ဦးသန္းေအာင္။ ဟုတ္ကဲ့၊ အခုလို ဆရာေဆြးေႏြးသြားတဲ့အတြက္ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒရဲ့ သမိုင္းေနာက္ခံေလးေတြကို မသိေသးတဲ့သူေတြလည္း သိသြားရသလို၊ သိရိွၿပီးသားသူေတြအတြက္လည္း ၿပန္လည္ အမွတ္ရေစပါတယ္။ အသစ္ေရးမလား၊ ၿပင္ဆင္မလား ဆိုတဲ့ စဥ္းစားစရာ၊ ေတြးေခၚစရာကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆရာရဲ့အၿမင္ေလးကို တင္ၿပသြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၿပည္သူေတြအမ်ားႀကီး ဗဟုသုတရၾကမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဆက္ၿပီးေတာ့ ဆရာ ေဒါက္တာမနန္တူးဂ်ာက တိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ တန္းတူမႈနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ ၿပ႒ာန္းခြင့္ ရိွေစဖို႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒမွာ ၿပင္ဆင္သင့္တာ ေလးေတြ၊ ၿဖည့္စြက္သင့္တာေလးေတြမ်ား ရိွခဲ့ရင္လည္း ဆရာရဲ့ အၿမင္ေလးကို တင္ၿပ ေဆြးေႏြး ေပးေစခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
ေဒါက္တာ မနန္တူးဂ်ာ
ကြ်န္ေတာ့္အၿမင္ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ၿပေဆြးေႏြးရမယ္ဆိုရင္ လက္ရိွ ၂ဝဝ၈ အေၿခခံ ဥပေဒ တည္ေဆာက္ပံုဟာ ၿပည္ေထာင္စုစနစ္ ပံုစံၿဖစ္တယ္လို႔ ၿမင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုရင္ ဒီအေၿခခံဥပေဒမွာ အေၿခခံဥပေဒေတြရဲ့ အခရာၿဖစ္တဲ့ အာဏာ မ႑ိုင္သံုးရပ္ၿဖစ္တဲ့ ဥပေဒၿပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာနဲ႔ တရားစီရင္ေရး အာဏာသံုးရပ္စလံုးကို ၿပ႒ာန္းထားတယ္၊ ၿပီးရင္ ၿပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြကိုလည္း ခဲြေဝေပးထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေဆြးေႏြးခ်င္တာတစ္ခုက လက္ရိွအေၿခခံဥပေဒဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ အေၿခခံ ဥပေဒေတြၿဖစ္တဲ့ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ အေၿခခံဥပေဒနဲ႔ ၁၉၇၄ ခုနွစ္ အေၿခခံ ဥပေဒမ်ားထက္ သာလြန္တဲ့ အခ်က္ေတြလည္း ရိွပါတယ္။
၁၉၄၇ ခုနွစ္ အေၿခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေၿပာမယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ လက္ရိွ အေၿခခံဥပေဒရဲ့ အားသာခ်က္က ၁၉၄၇ ခုနွစ္အေၿခခံဥပေဒဟာ တစ္ၿပည္ေထာင္စနစ္ ၿဖစ္တာနဲ႔အညီ ဥပေဒၿပဳေရးအာဏာကို ၿပည္နယ္ေတြကို ခဲြမေပးထားဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီအခိ်န္အခါ တုန္းက ၿပည္နယ္ေတြမွာ လႊတ္ေတာ္ဆိုတာ မရိွခဲ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခုလက္ရိွ အေၿခခံ ဥပေဒအေနနဲ႔ကေတာ့ ဥပေဒၿပဳေရးအာဏာကိုလည္း ၿပည္နယ္ေတြကို ခဲြထားေပးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ လက္ရိွ အခိ်န္အခါမွာ ၿပည္နယ္ေတြ၊ တိုင္းေဒသႀကီးေတြမွာ ဥပေဒၿပဳ လႊတ္ေတာ္ ေပၚေပါက္လာၿပီၿဖစ္ပါတယ္။
၁၉၇၄ ခုနွစ္ အေၿခခံဥပေဒထက္ သာလြန္တဲ့အခ်က္ကို ေၿပာမယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ ၁၉၇၄ ခုနွစ္ အေၿခခံဥပေဒဟာ တစ္ပါတီဆိုရွယ္လစ္စနစ္၊ ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရးစနစ္ၿပ႒ာန္းတဲ့ အေၿခခံဥပေဒ ၿဖစ္ပါတယ္။ အခုလက္ရိွ အေၿခခံ ဥပေဒက်ေတာ့ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ ေဈးကြက္ စီးပြားေရးစနစ္ကို ၿပ႒ာန္းထားတဲ့ အေၿခခံဥပေဒၿဖစ္တယ္။ ဒါေတြဟာ သာလြန္ ခ်က္ေတြ ၿဖစ္ပါတယ္။
