Thursday, February 6, 2014
ရွပ္အက်ႍတစ္ထည္တည္းနဲ႔ ဒီဇိုင္း အမ်ိဳးမ်ိဴးရေအာင္ ဘယ္လို၀တ္ဆင္မလဲ
ကိုယ့္မွာ ရွပ္အက်ႍ အကြက္တစ္ထည္ရွိရံုနဲ႔ တစ္ေန႔တစ္မ်ိဳး မရရေအာင္ ဘယ္လို၀တ္ဆင္လို႔ရသလဲဆိုတာ စိတ္၀င္စားစရာပါ။ ရွပ္တစ္ထည္တည္းနဲ႔ပဲ ဖက္ရွင္ေပါင္းမ်ားစြာ ထြက္လာေအာင္ ပြား၀တ္ႏိုင္တယ္ဆိုေတာ့ ဖက္ရွင္ကို စိတ္၀င္စားတဲ့ ပ်ိဳေမေတြအတြက္ အံ့ကိုက္ပဲမို႔ ခုလို ေဖာ္ျပေပးလိုက္တယ္ေနာ္။
၁။ကိုယ့္ဆီမွာ dress အမိုက္စားရွိတယ္ ဒါမွမဟုတ္ ရွပ္အက်ီႍတိုင္းနဲ႔ လုိက္ဖက္တဲ့ အနက္ေရာင္ မတိုမရွည္ ဂါ၀န္တစ္ထည္ ရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပံုမွာျပထားတဲ့အတုိင္း boot ေလးနဲ႔ အားလံုးတြဲဖက္ ၀တ္ဆင္လိုက္ရံုနဲ႔ အထာက်သြားၿပီဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႔။
၂။မိန္းကေလးဆန္တဲ့ floral ဒီဇိုင္းေလးေတြ ႀကိဳက္တတ္တယ္ဆိုရင္လည္း အဲ့ဒီ dress အေပၚမွာ ရွပ္ကို ထပ္၀တ္လိုက္ရံုပါပဲ။ ဖိနပ္ကေတာ့ Heel မဟုတ္ရင္ေတာင္ မိန္းမဆန္တဲ့ ဖိနပ္မ်ိဳးေလးေတြ ရွာတြဲစီးၾကည့္ပါ။
၃။လြတ္လပ္ေပါ့ပါးတဲ့ ဒီဇိုင္းမ်ိဳး ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ ပ်ိဳေမေတြအတြက္ ရွပ္ရယ္၊ Boyfriend ဂ်င္းေဘာင္းဘီ၊ ဖိနပ္ကိုေတာ့ ကိုယ့္စီးေနက် ေဒါက္ျဖစ္ရင္ျဖစ္၊ မဟုတ္ရင္လည္း သက္ေသာင့္သက္သာရွိမယ့္ ဖိနပ္မ်ိဳးကို ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ပါ။
၄။ထသြားထလာမ်ိဳး၊ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ေလွ်ာက္လည္ၾကမယ့္အခ်ိန္မ်ိဳး ဆိုရင္ေတာ့ ရွပ္အက်ႍေအာက္မွာ တစ္ထပ္ခံၿပီး စကတ္ေလးနဲ႔ တြဲ၀တ္ၾကည့္ပါ။ ဒီဖက္ရွင္အတြက္ေတာ့ လက္ကိုင္အိတ္ထက္ ပိုလူငယ္ဆန္မယ့္ ေက်ာပိုးအိတ္ကို ေရြးခ်ယ္ဖို႔ အႀကံေပးခ်င္ပါတယ္။
၅။ကုမၸဏီ အသြားအျပန္အတြက္ ခပ္မိုက္မိုက္ေလး ၀တ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္း သိပ္မကားတဲ့ စကတ္မ်ိဳးနဲ႔ ရွပ္အက်ႍကို တြဲ၀တ္ႏိုင္တာပါပဲ။ ပိုက္ဆံအိတ္ေလးလြယ္၊ ဖိနပ္ကိုေတာ့ သူမ်ားေတြထက္ ဆန္းသြားေအာင္ Boot ေလးေတြသာ ေရြးခ်ယ္လိုက္ပါ။
၆။Skinny ဂ်င္းနဲ႔ ရွပ္အက်ႍအကြက္ဆိုတာကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ မရိုးတဲ့ဖက္ရွင္မို႔ တြဲ၀တ္ၾကည့္လိုက္ပါဦး။
၇။ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ၀တ္ဆင္လို႔ အဆင္ေျပမယ့္ေနရာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ ေဘာင္းဘီတို၊ တီရွပ္ေလးကို အေပၚက ရွပ္အက်ႍေလးထပ္၀တ္ၿပီး သြားလိုက္ေပါ့။ ဖိနပ္ကိုလည္း sneaker အမိုက္စားေလး ေရြးခ်ယ္လိုက္မယ္ဆို အားလံုးေငးသြားမွာ ေသခ်ာတယ္ေနာ္။
Ref:luckymag.com
ကားကို ၀ါးစားတဲ့ေခြး
စာဖတ္ပရိသတ္အေနနဲ႕ အရင္ကေတာ့ ေခြးကလူကို ကိုက္တာ ၊ လူကေခြးကို ကိုက္တာ စတာမ်ိဳးေတြ ၾကားဖူးမွာေပါ့။ အခုကေတာ့ ေခြးက ကားကို ကိုက္စားပစ္တာပါ။
ကားအလြန္စြဲလမ္းရူးသြပ္သူ တစ္ေယာက္ဟာ သူ႕ရဲ႕ ေပါင္ ၈၀၀၀၀ တန္ Aston Martin ရဲ႕ ကားဘီးအဖုံးနားတ၀ိုက္ကို သူေမြးထားတဲ့ ေခြးမေလးက ကိုက္ပစ္လုိက္တာ မြစာကို က်ဲေနတာပါပဲတဲ့။ အသက္ (၄၂)ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ Royston Grimsteadတစ္ေယာက္ အိမ္ကိုျပန္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ သူ႕ရဲ႕ Luce လို႕အမည္ရတဲ့ အေမႊးပြ နားရြက္ရွည္ အိမ္ေမြးေခြးမေလးဟာ သူ႕ဇိမ္ခံကားႀကီးရဲ႕ fiberglass ေဘာင္ေတြကို ကိုက္ပစ္ထား ေတြ႕ရပါတယ္။ ပ်က္စီးမႈဟာ ကာလတန္ေၾကးနဲ႕တြက္မယ္ဆုိရင္ ေပါင္ ၃၀၀၀ ဖိုးေလာက္ေတာင္ ရွိပါတယ္။
ေခြးေတြရဲ႕အျပဳအမူေတြကို ကၽြမ္းက်င္သူရဲ႕ အဆုိအရေတာ့ Luce ဟာ အရင္တုန္းကေတာ့ သူ႕ပစၥည္းဘယ္တစ္ခုကိုမွ ကိုက္ျဖတ္ထားျခင္း မရွိေပမယ့္ အခုတစ္ခါမွာ ကိုက္ခဲ့တယ္ဆုိတာဟာ သူမရဲ႕ သခင္အေ၀းကို ေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူမအေနနဲ႕ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ ျဖစ္လာတာေၾကာင့္လုိ႕ ဆုိခဲ့ပါတယ္။
ကားပိုင္ရွင္ Mr Grimstead က “ အိမ္ကိုေရာက္တဲ့အခ်ိန္ သူမကိုယ္ေပၚမွာ အျဖဴေရာင္အေမႊးေတြနဲ႕ ဖံုးအုပ္ေနေတာ့ ငွက္တေကာင္ကို ဖမ္းမိထားတယ္လုိ႕ပဲ ထင္ခဲ့တာ။ ဘယ္ဟုတ္မလဲ ။ အဲဒါ ကားက fiberglass ေတြျဖစ္ေနတာကိုး” လုိ႕ ေျပာပါတယ္။ “Luce က ဒီလုိလုပ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ကၽြန္ေတာ့္ကို ေရွာင္ဖယ္ဖယ္လုပ္ေန ခဲ့ၿပီး ေနာက္တစ္ေန႕မွာေတာ့ တျခားပိုင္ရွင္ေတြဆီ ေရာက္သြားပါတယ္။ ပိုင္ရွင္အသစ္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္ ဒီအေၾကာင္း မေျပာလုိက္ဘူး။ ေျပာလုိက္မယ္ဆုိ ေနာက္ေန႕ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕အိမ္တံခါးေရွ႕မွာ သူမကို ျပန္ေတြ႕ရမွာ က်ိန္းေသတယ္လုိ႕” လို႕လည္း ဆုိပါေသးတယ္။
ကားပိုင္ရွင္က “ဒါကိုျမင္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္ရယ္ေနရံုပဲ တတ္ႏုိင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္မွ မငိုတတ္တာပဲေလ။ သူမအျပစ္လုပ္ထားတယ္ဆုိတာလည္း သူမကိုယ္သူမ သိေနပံုရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိ သူမမ်က္ႏွာကို ၾကည့္လုိက္ေလ။ အျပစ္ရွိေနတဲ့ မ်က္ႏွာငယ္ေလးနဲ႕”တဲ့။ ဒီလုိနဲ႕ပဲ သူဟာ ေခြးမေလးကို သူမ်ားကိုေပးဖို႕ ဆံုးျဖတ္လုိက္ရပါတယ္။
ေၾသာ္ - ရွာရွာေဖြေဖြကို အေတာ္လည္း ကိုက္ႏုိင္တဲ့ ေခြးမေလးပါလားေနာ္။
Ref:dailymail.co.uk
အမ်ိဳးသမီးေကာလိပ္ကို ကေယာင္ေခ်ာက္ခ်ားေစခဲ႔တဲ႔ အံ႔မခန္း ပန္းပုလက္ရာ
အသက္ပါလွတဲ႔ အံ႔ဖြယ္႐ုပ္တု တစ္ခုကို Wellesley ေကာလိပ္မွာ ထား႐ွိထားပါတယ္။ အဲ႔ဒီ႔႐ုပ္တုဟာ အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္ အိပ္တစ္၀က္လမ္းေလွ်ာက္ေနပံု ျဖစ္ၿပီး သူ႔ခ်ည္းသက္သက္ေတာ႔ ဘာမွအျပစ္ဆိုစရာ မ႐ွိေပမယ္႔ အဲ႔ဒီ႔ ႐ုပ္တု၀တ္ထားတဲ႔ အတြင္းခံကေတာ႔ Wellesley ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသူေတြကို နည္းနည္းေတာ႔ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ Wellesley ေကာလိပ္ (အမ်ိဳးသမီးေက်ာင္း) ေက်ာင္းအုပ္ကေတာ႔ “အဲ႔ဒီ႔အပိုင္းက ပညာသားပါတယ္။” လို႔ေျပာပါတယ္။
ဖုတ္ေကာင္လိုမ်ိဳး သိမႈမဲ႔ မ်က္လံုးပိတ္ထားတဲ႔ လူတစ္ေယာက္ “အိပ္တစ္၀က္လမ္းေလွ်ာက္သူ” ဆိုၿပီး ဒီ႐ုပ္တုကို နာမည္ေပးထားပါတယ္။ Wellesley ေကာလိပ္က Davis ျပတိုက္မွာ ျပမယ္႔႔ ပန္းပုပညာ႐ွင္ Tony Matelli ရဲ႕ လက္ရာေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ျပပြဲတရား၀င္ မဖြင္႔လွစ္ခင္ ကာလ ေဖေဖာ္၀ါရီလ နံနက္အေစာပိုင္း ေက်ာင္းရဲ႕လူစည္ကားတဲ႔ေနရာမွာ ဒီ႐ုပ္တုကိုထားတာကို ေတြ႕ျမင္ခဲ႔ရတာျဖစ္ၿပီး ဒီ႐ုပ္တုကို ဖယ္႐ွားပစ္ဖို႔ ေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္က အြန္လိုင္းကေန ေတာင္းဆိုခဲ႔ပါတယ္။
ဒီ႐ုပ္တုဟာ “စိုးရိမ္ေၾကာင္႔က်မႈ၊ ေၾကာက္လန္႔မႈေတြရဲ႕ ရင္းျမစ္ျဖစ္ၿပီး လိင္အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔စပ္ဆက္တဲ႔ အေတြးေတြကိုလည္း ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။” လို႔ လက္မွတ္ ၃၀၀ ပါ ေလွ်ာက္လႊာတစ္ခုအရ သိရပါတယ္။ အဲ႔ဒီ႔ေလွ်ာက္လႊာဟာ ႐ုပ္တုကိုဖယ္႐ွားေပးဖို႔ ေက်ာင္းအုပ္ထံ အႏူးအညြတ္ အသနားခံစာပါ။
“အံ႔မခန္းအႏုလက္ရာေတြမွာ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြကို နက္နက္႐ႈိင္း လႈံ႔ေဆာ္ေပးႏိုင္တဲ႔ စြမ္းအား႐ွိေနတယ္။ ၿပီးေတာ႔ မေမွ်ာ္လင္႔ထားတဲ႔ အၾကံဉာဏ္သစ္ေတြကိုလည္း ဆြေပးတယ္။ ဒီ႐ုပ္တုဟာလည္း အံ႔မခန္းအႏုလက္ရာျဖစ္တဲ႔အတြက္ အဲ႔ဒ႔ီအတိုင္းပဲ။” ဆိုၿပီး ေက်ာင္းအုပ္ Bottomly နဲ႔ ျပတိုက္ညႊန္ၾကားေရးမႈး Lisa Fischman တို႔ႏွစ္ေယာက္ဟာ ပူးတြဲထုတ္ျပန္ခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။
Ref:ap.org
၁၃ ႏွစ္ကို ၆၂ ႏွစ္အမ်ဳိးသားႀကီးက အဓမၼက်င့္ရန္ ႀကံ
တုိက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဆိတ္ေက်ာင္းေနသည့္ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္မိန္းကေလးငယ္တစ္ဦးကို အရက္ မူးေနသည့္ အသက္ ၆၂ ႏွစ္အမ်ဳိးသားႀကီးက အဓမၼျပဳက်င့္ရန္ လုပ္ေဆာင္သည္ဆိုသည့္ တုိင္တန္းမႈကို ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းက ေဖေဖာ္၀ါရီ ၄ ရက္တြင္ အမႈဖြင့္စစ္ေဆးေနသည္ဟု စခန္းမွဴး ရဲအုပ္သန္းဦးက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
အဆုိပါ အမႈမွာ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၄ ရက္ က ေဖာင္ႀကီး-ပဲခူး ကားလမ္းေဘး ႏွင္းဆီၿမိဳင္ေက်းရြာအနီးတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဆိတ္ေက်ာင္းေနသည့္ အဆိုပါမိန္းကေလးငယ္ကို တုိ္က္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ ဥကၠံၿမိဳ႕ ေက်းရြာတစ္ခုရွိ အသက္ ၆၂ ႏွစ္အရြယ္ အမ်ဳိးသားက ဆိတ္မ်ားျပသေပးရန္ ေျပာဆိုၿပီးေနာက္ အဓမၼျပဳက်င့္ရန္ ႀကံစည္အား ထုတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကေလးငယ္၏ မိသားစုဘက္က တုိင္တန္းထားသည္။
