီေက်ာက္စာကို ၁၁ ရာစု အေစာပိုင္းမွာ ေရးထိုးခဲ့တာလို႔ ယူဆရၿပီး ေစာလူးမင္းရဲ႕ မိဖုရားရဲ႕ ေကာင္းမႈေတာ္ျဖစ္တဲ့ မဟာအႏု႐ုဒၶါ ေဒ၀ါရာမေက်ာင္းေဆာက္လုပ္ လႉဒါန္းမႈကို မွတ္တမ္းျပဳ ေရးထိုးတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အဆိုအရ ေက်ာက္စာတိုင္ေတြမွာ ထုထြင္းေရးသားခ်က္ေတြဟာ စာေၾကာင္းအနည္းစုကိုသာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းဖတ္ႏိုင္ၿပီး တခ်ိဳ႕မွာဖတ္မရေအာင္ ပ်က္စီးေနတဲ့အေၾကာင္း၊ ေက်ာက္စာတခ်ပ္လံုး အပိုင္းပိုင္း ျဖစ္ေနတဲ့ပံု ရွိၿပီး ေက်ာက္စာခ်ပ္ ၄ ခ်ပ္သာရွာေတြ႔ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ က်န္တဲ့အပိုင္းေတြကေတာ့ေပ်ာက္ဆုံးေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။
“မြန္ဘာသာနဲ႔ ေရးထားတဲ့စာေတြထဲက တခ်ိဳ႕တ၀က္ကို ဖတ္ႏိုင္သေလာက္မွာ ေစာလူးမင္းဟာ ဗုဒၶရဲ႕ အဆုံးအမအတိုင္း အုပ္စိုးတဲ့မင္းလို႔ ပါတာကို ေတြ႔တယ္။ အဲဒီ အခ်က္ေၾကာင့္ ေစာလူးမင္းဟာ က်ေနာ္တို႔အမ်ားစု သိထားမွတ္ယူထားတဲ့ သမိုင္းထဲကလို အၿမဲေသရည္မူးေနတဲ့ မင္းဆိုးမင္းညစ္ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုလိုတဲ့ သေဘာဆိုတာ သိလာရပါတယ္” လို႔ ေရွးေဟာင္း သုေတသနဌာနမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ မြန္ကမၸည္းေက်ာက္စာ ပညာရွင္ ဦးႏိုင္ဘရွင္က ဆိုပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ဒီထက္ပိုၿပီး ဖတ္ႏိုင္မယ္၊ တျခားေပ်ာက္ဆုံးေနတဲ့ ကြင္းဆက္ေတြကို ဆက္စပ္ယူႏိုင္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေစာလူးမင္းနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ မိဖုရားတို႔ရဲ႕ တိမ္ျမဳပ္ေနတဲ့ အခ်က္ေတြ ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပႏိုင္မွာ ျဖစ္ၿပီး သူနဲ႔ပက္သက္တဲ့ သမိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္တခ်ိဳ႕က ေျပာင္းလဲေကာင္း ေျပာင္းလဲသြားႏိုင္တယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ့သမိုင္းထဲမွာေတာ့ ေစာလူးမင္းဟာ ပထမျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပုဂံမင္းဆက္ကိုထူေထာင္ခဲ့တဲ့ အေနာ္ရထာမင္းရဲ႕ အ႐ိုက္အရာကိုဆက္ခံဖို႔ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီသူ မဟုတ္ဘူးလို႔ မွတ္ယူထားၾကတာပါ။ ေစာလူးမင္းဟာ ေသာက္စားမူးယစ္ၿပီး ေလာင္းကစားမ်ားနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ေနတာေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္သူေတြက သူ႔ကိုနန္းခ်ၿပီး က်န္စစ္သားကို မင္းအျဖစ္တင္ေျမွာက္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ သမိုင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ေစာလူးမင္း ပုဂံျပည္ကိုအုပ္စိုးတဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ေတာင္မရွိတဲ့အခ်ိန္ကာလအတြင္း သူ႔အရင္နန္းတက္သူ၊ သူ႔ေနာက္မွ နန္းကိုဆက္ခံသူ စသူေတြနဲ႔ ေစာလူးမင္းတို႔ သက္ဆိုင္ဆက္ႏြယ္တဲ့ နန္းတြင္း အျဖစ္သနစ္ေတြ အပါအ၀င္ေစာလူးမင္းရဲ႕ မိဖုရား အေၾကာင္းကို သမိုင္းမွတ္တမ္းေတြမွာ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေဖာ္ျပထားတာမ်ိဳး မရွိခဲ့ပါဘူး။
သမိုင္းပညာရွင္ေတြကေတာ့ ေစာလူးမင္းရဲ႕အေၾကာင္းဟာ ထင္ရွားတဲ့ သူ႔ခမည္းေတာ္ အေနာ္ရထာမင္း၊ သူ႔ေနာက္မွာ နန္းတက္လာတဲ့ က်န္စစ္သားမင္းတို႔ရဲ႕ ေက်ာ္ေဇာမႈေအာက္မွာ ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။