ဆက္လက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္ေဆြးေႏြးခ်င္တာက အခုလက္ရိွ အေၿခခံဥပေဒဟာ တိုင္းရင္းသား ေတြရဲ့ အခြင့္အေရးကိုလည္း ယခင္အေၿခခံဥပေဒ နွစ္ရပ္ထက္ ပိုၿပီးေပးထားတာ ေတြ႕ရ ပါတယ္။ ဥပမာေၿပာရမယ္ဆိုရင္ ခုနတင္ၿပခဲ့သလို ဒီၿပည္နယ္ေတြမွာ လႊတ္ေတာ္ ဆိုတာ လည္း ရိွပါတယ္။ ၿပီးရင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေဆာင္တဲ့ ၿပည္နယ္အစိုးရဆိုတာလည္း သတ္သတ္ မွတ္မွတ္ ဖြဲ႕စည္းထားတာ ရိွပါတယ္။
အလားတူပဲ ၿပည္နယ္မွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြထဲက ၿပည္နယ္မရရိွတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ား အေနနဲ႔ မိမိတို႔ေနထိုင္ၾကတဲ့ ၿပည္နယ္ေတြမွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတိုင္း (သို႔မဟုတ္) ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ ဆိုတာေတြကို သတ္မွတ္ဖြဲ႕စည္းေပးထားတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အခုလက္ရိွ သံုးစဲြေနတဲ့ အေၿခခံဥပေဒမွာ ၿပ႒ာန္း ထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ့ အခြင့္အေရးေတြၿဖစ္တယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ၿမင္ပါတယ္။
တစ္ခိ်န္တည္းမွာ ကြ်န္ေတာ္တင္ၿပခ်င္တာက အခုလက္ရိွ အေၿခခံဥပေဒကို လိုအပ္သလို ၿပင္ဆင္သြားတယ္ဆိုရင္ ေနာင္တစ္ခိ်န္က်လို႔ရိွရင္ အမ်ားက လိုလားေတာင့္တေနတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ၿပည္ေထာင္စု၊ ကိုယ္ပိုင္ၿပ႒ာန္းခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဆိုတဲ့ အဆင့္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရရိွသြားနိုင္တယ္လို႔ ၿမင္ပါတယ္။
ကိုယ္ပိုင္ၿပ႒ာန္းခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးရမယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ အခုလက္ရိွမွာလည္း ၿပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းဥပေဒၿပဳေရးအာဏာေတြ ေပးထားပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ေတြ ရိွပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီဥပေဒၿပဳေရးအာဏာေတြကို ဒီထက္မကပိုၿပီး တိုးၿမႇင့္ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ အမ်ားၿပည္သူေတြလိုလား ေတာင့္တေနတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္သြားတယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ ၿမင္ပါတယ္။
အလားတူပဲ ၿပည္နယ္ေတြနဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြမွာ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ အစိုးရေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗဟိုအစိုးရအေနနဲ႔ ဘယ္သူေတြက ပါဝါေတြကို ေလွ်ာ့တန္သေလာက္ ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ပါဝါ Decentralization လုပ္တန္သေလာက္ လုပ္ၿပီးေတာ့မွ ၿပည္နယ္ အစိုးရ ေတြကို အာဏာတိုးေပးမယ္ဆိုရင္၊ ၿပီးေတာ့ သယံဇာတနဲ႔ ပတ္သက္ရင္လည္း ၿပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြမွာ ေတြ႕တဲ့ သယံဇာတေတြကို ၿပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ဗဟိုအစိုးရအၾကား ညႇိနိႈင္း ေဆာင္ရြက္ၿပီးမွ မွ်မွ်တတ ခဲြေဝသံုးစဲြနိုင္ၾကမယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အားလံုး ေမွ်ာ္မွန္းေနတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆင့္ကို ေရာက္ရိွသြားမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အခုလက္ရိွ အေၿခခံဥပေဒကို တၿဖည္းၿဖည္းခ်င္း လိုအပ္သလို ၿပင္ဆင္ သြားၿခင္းအားၿဖင့္ ေနာင္တစ္ခိ်န္က်လို႔ရိွရင္ ကိုယ္ပိုင္ၿပ႒ာန္းခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၿပည့္စံုတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ၿပည္ေထာင္စုအဆင့္ကို ေရာက္ရိွသြားနိုင္တယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ့္ အေနနဲ႔ ထင္ၿမင္ယူဆမိပါတယ္။