အဆိုပါ အမ်ဳိးသားႀကီးမွာ အရက္မူးေနၿပီး မိန္းကေလးငယ္ကို ဂ်ဳိးျဖဴပိုက္လိုင္းအနီးတြင္ တြန္းလွဲၿပီး သားမယားျပဳက်င့္ရန္ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ခဲ့သျဖင့္ မိန္းကေလးက ႐ုန္းကန္ထြက္ေျပးလာရသည္ဟုလည္း ဆို ထားသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ အသက္ ၄၅ ႏွစ္ရွိမိခင္ျဖစ္သူက သမီးငယ္အားအဓမၼျပဳက်င့္ရန္ ႀကံစည္လုပ္ေဆာင္သူကို အေရးယူေပးရန္ အမႈဖြင့္ တိုင္တန္းလိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
“တိုင္တန္းခံထားရသူက အဖိုးႀကီးပါ၊ သူျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း ရဲစခန္းမွာ ၀န္ခံထားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ သူ႔ကိုအဓမၼမႈ က်ဴးလြန္ရန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈနဲ႔ ဆက္လက္အေရးယူသြားမွာပါ”ဟု ရဲအုပ္သန္းဦးက ရွင္းျပခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို တုိက္ႀကီးရဲစခန္းက (ပ)၄၆/၂၀၁၄ျဖင့္ အမႈဖြင့္ၿပီး ျပစ္မႈပုဒ္မ ၃၇၆/၅၁၁ ျဖင့္ တရားစြဲတင္ရန္ အမႈကို စစ္ေဆးတည္ေဆာက္ေနသည္ဟု ရဲစခန္းက ဆိုထားသည္။
Mizzima
ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို အာရွတိုက္၏ ဟစ္တလာဟု ေျမာက္ကိုရီးယားေဝဖန္
ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံက ရန္သူေတာ္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္သူ ရွင္ဇိုအေဘးအား အာရွတိုက္၏ အေဒါ့ဖ္ ဟစ္တလာဟု အမည္တပ္ ပုတ္ခတ္စြပ္စြဲလုိက္သည္။ အေဘးအေနျဖင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၏ ကာကြယ္ေရး က႑တြင္ အဆင့္ျမွင့္တင္ၿပီး စစ္ေရးစြမ္းရည္ကို ျမွင့္တင္လွ်က္ရွိရာ ယင္းကို ေျမာက္ကိုရီး ယား က ေဝဖန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အေဘး၏ လုပ္ရပ္သည္ ဒုတိယကမာၻစစ္ အစမပ်ိဳးမီ ဂ်ာမန္အာဏာရွင္ ဟစ္တလာ ၏ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနပံုမ်ားႏွင့္ တူေနေၾကာင္း ေျမာက္ကိုရီးယားက ဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ ဂ်ပန္ေၾကာင့္ အေရွ႕အာရွ ေဒသ၏ တည္ၿငိမ္မႈကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္လာေစႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
KCNA သတင္းဌာနက အာဏာရပါတီထုတ္ ရိုဒြန္ဆင္မြန္ သတင္းစာပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကို ကိုးကားၿပီး ယင္းကဲ့သို႔ အပုပ္ခ်ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အေဘးသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ လအတြင္းက ဒုတိယ ကမာၻစစ္အၿပီး ဂ်ပန္၏ စစ္လက္နက္ က႑ကို ႀကီးမားစြာ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည့္ စာခ်ုပ္အခ်က္အလက္မ်ားကို (၂၀၂၀)တြင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေျပာဆိုထားသည္။ KCNA သတင္းဌာနက "အာရွတိုက္ရဲ႕ ဟစ္တလာ ထြက္ေပၚလာၿပီလား"ဆိုသည့္ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အေဘးကို ပယ္ပယ္နယ္နယ္ ေဝဖန္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ အေဘး၏ လုပ္ရပ္သည္ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ဒံုးက်ည္ႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္မ်ားအေပၚ လူအမ်ား စိုးရြံ႕ေနမႈကို ပိုမိုဆိုးရြားေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္ရင္း ဂ်ပန္၏ စစ္အင္အားကို ျမွင့္တင္ေနျခင္းဟုလည္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။
"ဂ်ပန္မွာ အေဘးဦးေဆာင္တဲ့ အစြန္းေရာက္ လက္ယာယိမ္း အဖဲြ႕ေတြ ဩဇာႀကီးေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္အေပၚ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ေဝဖန္မႈေတြကို ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ လႊဲခ်ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတယ္"ဟု သတင္းဌာနက ဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ "အေဘးဟာ ဖက္ဆစ္ဝါဒီအရူး ဟစ္တလာနဲ႔ ဘာမွမကြာဘူး။ ဟစ္တလာဟာ ကြန္ျမဴနစ္ေတြကို တိုက္ခိုက္သလို အေၾကာင္းျပၿပီး ေနာက္ထပ္စစ္ပြဲတစ္ခုကို ဖန္တီးခဲ့တယ္။ အေဘးလည္း တူတူပဲ။ ေျမာက္ကိုရီးယားကို အေၾကာင္းျပၿပီး ဂ်ပန္ရဲ႕ စစ္မက္လိုလားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္သစ္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနတာပဲ"ဟု KCNAက စြပ္စြဲသြားခဲ့သည္။
လူငယ္ေတြကို Sex အေၾကာင္း ေျပာၾကရေအာင္
ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္တုန္းက လမ္းေလွ်ာက္ရင္ေတာင္ ေယာက်ာ္းေလး ေတြနား မကပ္ျဖစ္ခဲ့သည္မွာ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲႏွင့္ ကိုယ္ဝန္ရွိသြားတတ္သည္ ဆိုေသာ သူ႔မိခင္၏ ဆံုးမစကားကို မပန္းအိခိုင္ အေလးထားခဲ့၍ ျဖစ္သည္။
ပဲခူးက သူ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြကိုလည္း သူတို႔ မိဘေတြက လိင္မႈကိစၥကို ေရွာင္ရွားဖို႔ ဆံုးမခဲ့ၾက သည္။ “ေယာက်ာ္းတေယာက္ကို က်မ ထိလို႔ေတာင္ မရဘူး၊ ကိုယ္ဝန္ရွိသြားလိမ့္မယ္လို႔ က်မ ရာသီေသြး စေပၚတဲ့ အခ်ိန္တုန္းက အေမက ေျပာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်မ သိပ္ေၾကာက္သြားၿပီး ကင္းကင္းပဲ ေနခဲ့တယ္” ဟု မပန္းအိခိုင္က ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဒီအယူအဆကို လြန္ခဲ့ေသာ ၃ ႏွစ္ခန္႔က စၿပီး စြန္႔လႊတ္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ အရြယ္ေရာက္သည့္အခ်ိန္တြင္ က်န္းမာေရး ပညာကို ေလ့လာသင္ယူဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခု အခ်ိန္တြင္ အစိုးရဝန္ထမ္း သားဖြားဆရာမ တဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။ သားဆက္ျခားျခင္း အေၾကာင္းကို လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ေဆြးေႏြးျခင္းက အက်ိဳးျဖစ္ ထြန္းႏိုင္မည္ဟု ေဆးပညာသင္တန္းမွာ သင္ၾကားခဲ့ ရသည္ကို မပန္းအိခိုင္ ကိုယ္တိုင္က ယံုၾကည္ထား ေသာ္လည္း လူေတြကို သတင္းအခ်က္အလက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖန္႔ေဝေပးျခင္းမျပဳႏိုင္ဟု သူက ဆိုသည္။ ဒီလိုလုပ္ဖို႔က ေက်းရြာ အမ်ားစုတြင္ အခက္အခဲျဖစ္ေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေဒသအခ်ိဳ႕တြင္ အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းမ်ားက ကြန္ဒံုးမ်ား ေဝငွၿပီး လိင္ဆက္ဆံျခင္းေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္သည့္ ေရာဂါမ်ားမွ ကာကြယ္ျခင္း နည္းလမ္းမ်ားကို ေဆြး ေႏြးေပးေနသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မပန္းအိခိုင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ေက်း လက္ေဒသမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတလႊားမွ အျခား ေဝးလံသည့္ ေဒသမ်ားတြင္ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာ ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေသာ လိင္ဆက္ဆံမႈအေၾကာင္း မ်ားကို ေဆြးေႏြးေျပာဆိုျခင္း မျပဳသင့္သည့္ အရာ မ်ားအျဖစ္ သေဘာထားၾကသည္။
“အေၾကာင္းအရာက စိမ္းေနတယ္ေလ၊ ၿပီး ေတာ့ ကြန္ဒံုးကို အသံုးျပဳရတာ ရွက္စရာေကာင္း တယ္လို႔ ျမင္ၾကတယ္။ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈအရ လက္ မထပ္ခင္ လိင္ဆက္ဆံတာကို မွားယြင္းတဲ့ ကိစၥလို႔ ျမင္ေနၾကတယ္” ဟု မပန္းအိခိုင္က ေျပာျပသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က လူငယ္ဆရာဝန္တေယာက္ကမူ ကြဲျပားသည့္ နည္းလမ္းတခုကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကည့္ေနသည္။ အစဥ္အလာ ယံုၾကည္မႈအရ တားျမစ္ထားသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို မ်က္ႏွာ ခ်င္းဆိုင္ ေျပာဆိုၿပီး စိတ္ကသိကေအာင့္ျဖစ္ရျခင္းမွ ေရွာင္လႊဲႏိုင္ရန္အတြက္ လိင္က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္ သက္၍ သိလိုသည့္ လူငယ္ေယာက်ာ္းေလးမ်ား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို တယ္လီဖုန္းထဲမွ ေျဖဆို အႀကံေပး သည့္ အစီအစဥ္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာဝန္ မ်ား အသင္းကလည္း ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ ကိုယ္ဝန္ရွိျခင္း၊ သားဆက္ျခားျခင္းႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းမွ ကူးစက္တတ္သည့္ ေရာဂါမ်ားအေၾကာင္း သိရွိလိုသည့္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၂၄ ႏွစ္အတြင္းရွိ အမ်ိဳးသမီးငယ္မ်ား ေျပာဆိုေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္အတြက္ သီးျခားတယ္လီဖုန္းလိုင္းတခု ျပဳလုပ္ေပးထားသည္။