ပညာရွင္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံအ၀ွမ္းက ေစာလူးမင္းလႉဒါန္းခဲ့တဲ့ ဘုရား၊ ေက်ာင္းကန္၊ ေစတီေတြမွာ ေရထိုးထားတဲ့ ေက်ာက္စာ အနည္းအက်ဥ္း၊ ေစာလူးမင္းကိုယ္တိုင္ ထုလုပ္လွဴဒါန္းတယ္ ဆိုတဲ့ သူ႔ရဲ႕လက္ေရး မွတ္တမ္းတိုေတြ ပါတဲ့ အုတ္ခြက္ ဆင္းတုေတာ္ေတြကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ေစာလူးမင္းဟာ ခမည္းေတာ္ အေနာ္ရထာမင္းနဲ႔ အတူတိုင္းခန္း လွည့္လည္ရာမွာ လုိက္ပါၿပီး ခမည္းေတာ္နည္းတူ အုတ္ခြက္ဘုရား စတာေတြ လွဴဒါန္းခဲ့တယ္ဆိုတာ ထင္ရွားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အခု ျမစ္သားမွာ ေတြ႔တဲ့ ေစာလူးမင္း ေက်ာက္စာဟာ ဒီကနဦး ေလ့လာခ်က္ေတြကို အေထာက္အပံ့ ေပးမယ့္ အေရးပါတဲ့ ေတြ႔ရွိခ်က္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ဟာ ေစာလူးမင္း ေရးထိုးခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အုတ္ခြက္စာေတြ၊ ေက်ာက္စာကို သုေတသန ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ အဲ့ဒီစာေတြကေန သူ႔အေၾကာင္း ေလ့လာဖို႔က ရတဲ့ အခ်က္အလက္ အလြန္နည္းပါးပါတယ္။ အခုေတြ႔ရွိမႈက သူနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သိရွိဖို႔ အေထာက္အကူေတြ ပိုရလာပါတယ္” လို႔ ပ်ဴဘာသာကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ ဦးျမင့္ဆန္းက ေျပာပါတယ္။
ဒီေက်ာက္စာရဲ႕ ျပန္႔ႀကဲေနတဲ့ အပိုင္းအစ ၃ ခုကို ျမစ္သားၿမိဳ႕ေပေတာဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္း၀င္းထဲမွာ ေက်ာင္းေဆာင္သစ္ ေဆာက္လုပ္ဖို႔ ေက်ာင္း၀င္းကို ရွင္းလင္းတုန္း ေတြ႔ရွိခဲ့တဲ့အေၾကာင္း မႏၲေလး ရတနာပံုသတင္းစာမွာ ပါလာတာေၾကာင့္ သြားေရာက္ၿပီး ေလ့လာရွာေဖြတဲ့ အခါ စတုတၱအပိုင္းကို ေက်ာင္းေဆာင္သစ္ အတြက္ ေဖာင္ေဒးရွင္း တူးမယ့္ ေနရာကေန တူးေဖာ္ေတြ႔ရွိခဲ့တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ဆိုပါတယ္။
ေက်ာက္စာတိုင္ရဲ႕ အပိုင္းအစေတြကို စပ္ဆက္ၾကည့္ေတာ့ အျမင့္ ၄ ေပ ၃ လက္မ၊ အက်ယ္ ၂ ေပခြဲရွိၿပီး၊ အထူက ၅ လက္မခန္႔ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေက်ာက္စာဟာ မ်က္ႏွာျပင္ ႏွွစ္ဖက္စလုံးမွာဘာသာစကား အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရးထိုးထားတဲ့ ေက်ာက္စာျဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။
သုေတသနျပဳသူေတြ ဖတ္လို႔ရတဲ့ အနည္းငယ္ေသာ စာေၾကာင္းေတြကေန ရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ မဟာအႏု႐ုဒၶါ ေဒ၀ါရာမ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကို ေစာလူးမင္းနဲ႔ သူ႔ရဲ႕မိဖုရား သီရိစႏၵာေဒ၀ီက နိဗၺာန္ကိုရည္မွန္း၍ လႉဒါန္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပ ထားတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“ေက်ာက္စာမွာ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၄၂၅ (ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၀၅၂ ေအဒီ) လို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေဖာ္ျပထားတာေတြ႔တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေရးထိုးထားတဲ့ စကားအသုံးအႏႈန္းေတြကလည္းအဲဒီေခတ္ကေရးထိုးခဲ့တဲ့ အျခားေက်ာက္စာေတြနဲ႔ အလြန္နီးစပ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေက်ာက္စာဟာလြန္ခဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ေလာက္ကေရးထားတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္” လို႔ ဦးျမင့္ဆန္းက ေျပာပါတယ္။