တစ္ခိ်န္တည္းမွာ ကြ်န္ေတာ္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးတင္ၿပခ်င္တဲ့ အခ်က္ကေတာ့ တန္းတူ ညီမွ်ေရး ၿဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ့တန္းတူညီမွ်ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့မွ ေၿပာမယ္ဆိုလို႔ ရိွရင္ေတာ့ လူမ်ိဳးအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာေရးအရ ေသာ္ လည္းေကာင္း ခဲြၿခားဆက္ဆံၿခင္း မရိွဘဲနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအစိုးရေအာက္မွာ အားလံုး တန္းတူ အခြင့္အေရး ရမယ္ဆိုရင္ ဒီကိစၥေၿပလည္သြားမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားမ်ားအေနနဲ႔ အဓိကထားၾကတဲ့ စာေပယဥ္ေက်းမႈ အစရိွတာေတြကိုလည္း အစိုးရ အေနနဲ႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ ၿမႇင့္တင္ခြင့္ ေပးလိုက္ၾကမယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေပ်ာ္ရႊင္ေက်နပ္ၾကမယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ ယူဆပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ခ်ဳပ္ၿပီး ေၿပာမယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အခုလက္ရိွ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဟာ လိုအပ္သလို တၿဖည္းၿဖည္းခ်င္း ၿပဳၿပင္သြားမယ္ဆိုရင္ ေနာင္တစ္ခိ်န္မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လိုလားေတာင့္တေနတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ ၿပည္ေထာင္စုအဆင့္ကို ေရာက္ရိွသြားနိုင္ပါတယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ အခိုင္အမာ ယံုၾကည္ တယ္လို႔ တင္ၿပရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္။
ဦးသန္းေအာင္။ ဟုတ္ကဲ့ အခုလို ဆရာအေနနဲ႔ ဆရာ့ရဲ့ အၿမင္ေလးကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ၿပေဆြးေႏြးသြားတဲ့အတြက္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ တန္းတူမႈနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ ၿပ႒ာန္းခြင့္ ရရိွေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာရဲ့ အႀကံၿပဳခ်က္ေလး၊ ေဆြးေႏြးခ်က္ေလးကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိလိုက္ရတဲ့အတြက္ အထူးပဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ဆရာေဒါက္တာ အင္ဒရူး ငြန္က်ံဳးလ်န္ အေနနဲ႔ သယံဇာတ အရင္းအၿမစ္ေတြနဲ႔ ဘ႑ာေငြ ေတြကို ၿပည္ေထာင္စုနဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ၿပည္နယ္ေတြ ဘယ္လိုခဲြေဝသင့္တယ္ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာ့အၿမင္ေလးကို တင္ၿပေဆြးေႏြး ေပးေစလိုပါတယ္ခင္ဗ်။
-------------------------------------------------------------
တည္ဆဲဥပေဒေတြကို မေၿပာင္းနုိ္င္ဘူးဆုိရင္ ဘယ္လုိေကာင္းတဲ့ အေၿခခံဥပေဒမ်ိဳးၿဖစ္ေစ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကေတာ့ အၿမဲတမ္းရွိေနမွာပဲ
ေဒါက္တာအင္ဒရူးငြန္ကံ်ဳးလ်န္
ကြ်န္ေတာ္ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့ ကိစၥကေတာ့ ၿပည္ေထာင္စုနဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ၿပည္နယ္ ေတြအႀကားမွာ သဘာဝသယံဇာတ အရင္းအၿမစ္ကေန ရရိွတဲ့ ဘ႑ာေငြေတြကို ဘယ္လို ခဲြေဝမလဲ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေက်းလက္နဲ႔ ၿမိဳ႕ၿပဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ကြာဟခ်က္ေတြကို ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ အေၿခခံ ဥပေဒအရ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တၿဖည္းၿဖည္းခ်င္းနဲ႔ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ ေၿဖရွင္းမလဲ ဆိုတာ ဆိုတဲ့အခ်က္ၿဖစ္ပါတယ္။