ဖုန္းဆက္လာသူအခ်ိဳ႕က အစပိုင္းတြင္ ရွက္ ေနၾကသည္ဟု ေယာက်ာ္းေလးမ်ားအတြက္ ဖြင့္လွစ္ ထားေသာ ဖုန္းလိုင္းတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဇူလိုင္လ ကတည္းက တာဝန္ယူေပးေနေသာ အသက္ ၂၆ ႏွစ္အရြယ္ ကိုဇာနည္ဝင္းက ေျပာျပသည္။ ဖုန္း ဆက္သူ တေန႔လွ်င္ ၅ ဦးခန္႔ ရွိသည္ဟုလည္း သိရ သည္။
“ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒါက လွ်ိဳ႕ဝွက္ေပးရမယ့္ ကိစၥေလ။ သူတို႔ က်ေနာ့္ကို နာမည္ေျပာျပဖို႔ မလိုဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ျပႆနာေတြကို အလြယ္ တကူပဲ ထုတ္ေဖာ္ေျပာျပၾကတယ္” ဟု ကိုဇာနည္ဝင္း က ေျပာျပသည္။
သို႔ေသာ္လည္း လူအမ်ားစုက မိုဘိုင္းဖုန္း ကြန္ရက္ကို သံုးစြဲႏိုင္ျခင္းမရွိသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ေဆြးေႏြး ေျဖၾကားေပးျခင္းက အလံုးစံု ထိေရာက္သည့္ နည္းလမ္းတခု မဟုတ္ပါ။ ပြင့္လင္းစြာ ေဆြးေႏြးေရးအတြက္ ကန္႔သတ္မႈေတြ ရွိေနသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ မိဘမ်ားက ၄င္းတို႔၏ သားသမီးမ်ားကို မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာျပျခင္း မရွိၾကပါ။ အမ်ိဳးသမီးအခ်ိဳ႕က ရာသီေသြးေပၚျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ တကယ္ျဖစ္လာသည့္ အခ်ိန္အထိ သိထားခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။ အစိုးရက ေက်ာင္းသင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းတြင္ လိင္ပညာေပး သင္ခန္းစာမ်ား ေပါင္းစပ္ထည့္သြင္း ရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ္လည္း ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားက လိင္အေၾကာင္း သင္ၾကားေဆြးေႏြးရန္ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ လိင္မႈေရးရာ ဗဟုသုတမ်ား ကို ထုတ္ေဖာ္ေဆြးေႏြးျခင္းအားျဖင့္ သူတို႔၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာမွာကိုေၾကာက္ရြံ႕ ေနၾကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္လည္း အျခားႏိုင္ငံ အမ်ား အျပားမွာကဲ့သို႔ပင္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနေသး သည့္ ေမးခြန္းတခုကို ကိုယ့္နည္း ကိုယ္ဟန္ျဖင့္ အေျဖရွာႏိုင္ဖို႔ အားထုတ္ေနရသည္။ ဆယ္ေက်ာ္ သက္အရြယ္တြင္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျခင္း၊ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းမွ ကူးစက္ႏိုင္ေသာေရာဂါမ်ားႏွင့္ လိင္အၾကမ္း ဖက္မႈမ်ားကို ကာကြယ္သည့္ နည္းလမ္းတခုအေနျဖင့္ ျပည့္စံုၿပီး အားလံုးကိုလႊမ္းၿခံဳႏိုင္ေသာ လိင္ပညာေပး ျခင္းကို မည္သို႔ ဟန္ခ်က္မွ်တေအာင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္မည္ နည္း ဆိုသည့္ ေမးခြန္းပင္ျဖစ္၏။
အျခား အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ၾကည့္ လိုက္လွ်င္ မြတ္စလင္အမ်ားစုေနထိုင္ရာ အင္ဒိုနီး ရွား ႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အတြင္းက က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီး၏ လူငယ္မ်ား ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳမႈ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ ရန္ အားထုတ္မႈသည္ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ လိင္ ဆက္ဆံမႈကို တြန္းအားေပးသလိုျဖစ္မွာ စိုးရိမ္ၾကသူ မ်ား၏ ေလွာင္ေျပာင္သေရာ္မႈခံခဲ့ရသည္။ ပညာေရး ဌာနမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားက အထက္တန္းေက်ာင္းသူ မ်ားကို အပ်ိဳ စစ္၊ မစစ္ စစ္ေဆးရန္ အဆိုျပဳခဲ့ျခင္းကို လည္း အစြန္းေရာက္လြန္းသည္ဟု ထင္ျမင္ျခင္းခံခဲ့ရ သည္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ားစုေနထိုင္ရာ ထိုင္းႏိုင္ငံ တြင္မူ လိင္မႈကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ပြင့္လင္းမႈ ပိုရွိ သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဆရာ၊ ဆရာမ မ်ားသည္ သူတို႔၏ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ လိင္က်န္းမာေရးအေၾကာင္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာ ဆိုေဆြးေႏြးရန္ တြန္႔ဆုတ္ေနၾကဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာၾကသည္။
Sex ကိစၥ တခုတည္း မဟုတ္ပါ
အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံ အမ်ားအျပားမွာ လိုပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း မိန္းကေလးမ်ားသည္ သူတို႔ လက္ထပ္သည့္ အခ်ိန္အထိ အပ်ိဳစင္ဘဝႏွင့္ ရွိေနဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၾကသည္။ ကြန္ဒံုးမ်ားကို စတိုးဆိုင္ မ်ားတြင္ ရရွိႏိုင္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ စည္ကား ႐ႈပ္ေထြး သည့္ လမ္းမ်ားေဘးတြင္ ေရာင္းခ်ေနသည့္ ဆိုင္ မ်ားတြင္ပင္ ရရွိႏိုင္ေသာ္လည္း အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူ လူငယ္မ်ားသည္ သူတို႔အိတ္ထဲတြင္ ကြန္ဒံုးတခု ေတြ႕သြားလွ်င္ပင္ လူတကာႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံသည္ဟု ထင္ျမင္ျခင္းခံရမွာကို စိုးရြံ႕ၾကသည္။ ကိုယ့္ဘာသာ စိတ္ေျဖျခင္းကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာ က်န္းမာေရး ပညာရွင္မ်ားက လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရသည့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေလ့အထတခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ေျပာဆိုၾကေသာ္ လည္း ညစ္ညမ္းေသာ ရွက္ရြံ႕စရာကိစၥတခုအျဖစ္ ယူဆၾကသည္။ စံုတြဲမ်ားသည္ လက္ခ်င္းဆုပ္ကိုင္ ထားသည္ကလြဲ၍ လူျမင္ကြင္းတြင္ ခ်စ္ခင္ၾကင္နာဟန္ျပသည္ကိုလည္း ျမင္ရခဲသည္။ အမ်ားျပည္သူ ႏွင့္ဆိုင္သည့္ ပန္းၿခံမ်ားထဲတြင္ အျခားသူမ်ား မျမင္ႏိုင္ေအာင္ ထီးႏွင့္ကြယ္၍ တေယာက္ကိုတေယာက္ ဖက္ထားသည့္ စံုတြဲေတြကို ရန္ကုန္မွာ ျမင္ရေလ့ရွိသည္။
“က်မတို႔ ဒီအေၾကာင္းကို ဘယ္ေတာ့မွေျပာမွာ မဟုတ္ဘူး၊ ႏွစ္ဖက္လံုးအတြက္ ထုတ္ေျပာဖို႔ ရွက္ စရာ ေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒါက က်မတို႔ ယဥ္ေက်းမႈပါ” ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ အသက္ ၂၂ ႏွစ္ အရြယ္ ေက်ာင္းသူ မျဖဴပြင့္ေအာင္က ေျပာသည္။
သူ၏ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ မြန္ျပည္နယ္မွ မျဖဴျဖဴဝင္းသည္လည္း အသက္ ၂၂ ႏွစ္အရြယ္ရွိၿပီး ရည္းစားရွိသူလည္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ကြန္ဒံုးကို ဘယ္လိုအသံုးျပဳရမည္ဆိုသည္ကို နားမလည္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“က်မတို႔အေနနဲ႔ လက္မထပ္ခင္ အပ်ိဳစင္ ဘဝကို ထိန္းသိမ္းထားရမယ္။ ဒါ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်း မႈပါ။ လက္ထပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အပ်ိဳမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ သိကၡာက်မယ္ေလ” ဟု မျဖဴျဖဴဝင္းက ဆိုသည္။
မိဘမ်ားႏွင့္ လိင္အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးရန္လည္း အခြင့္အေရးမရွိပါ။ “ဒီလို ရြံစရာေကာင္းတဲ့ကိစၥကို ဘာျဖစ္လို႔ ေျပာခ်င္တာလဲလို႔ သူတို႔က က်မကို ေမးၾကလိမ့္မယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြေျပာရတာ မရွက္ ဘူးလားလို႔ ေျပာၾကလိမ့္မယ္” ဟု သူကေျပာသည္။
၈ တန္းေက်ာင္းသူ ဘဝတုန္းက ေက်ာင္းမွာ HIV ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သင္ၾကားဖူးေၾကာင္း မျဖဴပြင့္ေအာင္က ေျပာသည္။ ျပည္တြင္း NGO တခုက ျပဳလုပ္သည့္ လိင္ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္သည့္ ေရာဂါမ်ားအေၾကာင္း အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ဖူးေသာ္လည္း ၾကားသိခဲ့ရသည့္ လံုၿခံဳ စိတ္ခ်ရသည့္ လိင္ဆက္ဆံမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို မျဖဴျဖဴဝင္း ျပန္မေျပာျပႏိုင္ ပါ။ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးမွသာ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေၾကာင္းအရာေတြကို အင္တာနက္မွာ ရွာေဖြဖတ္႐ႈျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ က်န္းမာေရးပညာေပး စာအုပ္ေတြ ဖတ္ျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း ကိုယ့္ဘာသာ ေလ့လာၾကဖို႔ သူတို႔ စိတ္ကူးထားသည္။
လိင္မႈကိစၥ အေပ်ာ္အပါး လိုက္စားျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္မႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျခာက္ပစ္ကင္းဟု မဆိုႏိုင္သည့္ေနရာ ျဖစ္ပါသည္။ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တရား ဝင္ မဟုတ္သည့္တိုင္ ရန္ကုန္လို ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ အလြယ္တကူ ရွာေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ ကာမ အားတိုး ေဆးမ်ားကိုလည္း ေမွာင္ခိုေဈးကြက္တြင္ ေဈးခ်ိဳခ်ိဳ ႏွင့္ ဝယ္ယူလို႔ရေနသည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းမ်ား အနီးတြင္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ စံုတြဲမ်ားအတြက္ နာရီပိုင္းႏွင့္ အခန္းငွားေပးသည့္ တည္းခိုခန္းမ်ား ရွိေနသည္။