သို႔ေပမယ့္ သုေတသနသမားေတြကေတာ့ အခုေတြ႔ရွိခ်က္ေတြဟာ ပ်က္စီးလုလု ျဖစ္ေနတဲ့ စာေၾကာင္းေတြကို ဖတ္ရႈရာက ရတဲ့အခ်က္ အနည္းအက်ဥ္းမွ်သာ ရွိေနေသးတာရယ္၊ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ပါႏိုင္ဖြယ္ရွိတဲ့ ေက်ာက္စာရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ပ်က္စီးေနတာရယ္၊ တျခားအပိုင္းအစေတြဟာ ေပ်ာက္ဆံုးေနဆဲ ျဖစ္တာေတြရယ္ ေၾကာင့္ ဒီေက်ာက္စာပါ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ေစာလူးမင္းရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းဟာ ဆက္ၿပီးေဆြးေႏြး ေလ့လာစရာ၊ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနဦးမယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။
“တျခား ရွာေဖြေတြ႔ရွိတဲ့ သမိုင္းအေထာက္အထားျပဳ ေက်ာက္စာေတြလိုပဲ ေရးထိုးတဲ့ ႏွစ္ကာလ၊ ၿပီးေတာ့ ေရးထြင္းထား တဲ့ ဘာသာစကား၊ အဲ့ဒီေခတ္ကာလတုန္းက လူေတြရဲ႕အေၾကာင္းစတဲ့ အခ်က္ေတြမွာ ကြဲလြဲခ်က္ေတြ ရွိေနဦးမွာပဲ။ ဒီလိုပဲ အစပိုင္းမွာ ျငင္းၾကခုံၾက၊ ေဆြးေႏြးၾက၊ ေလ့လာၾက၊ အေျဖရွာၾကနဲ႔ ေနာက္ဆံုးေတာ့လည္း အေျဖမွန္ေပၚလာမွာပဲ။ တကယ္ေတာ့ ဒီလိုကြဲလြဲၾက၊ ေလ့လာၾက၊ ေဆြးေႏြးၾကတာေတြဟာ ေရွးေဟာင္းသုေတသီေတြနဲ႔ သမိုင္းသုေတသီေတြရဲ႕ အလုပ္ပဲ” လို႔ ႏိုင္ဘရွင္က ေျပာပါတယ္။
ေစာလူးမင္းေက်ာက္စာ သုေတသနျပဳေလ့လာေရး အဖြဲ႔၀င္ တဦးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာမႈ ဗိသုကာပညာရွင္ တမၸ၀တီ ဦး၀င္းေမာင္က သုေတသီေတြ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္အရ ေက်ာက္စာမွာ ေရးထိုးထားတဲ့ မြန္၊ ပ်ဴ၊ ပါဠိနဲ႔ ဂုံရွမ္းဘာသာစကားေတြက အခိုင္အမာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေပမယ့္ ေက်ာက္စာရဲ႕ အစပိုင္းမွာေတာ့ အမ်ိဳးအမည္ မသိရေသးတဲ့ ဘာသာတခု ပါ၀င္ေၾကာင္း ေျပာဆိုပါတယ္။
“ဒါကလည္း ေရးထိုးတာလည္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့ၿပီ၊ ေက်ာက္စာခ်ပ္ႀကီးကလည္း အပိုင္းပိုင္းကြဲေနတယ္။ ဆိုေတာ့ အခုအထိ ဒီမွာေရးထိုးထားတဲ့ထဲက တခ်ိဳ႕က ဘာ ဘာသာစကားလဲ ဆိုတာ အတည္မျပဳႏိုင္ေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီထက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဆက္ေလ့လာဖို႔ လိုတယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
သုေတသီေတြက ေက်ာက္စာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ဆက္လက္ ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနၾကသလို ေပေတာေက်ာင္းေက်ာင္းထိုင္ ဆရာေတာ္နဲ႔ ျမစ္သားၿမိဳ႕က သမိုင္း၀င္ ေရွးေဟာင္းပစၥည္း ျမတ္ႏိုးသူ လူႀကီးလူငယ္ေတြ ကေတာ့ အဲဒီ ေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာတိုင္ကို ထိန္းသိမ္းဖို႔နဲ႔ ေလ့လာလိုသူေတြ ေလ့လာႏိုင္ေအာင္ ေက်ာက္စာတိုက္ တေဆာင္ေဆာက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ျမန္မာမႈ ဗိသုကာပညာရွင္ တမၸ၀တီ ဦး၀င္းေမာင္က “သမိုင္းတန္ဖိုး ႀကီးမားတဲ့ ဒီေက်ာက္စာတိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးပညာရွင္ သုေတသီေတြရဲ႕ အကူအညီေတြ လိုပါတယ္။ တျခားက်န္ေနတဲ့ ေက်ာက္စာတိုင္ အစိတ္အပိုင္းေတြကိုလည္း ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပႏိုင္မယ္ လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဧရာ၀တီ
0 comments:
Post a Comment