ဆရာႀကီးေဒါက္တာမနန္တူးဂ်ာ ေၿပာသြားသလို ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဟာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ ဒါမွမဟုတ္ ဖက္ဒရယ္မူလို႔ ေၿပာလို႔ရမယ့္ လကၡဏာအခ်က္ (၅)ခ်က္ကို အေၿခခံထားတာကို ကြ်န္ေတာ္နည္းနည္း ေၿပာလိုပါတယ္။
ပထမအခ်က္က စာနဲ႔ေရးသားထားတဲ့ အေၿခခံဥပေဒ ရိွပါတယ္။ အဲဒါ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ အေၿခခံ ဥပေဒ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္က အစိုးရနွစ္ခု၊ ၿပည္ေထာင္စုနဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီး ဒါမွမဟုတ္ ၿပည္နယ္ဆိုတဲ့ အစိုးရကို ဖန္တီးေပးထားပါတယ္။
တတိယအခ်က္က ၿပည္သူထံကေန ဆင္းသက္လာတဲ့ အခ်ဳပ္အၿခာ အာဏာႀကီးကို ခက္မႀကီး သံုးၿဖာနဲ႔ ပိုင္းၿခားေပးထားပါတယ္။ တရားစီရင္ေရးရိွတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရိွတယ္။ ဥပေဒၿပဳေရး ရိွပါတယ္။
စတုတၴအေနနဲ႔ အေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈေတြ ၿဖစ္လာတဲ့အခါမွာ သမာသမတ္ က်က် ေၿဖရွင္းေပးမယ့္ အေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးလည္း ရိွပါတယ္။ ပဥၥမအေနနဲ႔ လူဦးေရ ကို အေၿခမခံဘဲ ေဒသႏၲရနဲ႔မ်ိဳးႏြယ္စုေတြ ဒီအေနအထားေတြ အေၿခခံတဲ့ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ကိုလည္း ဖြဲ႔စည္းေပးထားပါတယ္။
ဒီအခ်က္ (၅) ခ်က္နဲ႔ ၿပည့္စံုတဲ့အတြက္ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္အေၿခခံဥပေဒဟာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ ဒါမွမဟုတ္ ဖက္ဒရယ္မူကို အေၿခခံထားတဲ့ ဥပေဒ ၿဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ့အေနအထား၊ သူ႔ရဲ့ေရးသားပံု၊ ဖြဲ႔စည္းပံုေတြေႀကာင့္ ၿပည္သူေတြ လိုလားတဲ့ ဖက္ဒရယ္အဆင့္ကို ေရာက္ၿပီလား၊ မေရာက္ေသးဘူးလား ဆိုတာကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ မေၿပာနိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔လိုခ်င္တဲ့ဟာကို တၿဖည္းၿဖည္းခ်င္း ၿဖည့္စြက္ ၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လုပ္လို႔ရပါတယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ယံုႀကည္ပါတယ္။
ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ႔ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ အေၿခခံဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒအရ ဒီမိုကေရစီလမ္းေႀကာင္းကို ေလွ်ာက္လွမ္းခါစ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုင္းၿပည္မွာ သဘာဝသယံဇာတေတြ ေပါမ်ားလွတဲ့ တိုင္းၿပည္မွာ ဒီအရင္းအၿမစ္ေတြကို ခဲြေဝမႈေတြ မလုပ္တတ္ရင္၊ ဘ႑ာေငြေတြကို ခဲြေဝမႈ မလုပ္တတ္ရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အႀကီးအက်ယ္ႀကီးမားတဲ့ ၿပႆနာေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြ ေတြ႔လာနိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီလိုသဘာဝ သယံဇာတေတြနဲ႔ ဒီဘ႑ာေငြေတြ ခဲြေဝမႈ၊ ေက်းလက္နဲ႔ ၿမိဳ႕ၿပ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈကြ်န္ေတာ္တို႔ မေၿဖရွင္းခင္မွာ ဒီအေၿခခံဥပေဒနဲ႔ ဒီတည္ဆဲဥပေဒ ေတြရဲ့ သေဘာသဘာဝ ဆက္ႏႊယ္ပံုေတြကို နည္းနည္းေၿပာလိုပါတယ္။
ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ကို က်ေရာက္ၿပီးကတည္းက ဒီေန႔ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ အေၿခခံဥပေဒ အသက္ဝင္္လာတဲ့ ၂ဝ၁ဝ ခုနွစ္ ေနာက္ပိုင္းအထိ ေခတ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၿဖတ္သန္းခဲ့ပါတယ္။ ျဗိတိသွ်ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္တုန္းက သူတို႔ၿပ႒ာန္းထားတဲ့ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြ၊ ေနာက္ပိုင္း လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေတာ့ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ အေၿခခံဥပေဒအရ ၿပ႒ာန္း ထားတဲ့ တည္ဆဲဥပေဒေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္တုန္းက သူတို႔ၿပ႒ာန္းထားတဲ့ တည္ဆဲဥပေဒေတြ၊ ဆိုရွယ္လစ္ အစိုးရေခတ္တုန္းက ၿပ႒ာန္းထားတဲ့ တည္ဆဲဥပေဒေတြ၊ တပ္မေတာ္အစိုးရ လက္ထက္က ၿပ႒ာန္းထားတဲ့ တည္ဆဲဥပေဒေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ တည္ဆဲ ဥပေဒေပါင္း ၄ဝဝ ေက်ာ္ ရိွပါတယ္။
ယခုအစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ၿပ႒ာန္းထားတဲ့ တည္ဆဲ ဥပေဒေပါင္း ၄ဝ ေက်ာ္ရိွတယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ နိစၥဓူဝ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုင္းၿပည္ရဲ့ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၲရားရဲ့ ဒီလည္ပတ္ ေစတဲ့အရာက ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ အေၿခခံဥပေဒေတာင္ မဟုတ္ေသးဘဲနဲ႔ အမွန္ဆို ကြ်န္ေတာ္တို႔ နိစၥဓူဝ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြနဲ႔ အသက္ရွင္ ေနရပါတယ္။
အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကလည္း တခ်ိဳ႕ဥပေဒကို ၿပင္ဆင္တာတို႔၊ ၿပဳၿပင္တာတို႔၊ ေၿပာင္းလဲတာတို႔၊ အသစ္ ၿပ႒ာန္းတာတို႔ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီ ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႔ အခုအခိ်န္မွာ အေၿခခံဥပေဒအသစ္ ေရးမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ လက္ရိွ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ကို ၿပင္မလားဆိုတဲ့ အဆင့္ကို မေရာက္ခင္ေတာင္မွ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ အေၿခခံဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီၿခင္းရိွ၊ မရိွဆိုၿပီး တည္ဆဲဥပေဒ ၄ဝဝ ေက်ာ္ကို အရင္ႀကည့္ တာက ပိုၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ အေၿခခံဥပေဒနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ ျဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ၿပ႒ာန္းထားတဲ့ တည္ဆဲဥပေဒ တခ်ိဳ႕ဟာ လက္ရိွ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ၿပ႒ာန္းထားတာနဲ႔ ဆန္႔က်င္တဲ့ဟာေတြ အမ်ားႀကီး ရိွပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ အစိုးရ အသြင္မတူတဲ့ ေခတ္အဆက္ဆက္က ၿပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒဟာလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၂ဝဝ၈ ခုုနွစ္နဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ အခါက်ေတာ့ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံ ဥပေဒ လံုးဝအသက္ဝင္ၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ကိုင္ဖို႔အတြက္ အခက္အခဲ ၿဖစ္ေစပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ဒီဟာေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေၿဖရွင္းရင္ ဘာၿဖစ္မလဲဆိုေတာ့ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒအရ ေရွ႕ကဆရာႀကီးေတြ တင္ၿပသြားသလို ဇယား(၁)ရိွတယ္။ ဇယား(၂) ရိွတယ္။ ဇယား(၅) ရိွပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဒီသံုးခုနဲ႔ အလုပ္လုပ္တဲ့အခိ်န္မွာ ဇယား(၁)နဲ႔ ဇယား(၂) ႀကားမွာ ၿပႆနာ အၿဖစ္ေစဆံုးက သူ႔မွာၿပ႒ာန္းထားတဲ့ ပုဒ္မေတြ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အဲဒီ ဇယား(၁) နဲ႔ ဇယား(၂) ဘယ္လို အလုပ္လုပ္မလဲ၊ ဘယ္အခ်က္မွာ ဇယား (၁)အရ လုပ္ေဆာင္မလဲ၊ ဘယ္အခ်က္မွ ဇယား (၂) အရ လုပ္ေဆာင္မလဲ၊ ဘယ္အခ်က္မွာ ဇယား (၅) အရ လုပ္ေဆာင္မလဲ ဆိုတဲ့ဟာက တည္ဆဲဥပေဒေတြ ၿဖစ္ပါတယ္။ တည္ဆဲဥပေဒေတြသာ ေကာင္းေကာင္း မလုပ္ထားနိုင္ရင္ ဇယား (၂) မွာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ၿပ႒ာန္းေပးထားထား ကြ်န္ေတာ္တို႔က ဇယား (၂) အရ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ၿပည္နယ္ေတြမွာ သဘာဝသယံဇာတနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ကိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္း ေတာ္ေတာ္္နည္းပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္ သံုးခု တင္ၿပလိုပါတယ္။
၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒအရ ဇယား (၂) ထဲမွာ ဘာေပးထားသလဲဆိုေတာ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ သယံဇာတ ကိစၥမွာ ၿပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရကို လုပ္ကိုင္ခြင့္ ေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ၿပည္နယ္ေတြက သယံဇာတ၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဥပေဒၿပဳေပမယ့္ တကယ္တမ္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေနတာက အရင္တုန္းက သယံဇာတဆိုင္ရာ တည္ဆဲဥပေဒေတြနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေနပါတယ္။ အဲဒီမွာ ၿပႆနာၿဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယအခ်က္က စည္ပင္သာယာေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ၿပည္နယ္ေတြနဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီးေတြကို ဥပေဒၿပဳခြင့္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔ အထိ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုင္းၿပည္မွာ က်င့္သံုးေနတဲ့ စည္ပင္သာယာေရး တည္ဆဲဥပေဒေတြနဲ႔ပဲ တိုင္းၿပည္မွာ နိစၥဓူဝ စည္ပင္သာယာေရး ကိစၥေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ေနတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ တတိယ အခ်က္မွာ ေရခို်ငါး လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒၿပဳခြင့္ကို တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ၿပည္နယ္ေတြကို ေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရခို်လုပ္ငန္းေတာ့ ထားပါေတာ့။ ငါးလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့လုပ္ငန္းေတြကလည္း လက္ရိွတည္ဆဲ ဥပေဒ လုပ္ေဆာင္ ေနတဲ့ အတြက္ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ၿပည္နယ္ ေတြက လုပ္ပိုင္ခြင့္မရိွသလို ၿဖစ္သြားတာေပါ့။
ေနာက္ဆံုးတစ္ခု ဥပမာၿပခ်င္တာက သစ္လုပ္ငန္း ၿဖစ္ပါတယ္။ သစ္ေတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ တည္ဆဲဥပေဒေတြနဲ႔ လုပ္ေနပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာလည္း ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒအရ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ၿပည္နယ္ေတြကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္းသစ္ အပါအဝင္ သစ္မာမွအပ က်န္တဲ့ဟာကို တိုင္းေဒသ ႀကီးနဲ႔ ၿပည္နယ္ေတြ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွေပမယ့္ အဲဒီ့ထဲမွာမွ စာရင္းအရ (၁၅ဝ)ေလာက္ ပါသြားေတာ့ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ၿပည္နယ္ေတြအတြက္ သစ္ကေန သူတို႔ဘ႑ာေငြရဖို႔က ဝါးပဲ က်န္ပါေတာ့မယ္။