လိင္ပညာေပးမႈ အားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္ ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ခဲ့ရသည္ဟု မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ေျပာ ၾကသည္။ ငယ္ရြယ္သူမ်ား လိင္ဆက္ဆံေၾကာင္း သိရွိပါက ၄င္းတို႔၏ဆႏၵမပါဘဲႏွင့္ အတင္းလက္ထပ္ ေပးစားျခင္းခံရ၏။ မလိုခ်င္ဘဲ ရွိလာသည့္ ကိုယ္ဝန္ ေၾကာင့္ ကေလးမေမြးခ်င္ဘဲ ေမြးရသလို အႏၱရာယ္ မ်ားသည့္ တရားမဝင္ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်မႈေတြလည္း ေပၚေပါက္လာရသည္။
အျခားေသာ စိုးရိမ္စရာ အေၾကာင္းအရာတခု ျဖစ္ေသာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ အလိုမတူ ဘဲ သားမယားျပဳက်င့္မႈမ်ားအတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူတဦး ျဖစ္သည့္ မထားထားက ဘတ္စ္ကားေပၚတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား မဖြယ္မရာ ေစာ္ကားေႏွာင့္ယွက္ခံေနရျခင္းကို ဆန္႔ က်င္ေသာ လႈပ္ရွားမႈတခု ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ေျပာသည္။
ငယ္ရြယ္ေသာ မိန္းကေလးမ်ားသည္ ျဖဴစင္စြာ ေနထိုင္လိုၾကၿပီး လိင္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အလြန္႐ိုးရွင္းစြာပင္ နားလည္ထားတတ္ၾကသည္ဟု မထားထားက ေျပာသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားမူ လိင္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေတြ႕အႀကံဳ လိုခ်င္ၾကၿပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ညစ္ညမ္းစာအုပ္မ်ားကို ဖတ္ ေလ့ရွိၾကသည္ဟုလည္း သူကဆိုသည္။
မထားထားက “အခရာ”ဟု အမည္ရသည့္ အမ်ိဳး သမီးကြန္ရက္တခုကိုဦးေဆာင္ေနၿပီး ေယာက်ာ္း- မိန္းမ တို႔၏ အခန္းက႑၊ ဖိုမ သဘာဝ၊ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးႏွင့္ အျခားေသာ အမ်ိဳးသမီးေရးရာကိစၥ မ်ားကို ေဆြးေႏြးရန္အတြက္ လစဥ္ျပဳလုပ္သည့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ ေစာ္ကားမႈ သတင္းမ်ား မွန္မွန္ၾကားေနရေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသို႔ တက္ေရာက္သူ အမ်ိဳးသမီးဦးေရ ပိုမ်ားလာၿပီး အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ အရြယ္မွ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ အရြယ္မ်ားအထိ ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
“အိမ္ေဖာ္အမ်ိဳးသမီးေတြကေနၿပီးေတာ့ ကုမၸဏီ ဒါ႐ိုက္တာေတြအထိ ပါဝင္ပါတယ္” ဟု မထားထား က ဆိုသည္။
အမ်ိဳးသမီး ကြန္ရက္ကို မတည္ေထာင္မီက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ HIV ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ကုသေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေသာ ႏိုင္ငံတကာ NGO တခုျဖစ္သည့္ Burnet Institute တြင္ ဖိုမ သဘာဝနဲ႔ပတ္သက္၍ ေလ့က်င့္ သင္တန္းေပးသူ အျဖစ္ လုပ္ခဲ့ပါသည္။ လုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုအခ်ိန္ က ဖိုမ သဘာဝႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သူ၏သိနား လည္မႈသည္ အကန္႔အသတ္ႏွင့္သာ ျဖစ္သည္။
“ကြန္ဒံုးေတြအသံုးျပဳဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ က်မတို႔သိတယ္။ ဒါေပမယ့္ မသံုးခ်င္တဲ့သူအတြက္ ဘာဆက္ေျပာမလဲ။ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးမႈက အၿမဲတမ္း ရပ္သြားရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်မတို႔မသိ ဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ လိင္ကိစၥရဲ႕ သာယာမႈအေၾကာင္း ကို မေျပာခ်င္ၾကဘူး။ က်မတို႔ကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဆက္သြယ္ခ်က္နဲ႔ အမ်ိဳးသမီးတို႔ရဲ႕ လိင္သဘာဝကို ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ ေလ့က်င့္ေပးမထားဘူး” ဟု မထားထားက ေျပာသည္။
၂၀ဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ အစၥေရးႏိုင္ငံမွ ေရာက္လာ ေသာ လိင္မႈဆိုင္ရာ ကုထံုးပညာရွင္တေယာက္ထံ တြင္ သူ၏ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္အတူ အမ်ိဳးသမီး လိင္ သဘာဝႏွင့္ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးအေၾကာင္း သင္ၾကားခြင့္ရခဲ့ၿပီးေနာက္ သူ၏ အသိုင္းအဝိုင္း အတြင္းမွ အျခားသူမ်ားကိုလည္း ပညာေပးဖို႔ မထားထား ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။
ယေန႔အခ်ိန္တြင္ သူက ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ျဖစ္ ႏိုင္လွ်င္ သူငယ္တန္းအဆင့္ကစတင္ၿပီး လိင္ပညာ ေပး သင္ခန္းစာမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သင္ၾကား ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုေနသည္။
“လိင္ပညာေပး သင္ခန္းစာေတြက ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဆန္႔က်င္တယ္လို႔ လူေတြကေျပာၾက တယ္။ အဲဒါ သူတို႔ နားမလည္လို႔ ေျပာၾကတာပါ။ သူတို႔က လိင္ပညာေပးသင္ခန္းစာ ဆိုတာ လိင္ ဆက္ဆံတဲ့အေၾကာင္းလို႔ ယူဆၾကတယ္။ ဒါ မဟုတ္ ပါဘူး။ က်မတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာအဂၤါရပ္ေတြအေၾကာင္း ပါ။ က်မတို႔ စကၠန္႔တိုင္း အသံုးျပဳေနရတဲ့ ကိုယ္ခႏၶာ အေၾကာင္းပါ။ သူတို႔ ဘယ္လိုအလုပ္လုပ္တယ္။ ဘယ္လို ဂ႐ုစိုက္ထိန္းသိမ္းရမယ္ဆိုတာကိုနားလည္ ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္” ဟု မထားထားက ဆိုသည္။
ကိုယ့္ရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာအေၾကာင္းကို သိတာဟာ ယဥ္ေက်းမႈကို ဆန္႔က်င္တာမဟုတ္ပါဘူး” ဟုလည္း သူကေျပာသည္။
ဘယ္လိုပဲ ေခၚေခၚ
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လိင္ပညာေပး ျခင္းကို HIV ကာကြယ္ေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ က်ယ္ျပန္႔စြာ ျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ AIDS ေရာဂါသည္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးအတြက္ အဓိက အေလးထားရမည့္ အရာျဖစ္ေနၿပီး လိုအပ္သည့္ ေထာက္ပံ့မႈ အရင္းအျမစ္ အားနည္းမႈေၾကာင့္ ေရာဂါပိုးရွိေနသူ အမ်ားစုသည္ ကုသမႈခံယူႏိုင္ျခင္း မရွိေပ။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ HIV ပိုးရွိေနသူ ၂ သိန္းခန္႔ ရွိၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကုန္ပိုင္းေလာက္အထိ ゞင္းတို႔ထဲမွ တဝက္ေက်ာ္သည္ သူတို႔ အတြက္လိုအပ္ေနေသာ ART ကုထံုးျဖင့္ ကုသမႈခံယူႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။
“HIV ေၾကာင့္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ လိင္ဆက္ဆံ မႈအေၾကာင္း က်ေနာ္တို႔ ေျပာခြင့္ရတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ပဲ ေျပာခြင့္ရသလိုပါပဲ” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ မိသားစုစီမံကိန္းကို ဦးတည္ရင္း လိင္ႏွင့္ မ်ိဳး ဆက္ပြားက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းတခု ျဖစ္သည့္ Marie stopes International မွ Country Director ေဒါက္တာ စစ္ႏိုင္ကေျပာသည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ သားဆက္ျခားတယ္လို႔ ေခၚၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ပဋိသေႏၶ တားတာ ပါပဲ”
“မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးကို တမ်ိဳးသားလံုးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့အေရးလို႔ အမ်ားစုက မျမင္ၾကဘူး။ ဒါေပမယ့္ တာဝန္ရွိသူေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက က်န္းမာေရး ဌာနက တာဝန္ရွိသူေတြ၊ ေဒသခံေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ဩဇာရွိသူေတြ ဒါမွမဟုတ္ ဘာသာေရး ေခါင္း ေဆာင္ေတြ သူတို႔ေတြကေတာ့ HIV ကာကြယ္တား ဆီးေရးအေၾကာင္း သိတဲ့အခ်ိန္မွာ ေထာက္ခံ ကူညီ ရမယ္လို႔ သူတို႔ယံုၾကည္ၾကပါတယ္” သူက ထပ္ေျပာ သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေက်ာင္းမ်ားအတြက္ လိင္ပညာေပး သင္ခန္းစာ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းတခု ေရးဆြဲထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း လည္း ေဒါက္တာစစ္ႏိုင္က ေျပာသည္။
“လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္က စၿပီးေတာ့ အေျခခံက်တဲ့ လိင္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ HIV တားဆီးကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ ေတြကို သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းထဲမွာ ေအာင္ျမင္စြာ ေပါင္းစပ္ထည့္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ ေက်ာင္းက ဆရာအမ်ားစုက အမ်ိဳးသမီး ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ လိင္ဆက္ ဆံေရးနဲ႔ အေျခခံ လိင္ပညာေပးသင္ခန္းစာေတြ အေၾကာင္းကို ေျပာဆိုသင္ၾကားဖို႔အတြက္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏိုင္စြမ္း မရွိၾကဘူး။ သူတို႔ မဝံ့မရဲ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ လိင္အေၾကာင္းေတြ သူတို႔က ေျပာမယ္ဆိုရင္ တပည့္ေတြက မေလးစားေတာ့မွာကို သူတို႔ အေၾကာက္ဆံုးပဲ” ဟု သူကဆက္ေျပာသည္။
လိင္ပညာေပး သင္ခန္းစာကို အသက္ ၁၀ ႏွစ္ မွ ၁၆ ႏွစ္ၾကားရွိ အလယ္တန္းအဆင့္ ေက်ာင္းသား ဘဝတြင္ သင္ၾကားေပးၿပီး လူမႈေရး ကြ်မ္းက်င္မႈ၊ ေရာဂါ ကာကြယ္ေရးအတြက္ စိတ္ခံစားမႈဆိုင္ရာ အသိအျမင္၊ လိင္ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္ သည့္ေရာဂါမ်ား၊ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးသံုးစြဲမႈ စသည့္ ေခါင္းစဥ္မ်ား ပါဝင္ သည္။ ၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ သင္႐ိုး ကို အသစ္ျပန္လည္ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး ႏွစ္ကုန္၍ အတန္း တင္ စာေမးပြဲေျဖဆိုသည့္အခါ အဆိုပါဘာသာရပ္ ကို ထည့္သြင္းေျဖဆိုရန္ မလိုအပ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
မ်ိဳးဆက္ပြားႏွင့္ လိင္က်န္းမာေရးကို ၅ တန္း တြင္ စတင္သင္ၾကားၿပီး အရြယ္ေရာက္လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ ရာေျပာင္းလဲလာမႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သင္ခန္းစာ မ်ား ျဖစ္သည္။ HIV ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈကိုလည္း ထို အခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား စတင္ေလ့လာရသည္ ဟု ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ သင္႐ိုး အတြက္ ကူညီေပးေနေသာ Unicef အဖြဲ႕၏ အဆို အရ သိရသည္။ ၆ တန္းေရာက္သည့္အခါ ေက်ာင္း သား ေက်ာင္းသူမ်ားကို ေယာက်ာ္းေလးႏွင့္ မိန္း ကေလးတို႔၏ အသက္အရြယ္အရ မည္သို႔ဆက္ဆံ ေနထိုင္ရမည္ကို စဥ္းစားဆံုးျဖတ္တတ္ေအာင္ သင္ ၾကားသည္။ ၉ တန္းႏွင့္ ၁၀ တန္း အရြယ္ေရာက္ သည့္အခါ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရျခင္းႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ကူးစက္သည့္ ေရာဂါမ်ားကို မည္သို႔ ကာကြယ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အေပ်ာ္ အပါး လိုက္စားျခင္းကို ေရွာင္ရွားျခင္းသည္ အထိ ေရာက္ဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္ေၾကာင္း သင္ၾကားသည္။ ကိုယ္ဝန္ရွိျခင္း၊HIV ႏွင့္ အျခား လိင္ဆက္ဆံမႈ ေၾကာင့္ ကူးစက္ႏိုင္သည့္ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ရာ တြင္ ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳျခင္းက အထိေရာက္ဆံုး ျဖစ္ ေၾကာင္းကိုလည္း သူတို႔ သင္ၾကားၾကရသည္။
“အရင္တုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မ်ိဳးဆက္ပြားနဲ႔ လိင္က်န္းမာေရးအေၾကာင္း ေျပာတာကို ေရွာင္ၾက တယ္။ ဆရာ၊ ဆရာမ ေတြလည္း ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြကို ဒီလို အရမ္းအေရးႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို သိနားလည္ဖို႔ ကူညီတဲ့ ေနရာမွာ အခက္အခဲေတြ ေတြ႕ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ခုခ်ိန္ မွာေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတရပ္ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ က်န္းမာ ေရးနဲ႔ ဘဝေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ဆိုးဆိုးရြားရြား ထိခိုက္ ေစၿပီးေတာ့ အရြယ္ေရာက္ၿပီးခ်ိန္အထိ မေကာင္းတဲ့ သက္ေရာက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး က်န္ေနေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပြင့္ပြင့္လင္း လင္းေျပာဖို႔ အခြင့္အေရးေတြရွိလာပါၿပီ”ဟု ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕မွ Unicef ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ Bertrand Bainvel က ေျပာသည္။
ထိုကဲ့သို႔ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို တိတ္ တိတ္ ဆိတ္ဆိတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ နည္းလမ္း တခုမွာ ကိုယ္တိုင္ေလ့လာသင္ယူႏိုင္သည့္ စာအုပ္ မ်ား စီစဥ္ေပးဖို႔ျဖစ္ၿပီး မ်ိဳးဆက္ပြားႏွင့္ လိင္က်န္းမာ ေရးဆိုင္ရာ က႑မ်ားကို ေက်ာင္းသားမ်ား ကိုယ့္ ဘာသာ ေလ့လာႏိုင္ၾကမည္ျဖစ္သည္ဟုလည္း သူက ဆိုသည္။
ျမန္မာအစိုးရကလည္း ပညာေရးစနစ္ကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး၏ အေရးပါသည့္အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ ေဖာ္ထုတ္ ျပသႏိုင္ရန္အတြက္ ပညာေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားကို စဥ္းစားသံုးသပ္ေနၿပီး ၂ ႏွစ္ၾကာ ျပန္လည္ေလ့လာျခင္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ေက်ာင္းျပင္ပမွ လူငယ္မ်ားအတြက္ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ပညာေပးရန္ အားထုတ္ ေနမႈမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ တယ္လီဖုန္းမွ ေဆြးေႏြး ပညာေပးျခင္းလုပ္ငန္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာဝန္မ်ား အသင္း တခုတည္းကသာမကဘဲ အစိုးရဌာနတခု ျဖစ္သည့္ ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာန၊ ကုလသမဂၢမွ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားျဖစ္သည့္ Population Services International ႏွင့္ Marie stopes International တို႔က လည္း ေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္အျပင္ အသံလႊင့္ ဌာနတခုျဖစ္သည့္ Shwe FM ကလည္း လူငယ္ဆိုင္ ရာ အေရးကိစၥမ်ားျဖစ္သည့္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္ရျခင္း၊ HIV၊ မိသားစုစီမံကိန္း၊ ဆယ္ေက်ာ္ သက္ က်န္းမာေရးႏွင့္ မိသားစု ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အစီအစဥ္မ်ား ထုတ္လႊင့္ေပးေန သည္။ အပတ္စဥ္အစီအစဥ္ကို ကုလသမဂၢ လူဦး ေရ ရန္ပံုေငြအဖြဲ႕မွ ေထာက္ပံ့ေပးေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာဝန္မ်ားအသင္း၏ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ေဆြးေႏြး ျခင္း အစီအစဥ္ကိုလည္း အဆိုပါအဖြဲ႕ကပင္ ကူညီ ေပးေနသည္။
HIV ကာကြယ္ေရးအတြက္ အျခား ႏိုင္ငံ တကာမွ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈမ်ားလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ရရွိေနသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္အတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ပဋိသေႏၶတားဆီးေရးႏွင့္ မိသားစု စီမံကိန္းအေၾကာင္း ပညာေပးရန္ႏွင့္ HIV ဗိုင္းရပ္ ကူးစက္ခံထားရသူမ်ားကို ကူညီရန္ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ၏ေထာက္ပံ့မႈျဖင့္ တည္ေထာင္သည့္ ေဆးခန္းတခုကို ဒိန္းမတ္ ေတာ္ဝင္မင္းသမီးက ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့သည္။
လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အေျချပဳအဖြဲ႕တခုျဖစ္ေသာ Girl Determined ကလည္း ၿမိဳ႕ျပအစြန္ ေဒသမ်ား တြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ သက္တူ ရြယ္တူတန္း ငယ္ ရြယ္သူ မိန္းကေလးမ်ားကို အဖြဲ႕ဖြဲ႔၍ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးအေၾကာင္း ပညာေပးျခင္းကို စတင္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး ဆင္ေျခဖံုး ေဒသမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းရွိ စစ္ကိုင္းႏွင့္ မံုရြာၿမိဳ႕မ်ားမွ အသက္ ၁၂ ႏွစ္မွ ၁၇ အရြယ္ၾကား မိန္းကေလး ၁၃၀ဝ ေက်ာ္ ပါဝင္ခဲ့သည္ဟုလည္း သိရသည္။
“ခုခ်ိန္မွာေတာ့ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့ အခ်ိန္ မွာ အေရးပါတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကိုပဲ အဓိက ထားပါတယ္။ လိင္ကိစၥကို မေျပာေသးဘူး။ က်မတို႔ သင္ခန္းစာေတြကို ျပင္ဆင္တုန္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ကြန္ဒံုးကို ဘယ္လိုအသံုးျပဳရမယ္ဆိုတာမ်ိဳး မိန္းက ေလးေတြကို သိပ္မေျပာဘူး။ လိင္ကိစၥကို ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္းေျပာဖို႔က ခက္တယ္။ လူေတြ၊ ဆယ္ေက်ာ္ သက္ မိန္းကေလးေတြ၊ အသက္အရြယ္ငယ္တဲ့ မိန္းမ ေတြ၊ သူတို႔မွာ လိင္မႈကိစၥရွိေပမယ့္ ထုတ္မေျပာၾက ဘူး။ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ကိုယ္ဝန္ရွိလာျခင္းမ်ိဳးနဲ႔ လိင္ ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ေစာ္ကားတာေတြကို ကာ ကြယ္တားဆီးႏိုင္ဖို႔ သူတို႔ ဒါေတြသိဖို႔ လိုပါတယ္” ဟု မိန္းကေလးအဖြဲ႕မ်ားကို ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေန ေသာ Girl Determined အဖြဲ႕မွ နန္႔သဇင္မင္းက ေျပာသည္။
အခ်ိဳ႕ေသာ ငယ္ရြယ္သည့္ မိန္းကေလးမ်ားက အလ်င္စလိုသင္ယူဖို႔ စိတ္ကူးမရွိေၾကာင္းေျပာသည္။ “ခုခ်ိန္မွာ ဒီထက္ပိုၿပီး သိသင့္တယ္လို႔ေတာ့ က်မ မထင္ပါဘူး။ တေန႔ေန႔ေတာ့ သိဖို႔လိုလာမွာေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ ခုထိေတာ့ ဒီအေၾကာင္းကို တခါမွ မစဥ္း စားဖူးဘူး” ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ အသက္ ၂၂ ႏွစ္ အရြယ္ ေက်ာင္းသူ မျဖဴျဖဴဝင္းက ေျပာသည္။
မိနစ္အနည္းငယ္ ၾကာသည့္အခါ သူ စိတ္ ေျပာင္းသြားျပန္သည္။ “ဒါက ေရွာင္လႊဲလို႔လည္း မရဘူးဆိုေတာ့။ ကေလးေတြ ဘယ္လိုျဖစ္လာသလဲ။ က်မတို႔ ဘာေတြျဖစ္သလဲ။ က်မတို႔ မေရွာင္ႏိုင္ဘူး ဆိုေတာ့ သိထားသင့္တာေပါ့ေနာ္” ဟု မျဖဴျဖဴဝင္းက ေျပာသည္။
Samantha Micheals ၏ The Safe Sex Talk, Burmese Style ကို ႏိုင္မင္းသြင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ မီးပြိဳင့္မ်ားတြင္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔လာသည့္ လမ္းေၾကာင္းအား အလုိအေလ်ာက္ မီးပြိဳင့္စိမ္းၿပီး ယာဥ္လမ္းေၾကာင္း ရွင္းလင္းသည့္စနစ္ တပ္ဆင္မည္
၀င္းျမင့္ေက်ာ္
ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔လာသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားအား အလုိအေလ်ာက္ မီးပိြဳင့္စိမ္းကာ ရွင္းလင္းသည့္စနစ္ကုိ တပ္ဆင္ထားေသာ ရွစ္မုိင္လမ္းဆုံ (ဓာတ္ပုံ-ေအာင္မ်ဳိးသန္႔)
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အတြင္း ယာဥ္ေၾကာမ်ား ပိတ္ဆုိ႔ေနသည့္ မီးပြိဳင့္မ်ားအားလုံးတြင္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔လာသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားအား အလုိအေလ်ာက္ ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး မီးပြိဳင့္စိမ္းကာ လမ္းေၾကာင္းရွင္းေပးသည့္ စနစ္ကုိ တပ္ဆင္သြားရန္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး အစုိးရအဖြဲ႔၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ခင္က ေျပာၾကားသည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ မီးပြိဳင့္တြင္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔လာသည့္ ယာဥ္လမ္းေၾကာင္းအား အလုိအေလ်ာက္ ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး မီးပြိဳင့္စိမ္းေပးကာ ယာဥ္လမ္းေၾကာင္းရွင္းသည့္ စနစ္ကုိ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ရွစ္မုိင္လမ္းဆုံတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ၌ စတင္စမ္းသပ္တပ္ဆင္ထားသည္။
“ရွစ္မုိင္လမ္းဆုံမွာ ယာဥ္ေၾကာက်ပ္တည္းလာတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကုိ အလုိအေလ်ာက္ မီးပြိဳင့္စိမ္းၿပီးေတာ့ လမ္းေၾကာင္းရွင္းတဲ့စနစ္ကုိ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ဂ်ဳိက္ကာအဖြဲ႕က ရွစ္လေလာက္ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ၿပီးေတာ့မွ ဒီစနစ္ကုိ စမ္းသပ္ၿပီးေတာ့ အသုံးျပဳခဲ့တာျဖစ္တယ္။ စမ္းသပ္တဲ့အခါမွာ ေအာင္ျမင္မႈရွိတဲ့အတြက္ ရန္ကုန္တစ္ၿမိဳ႕လုံးမွာရွိတဲ့ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔တတ္တဲ့ မီးပိြဳင့္လမ္းဆုံေတြ အားလုံးမွာ တပ္ဆင္သြားဖုိ႔ ဂ်ဳိက္ကာအဖြဲ႕နဲ႔ ေဆြးေႏြးေလ့လာမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနပါၿပီ။ မၾကာခင္မွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ” ဟု ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး အစုိးရအဖြဲ႔၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ခင္က ေျပာၾကားသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း မီးပိြဳင့္ရွိ လမ္းဆုံစုစုေပါင္း ၁၆၀ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕ခြဲမွဴး (ရန္ကုန္)မွ သိရသည္။
လစ္ဗ်ားရွိ ဓာတုလက္နက္အားလံုး ဖ်က္ဆီးၿပီးၿပီဟု အစိုးရေၾကညာ
ဖ်က္ဆီးပစ္မည့္ ဆီးရီးယားဓာတုပစၥည္းမ်ားကို သယ္ေဆာင္ရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ဒိန္းမတ္သေဘၤာ L17 "Esbern Snare" ေပၚသို႔ လာေရာက္ေလ့လာခဲ့သည့္ ဆိုက္ပရပ္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး (Photo:AFP)
လစ္ဗ်ားတြင္ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္း မြမ္မာကဒါဖီလက္ထက္က က်န္ရွိခဲ့ေသာ ဓာတုလက္နက္အားလံုးကို ဇန္န၀ါရီ ၂၆ ရက္တြင္ အလံုးစံု ဖ်က္ဆီးၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မုိဟာမက္အက္ဘ္ဒယ္လာဇစ္က ေဖေဖာ္၀ါရီ ၄ ရက္တြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။
လစ္ဗ်ားဓာတုလက္နက္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးရန္ ဓာတုလက္နက္ သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္တြင္ ကဒါဖီ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးေနာက္ ၁၀ ႏွစ္အၾကာတြင္ ယင္းသို႔ဖ်က္ဆီးမႈ ၿပီးစီးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ လစ္ဗ်ားဓာတုလက္နက္ ဖ်က္ဆီးမႈအစီအစဥ္သည္ ကဒါဖီလက္ထက္တြင္ စတင္ခဲ့ေသာ္လည္း ကဒါဖီအစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ခဲ့သည့္ ပုန္ကန္မႈေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ၎ထက္ပိုႀကီးေသာ ဆီးရီးယားဓာတုလက္နက္ ဖ်က္ဆီးမႈအစီအစဥ္က သတ္မွတ္ခ်ိန္ကို အလြန္အမင္း ေက်ာ္လြန္ေနစဥ္ လစ္ဗ်ားဓာတုလက္နက္ ဖ်က္ဆီးမႈအစီအစဥ္ ၿပီးစီးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ေဒသတြင္းနဲ႔ အနီးပတ္၀န္းက်င္ လံုၿခံဳေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ရပ္အျဖစ္ အလားအလာရွိတဲ့ ဓာတုလက္နက္ေတြ လစ္ဗ်ားမွာ လံုး၀ကင္းစင္သြားပါၿပီ။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ ေထာက္ပံ့ပို႔ေဆာင္ေရးဆိုင္ရာ အကူအညီႏွင့္ ကေနဒါ၊ ဂ်ာမနီနဲ႔ အေမရိကန္တို႔ရဲ႕ နည္းပညာအကူအညီေတြ မရွိဘဲ ဒီေအာင္ျမင္မႈကို ဒီလိုအခ်ိန္တိုအတြင္း ရႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု အက္ဘ္ဒယ္လာဇစ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အဆိုပါ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားကို အက္ဘ္ဒယ္လာဇစ္က ဓာတုလက္နက္တားျမစ္ေရးအဖြဲ႕ (OPCW) အႀကီးအကဲ အာမက္အူဇမ္ကူႏွင့္ ပူးတြဲျပဳလုပ္ေသာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အူဇမ္ကူက လစ္ဗ်ားၿမိဳ႕ေတာ္ ထရီပိုလီေတာင္ဘက္ ကီလိုမီတာ ၇၀၀ အကြာရွိ အယ္လ္ရာအိုဂါၿမိဳ႕ရွိ လက္နက္တိုက္ကို သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ လစ္ဗ်ားတြင္ ဓာတုလက္နက္အျဖစ္ တိုးျမႇင့္ျပဳလုပ္ႏိုင္ေသာ အဆင့္ ၂ ဓာတုပစၥည္းမ်ား ရွိေနေသးေသာ္လည္း ယင္းဓာတုပစၥည္းမ်ားကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ကုန္ ေနာက္ဆံုးထား၍ ဖ်က္ဆီးရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း အူဇမ္ကူက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါဖ်က္ဆီးခဲ့သည့္ ဓာတုလက္နက္မ်ားတြင္ အဆိပ္ဓာတ္ေငြ႕မ်ား ျဖည့္ထားေသာ ဗံုးမ်ားႏွင့္ အေျမာက္ဆံမ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။ လစ္ဗ်ားတြင္ ဓာတုစစ္ပြဲအတြက္ အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ ဆာဖာအဆိပ္ဓာတ္ေငြ႕ တန္ခ်ိန္ ၂၅ တန္ႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕မျဖည့္ရေသးေသာ ဗံုးေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေၾကာင္း လစ္ဗ်ားက ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။
Ref:AFP
ကမၻာ့ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္ ျမင့္တက္မႈတြင္ အာရွအသုံးစရိတ္က အဓိကပါ၀င္ခဲ့
ဇန္န၀ါရီ ၃၀ ရက္တြင္ အိုမန္ပင္လယ္ေကြ႕၌ ဆုိက္ကပ္ထားေသာ အေမရိကန္ ေရတပ္သေဘၤာ USS Harry S.Trumann ေပၚ၌ ရပ္ထားသည့္ အေမရိကန္ေရတပ္၏ ဂ်က္တုိက္ေလယာဥ္မ်ား (Photo:AFP)
အာရွႏွင့္ အေရွ႕အလယ္ပုိင္း ေဒသတို႔တြင္ လက္နက္အားၿပိဳင္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ကမၻာ့ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္သည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၌ ငါးႏွစ္အတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ျမင့္တက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း IHS Jane က ေဖေဖာ္၀ါရီ ၄ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္စဥ္ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္ဆုိင္ရာ ျပန္လည္သုံးသပ္မႈ ေလ့လာခ်က္၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