အဲလိုမ်ိဳး အေၿခခံဥပေဒေတြေတာ့ ေကာင္းပါရဲ့၊ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ့ေကာင္းတဲ့ အေၿခခံဥပေဒ ေတြကို လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္တဲ့အခိ်န္မွာ က်င့္သံုးတဲ့ ဒီတည္ဆဲ ဥပေဒေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ အရင္ဆံုးစိစစ္ ရမယ္။ အဲဒီဟာေတြ စိစစ္ၿပီးမွ လက္ရိွ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ ဇယား (၁) ရယ္၊ (၂) ရယ္၊ (၅) ရယ္ ေကာင္းေကာင္း လုပ္လာတဲ့ အခါက်ရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အဲဒီ့အခါမွ ဇယား(၁)ကေန နည္းနည္းမ်ားေနမလား၊ ဇယား (၂) ကိုေၿပာင္းရင္ မေကာင္းဘူးလား၊ (၂) ကဟာကို(၃) ကိုေၿပာင္းရင္ မေကာင္း ဘူးလား၊ (၅) ထဲမွာ ဒီ(၁)နဲ႔(၂)ကို ဘယ္လိုညိွမလဲဆိုတာကို အေၿခခံဥပေဒၿပဳၿပင္ ေနတဲ့ ကိစၥေတြကို လုပ္ေဆာင္ရင္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ နည္းလမ္းက်တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေကာင္းဆံုးေသာ ၿမန္မာၿပည္အတြက္ အေကာင္းဆံုး ေသာ အေၿခခံဥပေဒ ရိွခဲ့တယ္ ဆိုပါစို႔။ အဲဒီ့ဥပေဒေတြရဲ့ ေအာက္မွာ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြ က အလုပ္လုပ္ေနတာ ၿဖစ္ပါတယ္။
ဒါေႀကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို မေၿပာင္းနိုင္ဘူးဆိုရင္ ဘယ္လိုေကာင္းတဲ့ အေၿခခံ ဥပေဒမ်ိဳးၿဖစ္ေစ ၿဖစ္ေစ၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကေတာ့ အၿမဲတမ္း ရိွေနမွာပဲ။ အဲဒီေတာ့ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က အသစ္ေရးဖို႔ ကြ်န္ေတာ္ လံုးဝမစဥ္းစားရဲပါဘူး။ ၿပဳၿပင္ဖို႔ေတာင္မွ နည္းနည္း ေစာေနလား၊ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို အရင္ၿပဳၿပင္ၿပီးေတာ့ အဲဒီ့အခါက်မွ တည္ဆဲဥပေဒ (၄ဝဝ) ေက်ာ္နဲ႔ လက္ရိွ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ရိွတဲ့ အခါက်မွ တကယ္တမ္း ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္အေၿခခံဥပေဒဟာ တကယ္အလုပ္လုပ္ နိုင္သလား၊ မလုပ္နိုင္ဘူးလား၊ ၿပည္သူေတြရဲ့ လိုလားခ်က္ကို တကယ္ဆနၵ ၿဖည့္စြမ္းနိုင္သလား ဆိုတဲ့ဟာကို သိနိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ေၿပာခ်င္တာကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ ပုဒ္မ (၄၄၆) ရိွပါတယ္။ အဲဒီ့ (၄၄၆) က လက္ရိွတည္ဆဲ ဥပေဒေတြဟာ ၂ဝဝ၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒနဲ႔ မဆန္႔က်င္ရင္ အတည္ၿဖစ္ရမယ္။ ဆန္႔က်င္ရင္ ပ်က္ၿပယ္ရမယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ တည္ဆဲဥပေဒေတြ၊ နည္းဥပေဒေတြ၊ အက္ဥပေဒေတြ၊ အမိန္႔ေတြ၊ ေႀကညာခ်က္ေတြ၊ ၿပန္တမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရိွေနတယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ယံုႀကည္ပါတယ္။ အဲဒီ့ဟာ ေတြကို လက္ရိွ အေၿခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီၿခင္း ရိွ/မရိွ စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီးေတာ့၊ သုေတသန ၿပဳၿပီးေတာ့ အမ်ားၿပည္သူသိဖို႔၊ လႊတ္ေတာ္ေတြ သိဖို႔၊ အစိုးရေတြသိဖို႔၊ အၿခား သက္ဆိုင္ရာ ဌာနအသီးသီးေတြ သိဖို႔လုပ္ေပးမယ့္ ေကာ္မရွင္လိုဟာမ်ိဳး တစ္ခုခုေလာက္ ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔တိုင္းၿပည္မွာ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ေတာ့ယူဆပါတယ္။
အပိုင္း ၃ ဆက္လက္တင္ျပပါမည္။
ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