ကမၻာ့ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္သည္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား၏ အသုံးစရိတ္ က်ဆင္းမႈေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့ေသာငါးႏွစ္အတြင္း က်ဆင္းခဲ့ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ ၀ ဒသမ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္း ျမင့္တက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္ကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္သည့္ ယင္းအဖြဲ႕၏ ေလ့လာမႈကဆုိသည္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္မွာ ႐ုရွား၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်နဲ႔ အိုမန္လိုႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္ ဆက္တုိက္ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္” ဟု IHS Jane ၏ ေလေၾကာင္းအာကာသ၊ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လုံျခံဳေရးဌာနညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေပါဘာတန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
႐ုရွားသည္ ၿပီးခဲ့ေသာႏွစ္တြင္ ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္ ေဒၚလာ ၆၈ ဘီလ်ံထိ သုံးစြဲခဲ့ၿပီး လာမည့္သုံးႏွစ္အတြက္
ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္ကို ၄၄ ရာခုိင္ႏႈန္း တိုးျမႇင့္သုံးစြဲရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း ယင္းေလ့လာမႈက ေဖာ္ျပထားသည္။ ၿပီးခဲ့ေသာႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္က ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္ ေဒၚလာ ၁၃၉ ဘီလ်ံ သုံးစြဲခဲ့ေၾကာင္း သိရၿပီး အေမရိကန္ တစ္ႏုိင္ငံတည္းကသာ တ႐ုတ္အသုံးစရိတ္ထက္ မ်ားျပားခဲ့သည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္၏ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္သည္ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္ႏွင့္ ဂ်ာမနီသုံးႏိုင္ငံေပါင္း အသုံးစရိတ္ထက္ သာလြန္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းေလ့လာမႈအရ သိရသည္။
အာရွေဒသတြင္း အင္အားႀကီးၿပိဳင္ဘက္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔အၾကား အေရွ႕တ႐ုတ္ပင္လယ္ရွိ ကြၽန္းစုမ်ား ပုိင္ဆုိင္ေရးအတြက္ အျငင္းပြားမႈေၾကာင့္ တင္းမာမႈ ျမင့္တက္ရာမွတစ္ဆင့္ အာရွေဒသတစ္၀န္း ႏုိင္ငံမ်ား၏ ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္မွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္း တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မတုိင္မီ တ႐ုတ္မပါ၀င္ေသာ အာရွေဒသ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္သည္ အေနာက္ဥေရာပ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္ကို ေက်ာ္လြန္သြားမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။
ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနေသာ ဆီးရီးယားကို ေထာက္ခံ၊ ကန္႔ကြက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေရွ႕အလယ္ပုိင္းေဒသရွိ ေဒသတြင္း အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ားအၾကား အားၿပိဳင္မႈမ်ားေၾကာင့္ ယင္းေဒသ၌လည္း ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္ ျမင့္တက္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္မွာ ကမၻာ့ႏုိင္ငံအားလုံး၏ အသုံးစရိတ္ထက္ ေက်ာ္လြန္ေနဆဲ ျဖစ္ေသာ္လည္း တျဖည္းျဖည္းခ်င္း က်ဆင္းလာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
Ref:AFP
စည္းကမ္းမဲ့ ရပ္နားထားမႈေၾကာင့္ ကရိန္းယာဥ္ျဖင့္ ဖယ္ရွားအေရးယူခံရၿပီး လာေရာက္ေျဖရွင္းျခင္း မရွိသည့္ ယာဥ္ပုိင္ရွင္မ်ားရွိေန
၀င္းျမင့္ေက်ာ္
ယာဥ္မရပ္ရအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေသာလမ္းတြင္ ရပ္နားေနသည့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္တစ္စီးကုိ ဖယ္ရွားအေရးယူေနစဥ္ (ဓာတ္ပုံ-ေ၀လင္းေအာင္)
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း ယာဥ္မရပ္ရ လမ္းမႀကီးမ်ားေပၚ၌ စည္းကမ္းမဲ့စြာ ရပ္နားထားေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားကုိ ကရိန္းယာဥ္မ်ားျဖင့္ ဖယ္ရွားအေရးယူရာတြင္ ယာဥ္ပုိင္ရွင္အခ်ဳိ႕မွာ လာေရာက္ေျဖရွင္းျခင္း မရွိမႈေၾကာင့္ အဆုိပါယာဥ္ပုိင္ရွင္မ်ားကုိ အေၾကာင္းၾကားသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕ခြဲမွဴး ဒုတိယရဲမွဴးႀကီး လင္းထြဋ္၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရသည္။
ထို႔အျပင္ စည္းကမ္းမဲ့စြာ ရပ္နားေနေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားကုိ ကရိန္းယာဥ္မ်ားျဖင့္ တုိးျမႇင့္ဖမ္းဆီး အေရးယူႏုိင္ရန္ ကရိန္းယာဥ္မ်ား ထပ္မံ၀ယ္ယူ ျဖည့္ဆည္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး အစုိးရအဖြဲ႕ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ပုိ႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီးက ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆုိပါစီမံခ်က္ စတင္သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၁ ရက္ေန႔မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၄ ရက္ေန႔အထိ ယာဥ္အစီးေရ ၄၀၀၀ ေက်ာ္အား ဖယ္ရွားအေရးယူခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“ယာဥ္မရပ္ရလမ္းေတြ သတ္မွတ္ထားတယ္။ ဒါကုိစည္းကမ္းလုိက္နာမႈမရွိဘဲ ရပ္ေနတဲ့ယာဥ္ေတြကုိ ကရိန္းေတြနဲ႔ ဖယ္ရွားအေရးယူ ခံရတဲ့ယာဥ္ေတြ အမ်ားအျပားရွိတယ္။ အခ်ဳိ႕ယာဥ္ပုိင္ရွင္ေတြဆုိရင္ လာေရာက္ေျဖရွင္းျခင္း မရွိတာေတြလည္း ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယာဥ္ပုိင္ရွင္ေတြထံကုိ တာ၀န္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ လာေရာက္ေျဖရွင္းဖုိ႔ အေၾကာင္းၾကားစာေတြ ပုိ႔သြားပါမယ္။ လာေရာက္ေျဖရွင္းျခင္း မရွိေသးဘူး ဆုိရင္ေတာ့ ယာဥ္သက္တမ္းတုိးတဲ့ အခါမွာ စိစစ္ၿပီးေတာ့ အေရးယူသြားပါမယ္” ဟု အမွတ္ (၂)ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕ခြဲမွဴး ဒုတိယရဲမွဴးႀကီးလင္းထြဋ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး၌ ယာဥ္မရပ္ရသည့္လမ္းေပါင္း ၆၇ လမ္းရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း ယာဥ္ေၾကာ႐ႈပ္ေထြးမႈ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ေနရာမ်ားအနက္ ေရႊဂံုတိုင္မီးပြိဳင့္၊ ဘုရင့္ေနာင္၊ လွည္းတန္းလမ္းဆံုမ်ားတြင္ ခံုးေက်ာ္တံတားမ်ား တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။
ယင္းကဲ့သို႔ တည္ေဆာက္ၿပီးစီးသည့္ အခါတြင္လည္း ယခင္ကယာဥ္ေၾကာက်ပ္တည္းမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ လမ္းေၾကာင္းအခ်ဳိ႕မွာ ပိတ္ဆို႔မႈ ေလ်ာ့နည္းသြားေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕လမ္းမ်ားတြင္မူ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္ႏွင့္ အာရွ-ပစိဖိတ္အေျခစိုက္ 2C2P ကုမၸဏီတို႔ပူးေပါင္း၍ POS စက္မ်ားတြင္ Visa, Master ကတ္ ေငြသားလက္ခံ၀န္ေဆာင္မႈ စတင္
ေအာင္ျမတ္ကို၊ ၿဖိဳးသူရဝင္း
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္ႏွင့္ အာရွ-ပစိဖိတ္အေျခစိုက္ 2C2P ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကို ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု-ၿဖိဳးသူရ၀င္း)
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္ႏွင့္ အာရွ-ပစိဖိတ္ အေျခစိုက္ 2C2P ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္း၍ POS စက္မ်ားတြင္ Visa, Master ကတ္ ေငြသားလက္ခံ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းကို စတင္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္မွ ဦးေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးျမင့္ဝင္း၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရသည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္နဲ႔ 2C2P ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေငြသားလက္ခံ ဝန္ေဆာင္မႈစနစ္ (POS) ကို ေဖေဖာ္ဝါရီ ၆ ရက္မွာ စတင္အသံုးျပဳႏိုင္ပါၿပီ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေပးတဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈ အရည္အေသြး ျမင့္မားေအာင္ အေသးစိတ္ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ေငြသားကတ္ လက္ခံဝန္ေဆာင္မႈက အေရာင္းအဝယ္ ပိုမိုျဖစ္ထြန္းၿပီး အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားမယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္မွ ဦးေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
အဆိုပါ ေငြသားကတ္ လက္ခံဝန္ေဆာင္မႈစနစ္တြင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ ေငြသားကတ္လက္ခံ အေရာင္းစာရင္းမ်ားကို အင္တာနက္မွတစ္ဆင့္ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ အေရာင္းစာရင္းမ်ားကို ၾကည့္႐ႈထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္း၊ ဝယ္ယူသံုးစြဲသူမ်ား အေနျဖင့္ ကုန္ေရာင္းသူ၏ ကုမၸဏီ အမွတ္တံဆိပ္ကို အေရာင္းလက္ခံစာရြက္တြင္ ပံုႏွိပ္ေပးျခင္းႏွင့္ ဖုန္း၊ အင္တာနက္မွတစ္ဆင့္ Visa, Master ကတ္မ်ားကို ႀကဳိတင္ေငြလက္ခံႏိုင္ျခင္းမ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေငြသားလက္ခံ ဝန္ေဆာင္မႈအား 2C2P ၏ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေပးေခ်မႈဆိုင္ရာ အဆင့္ျမင့္ဆံုး လံုျခံဳမႈစံႏႈန္းျဖစ္သည့္ PCIDSS Level 1(Payment Card Industry Data Security Standard Level 1) ကို ေငြေပးေခ်မႈစနစ္တြင္ အသံုးျပဳထားေၾကာင္း 2C2P ကုမၸဏီမွ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္က ထည့္သြင္းေျပာၾကားသည္။
2C2P ကုမၸဏီသည္ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသအတြင္း ထိပ္တန္းေငြေပးေခ်မႈ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္သည့္ ကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္သည္။ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၌ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး စင္ကာပူ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ကေမၻာဒီးယား စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း ေငြေပးေခ်မႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္သည္ ႏွစ္ ၂ဝ ခန္႔သက္တမ္းရွိေသာ ကနဦး ပုဂၢလိကဘဏ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ယခုအခါ အမ်ားပိုင္ ဘဏ္လုပ္ငန္းအျဖစ္ ဆက္လက္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိၿပီး ျပည္တြင္း လက္လီ၊ လက္ကား ဘဏ္လုပ္ငန္းမ်ား၊ ျပည္ပေငြလႊဲ အဝင္လုပ္ငန္းမ်ားကုိလည္း ျပည္ပဘဏ္မ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ကုိင္လ်က္ရွိေသာ ဘဏ္တစ္ခုျဖစ္သည္။
မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္ဥကၠ႒ ရာထူးမွ ဘီဂိတ္အနားယူ၊ စတိဗ္ေဘာမား၏ေနရာ ဆက္ခံမည့္ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္သစ္အျဖစ္ အိႏၵိယဖြားတစ္ဦးကို ေရြးခ်ယ္
မုိက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္၏ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္သစ္ ဆက္ယာနာဒယ္လာ
ဧရာမ နည္းပညာကုမၸဏီ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္က ကုမၸဏီ၏ဥကၠ႒ ဘီဂိတ္သည္ ရာထူးမွ အနားယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္သစ္အျဖစ္ အိႏၵိယဖြား ဆက္ယာနာဒယ္လာကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္က ေၾကညာခဲ့သည္။
ဘီဂိတ္သည္ ကုမၸဏီအတြက္ ပိုမိုေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ရန္ နည္းပညာအၾကံေပးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ဘီဂိတ္၏ေနရာကို ဒါ႐ိုက္တာဂြ်န္ေထာ္မဆင္က လႊဲေျပာင္းရယူမည္ျဖစ္သည္။ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ရာထူးမွ အနားယူေတာ့မည္ဟု ယမန္ႏွစ္က ေၾကညာခဲ့ေသာ ေဘာမား၏ေနရာကို ဆက္ခံမည့္ အသက္ ၄၆ ႏွစ္အရြယ္ အိႏၵိယဖြား နာဒယ္လာသည္ လက္ရွိတြင္ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္၏ Cloud and Enterprise ဌာနကို ဦးေဆာင္ေနသူျဖစ္သည္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ဟိုက္ဒရာဘတ္တြင္ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းခဲ့ေသာ နာဒယ္လာသည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္၌ စတင္ဝင္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး အီလက္ထရြန္းနစ္၊ ကြန္ပ်ဴတာသိပၸံ၊ စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈ ပညာရပ္မ်ားအတြက္ မဟာဘြဲ႕မ်ား ရရွိထားသူျဖစ္သည္။ ဘီဂိတ္သည္ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ရာထူးမွ ဆင္းခဲ့ၿပီး ပရဟိတ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပိုမိုႏွစ္ျမႇဳပ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္မွစ၍ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့၌ ေန႔စဥ္လုပ္ငန္းမ်ားမွ အနားယူခဲ့သည္။ ဂိတ္၏ေနရာတြင္ ဆက္ခံသူ စတိဗ္ေဘာမားသည္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ရာထူးမွ အနားယူေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယမန္ႏွစ္ ဩဂုတ္လက ေၾကညာခဲ့သည္။
ၿပိဳင္ဘက္ဂူးဂဲႏွင့္ အက္ပဲလ္တို႔သည္ သမား႐ိုးက် ပီစီလုပ္ငန္းမွ မိုဘုိင္းႏွင့္ Cloud ေဆာ့ဖ္ဝဲလုပ္ငန္းသို႔ ဦးတည္ခ်က္ေရြ႕ေနခ်ိန္တြင္ ယင္းၿပိဳင္ဘက္မ်ားကို မယွဥ္ႏိုင္ျဖစ္ေနေသာ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္က တတိယေျမာက္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္သစ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ပိုမိုဆန္းသစ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ စီးပြားေရးအက်ဳိးအျမတ္ ပိုမုိျဖစ္ထြန္းရန္အတြက္ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္ကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားက ေတာင္းဆိုထားသည္။ Cloud နည္းပညာ အေတြ႕အၾကံဳ ေနာက္ခံေကာင္းမြန္မႈေၾကာင့္ နာဒယ္လာကို ေရြးခ်ယ္မႈသည္ အက်ဳိးရွိမည္ဟု ေလ့လာသံုးသပ္သူမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Ref:AFP
ႏွစ္သစ္ကူး အခမ္းအနား ေဖ်ာ္ေျဖမႈတြင္ တ႐ုတ္အကမယ္တစ္ဦး ေလးနာရီၾကာ ပတ္ခ်ာလည္ ကျပခဲ့မႈအတြက္ အျငင္းပြားမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာ
Photo:Shanghaiist.com
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပုိင္႐ုပ္သံ China Central Television (CCTV) တြင္ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့ေသာ ႏွစ္သစ္ကူးေပ်ာ္ပြဲ အခမ္းအနား၌ အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ အကမယ္တစ္ဦး စင္ျမင့္တြင္ ေလးနာရီၾကာ ပတ္ခ်ာလည္ အကကျပ ေဖ်ာ္ေျဖခဲ့မႈသည္ အြန္လိုင္းတြင္ ေဆြးေႏြးျငင္းခံုမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေစခဲ့သည္။ အခ်ဳိ႕က ယင္းအကမယ္၏ ေဖ်ာ္ေျဖမႈကို ‘ရက္စက္မႈ’ ဟု သတ္မွတ္ေဝဖန္ခဲ့ၾကသည္။
တ႐ုတ္အကမယ္ ယန္လီပင္း၏တူမ ေဝခ်ဳိင္က်ီသည္ ဇန္နဝါရီ ၃ဝ က ထုတ္လႊင့္ခဲ့ေသာ CCTV ၏ႏွစ္ပတ္လည္ ေပ်ာ္ပြဲတြင္ ေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ရာသီေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ အခ်ိန္ကုန္လြန္ျခင္းတို႔ကို ကုိယ္စားျပဳေသာ စင္ျမင့္ေဖ်ာ္ေျဖမႈတြင္ ေဝက အျဖဴေရာင္ဂါဝန္ျဖင့္ မရပ္တမ္းပတ္ခ်ာလည္ ကျပခဲ့သည္ကို ဝိုင္းဝန္းဩဘာေပးခဲ့ၾကသည္ဟု ႏိုင္ငံပိုင္ China Daily သတင္းစာက ေဖေဖာ္ဝါရီ ၅ ရက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ယင္းေဖ်ာ္ေျဖမႈ တင္ဆက္စဥ္ႏွင့္ တင္ဆက္ၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္လူမႈကြန္ရက္တြင္ လူအမ်ားအျပားက စိုးရိမ္မႈမ်ားအတြက္ ေဝဖန္ခဲ့ၾကသည္။
“ရက္စက္မႈကလြဲရင္ တျခားေခၚဆိုစရာ မရွိပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ေတာ့ အလွတရားဆိုတာကို စက္ဆုပ္ရြံရွာမႈဆိုတဲ့ ခံစားမႈက အစားထိုးသြားပါတယ္” ဟု ေဝဖန္သူတစ္ဦးက တ႐ုတ္တြစ္တာ ဆီနာေဝေပၚတြင္ ေရးသားခဲ့သည္။ “၁၅ ႏွစ္အရြယ္ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ ေလးနာရီၾကာေအာင္ လွည့္ကေနရတာ တန္ဖိုးထားမႈ ေဖာက္ျပန္တဲ့ ဖ်ားနာမႈလို႔ပဲ ကြ်န္ေတာ္ေျပာႏိုင္ပါတယ္” ဟု ေနာက္တစ္ဦးက ေရးခဲ့သည္။
ယင္းအကအစီအစဥ္ကို ႐ုပ္သံမွၾကည့္႐ႈသူ ၇ဝ၄ သန္းရွိခဲ့ၿပီး ေဝသည္ ယင္းအစီအစဥ္ၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္လူမႈကြန္ရက္မ်ားတြင္ ရွာေဖြမႈအမ်ားဆံုး အေၾကာင္းအရာတစ္ရပ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ အခမ္းအနား မစတင္မီ ဆီနာေဝေပၚတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ စာသား၌ ေဝက အကေဖ်ာ္ေျဖမႈသည္ ‘သမာဓိက်င့္မႈ တစ္မ်ဳိး’ ဟု ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ေဖ်ာ္ေျဖမႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သံသယကို ေျဖရွင္းခဲ့သည္။ CCTV ၏ႏွစ္ပတ္လည္ ေပ်ာ္ပြဲသည္ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ စတင္မိတ္ဆက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္တြင္ အစဥ္အလာ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
Ref:AFP
Subscribe to:
Posts (Atom)
