သံတူ ေၾကာင္းကြဲ

Saturday, September 21, 2013

သမီးေလး “ငယ္”
သံတူေၾကာင္းကြဲလို႔ အမည္တပ္လိုက္ေပမယ့္ ေမေမေျပာခ်င္တာက အဓိပၸါယ္ႏွစ္ခြထြက္တဲ့ စကားလံုး Pun အေၾကာင္းပါ။ ဆိုရိုးရွိတဲ့ အဂၤလိပ္စကားေလးကေတာ့
Ajuggler is a wit in things. A wit is a juggler in deas and a punster is a juggler in words.တဲ့။
စကားတလံုးကို ကစားျပီး အဓိပၸါယ္ေထြျပားေအာင္ သံုးထားတာမ်ိဳးပါ။

ျမန္မာစကားထာေတြထဲမွာ စကားလံုးကို လွည့္စားထားတာေလးေတြ ေတြ႔ရတတ္တယ္။
ဥပမာ-ဆယ့္ေျခာက္ျပည္စိုး-မင္းမ်ိဳးတဲ့ ရာဇာ-လို႔ ခ်ီလိုက္ရင္ တိုင္းျပည္ဆယ့္ေျခာက္ခုကို အုပ္စိုးရတဲ့မင္းလို႔ ထင္စရာျဖစ္သြားေတာ့၊ ေျဖမယ့္လူက အေတြးေခ်ာ္သြားႏိုင္တာေပါ့၊သူ႔ခမ်ာ ၾကမၼာမေကာင္းလို႔ ဦးေခါင္း ေျခလက္မပါ-ဆိုမွ တမ်ိဳးစဥ္းစားရေတာ့တာ၊ ဒီေနရာမွာ ဆန္အခ်င္အတြယ္ ျပည္ေတာင္းနဲ႔ တိုင္းျပည္ကို တမင္မွားေအာင္ ေဇာင္းေပးထားတာေလ။

ရွိေသးတယ္၊ “ရွမ္းငါးေထာင္၊ ပေလာင္ငါးသိန္း၊ ဆန္တအိတ္ ေဝေပးပါ”-တဲ့၊ အမွတ္တမဲ့ဆို ဒီလာက္ လူအမ်ားႀကီးကို ဆန္ေလးတအိတ္ ဘယ္လိုေဝရပါ့မလဲလို႔ ဦးေႏွာက္ေျခာက္ခ်င္စရာ၊ တကယ္ေတာ့ ငါးေထာင္ေနတဲ့ ရွမ္းနဲ႔ ေဘးကထိုင္ျပီး ဖမ္းမိတဲ့ငါးကို သိမ္းဆည္းေနတဲ့ ပေလာင္ကို ဆန္တအိတ္ေဝဆိုေတာ့ တဝက္စီေပါ့။

အဲသလို အသြားမ်ိဳးေလးေတြက “ခ်ဥ္ေပါင္ဟင္းငါးခြက္၊ ေက်ာင္းႏွစ္ေက်ာင္းလွဴ”တဲ့။
ေမေမတို႔ ငယ္ငယ္က ဘယ္လိုမွ စဥ္းစားလို႔ မရဘူး။ အပိုအလို အတိအက်လဲ ျဖစ္ရမယ္။ ဟင္းခြက္ကိုလဲ တဝက္ မဝက္ရဘူးေျပာတာကိုး။ အေျဖက ခ်ဥ္ေပါင္ဟင္းတခြက္၊ ငါးဟင္းတခြက္၊ တေက်ာင္းစီ လွဴလိုက္ရံုပဲ။


ေနာက္တခုက “သစ္ေျခာက္ပင္ ႏြားခုနစ္ေကာင္ ခ်ီ”တဲ့ ။ အဲဒါလဲ စ္းစားလိုက္ရတာ။ အေျဖမရခဲ့ဘူး။ တကယ္ေတာ့ ေျခာက္ေနတဲ့ သစ္ပင္မွာ ႏါားေတြ အကုန္စုခ်ည္လိုက္တာ အေျဖမွန္ပါ။

ရခိုင္ကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးစကားထာေတြကို သခ်ၤာပန္းဝွက္မွာ ထည့္ထားတယ္။ သူပေမးခါန္းမွာလဲ“ခ်ဥ္ေပါင္ငါးခြက္၊ ဇြန္းႏွစ္လက္ကို ရႊီထည့္”တဲ့။ ဒါလဲ ခ်ဥ္ေပါင္ဟင္းတခြက္ ၊ ငါးဟင္းတခြက္၊ ဇြန္းႏွစ္လက္ကို ဟင္းတခြက္စီမွာ ထည့္ရံုပါပဲ။

ျပီး “ဘဲဥငါးဥ လူႏွစ္ေယာက္စားျပ”ဆိုတာလဲ ရွိေသးတယ္။ ဒါဆို သမီးေျဖတတ္ေလာက္ျပီ။
“ဝါးတေထာင္မွာ ငွက္တေကာင္ နားျပခိုင္းတာေတာ့ နည္းနည္း စဥ္းစားရလိမ့္မယ္၊” တကယ့္တကယ္က်ေတာ့ ေထာင္ထားတဲ့ဝါးမွာ ငွက္တေကာင္ နားရံုပါပဲ။


“ဟင္းေလးခြက္၊ ေက်ာင္းဘယ္ႏွစ္ေက်ာင္း လွဴမလဲ”ေမးခြန္းကိုေတာ့ ဟင္းေလးဟင္း တခြက္တည္းမို႔ တေက်ာင္းပဲ လွဴလို႔ရပါတယ္။


တကယ္လဲ ထင္ေယာင္ထင္မွား စိတ္ေထြျပားႏို္င္တဲ့ စကားအသံုးအႏႈန္းနဲ႔ စကားလံုးေတြ ရွိေသးတယ္။


တခါေတာ့ မိန္းမတေယာက္က ေခ်ာင္းညာဘက္ကေန အူယားဖားယားနဲ႔ “သံုးႏွစ္သားေလး ေရထဲေမ်ာသြားလို႔ ဆယ္လိုက္ၾကပါ”ေအာ္သတဲ့။ ေအာက္ဖက္က ေရခ်ိဳးေနသူေတြက ဆယ္မလို႔ၾကည့္ေတာ့ ကေလးလဲ တေယာက္မွမျမင္၊ သစ္သားေခ်ာင္းေလးတေခ်ာင္း ေရစီးနဲ႔ပါလာတာေတာ့ ဆင္းဆယ္လိုက္တာေပါ့။ ေခ်ာင္းကမ္းပါးတေလွ်ာက္ ေျပးလိုက္လာတဲ့ မိန္းမက “အဲဒါေလးဆယ္လို႔ရျပီလား၊ ေက်းဇူးပါပဲရွင္”ဆိုမွ ေသခ်ာၾကည့္မိေတာ့ အထူ ထုႏွစ္လက္မ၊ ဗ်က္အက်ယ္ သံုးလက္မရွိတဲ့ သစ္သားေခ်ာင္းေလး ျဖစ္ေနသတဲ့။ သံုးႏွစ္သား ကေလးေလး ေရထဲပါတာမဟုတ္ဘဲ ၃x၂ သစ္သားေခ်ာင္း ေရထဲက်သြားတာ ျဖစ္ေနတယ္။


အဲဒီလိုပဲ မိန္းမတေယာက္ကလဲ သူ႔ေယာက်္ား ေရနစ္ေတာ့ “ကၽြန္မေယာက်္ား ေယာင္ေျခာက္ဆယ္ ေရနစ္ေနလို႔ ဆယ္ၾကပါ”ေအာ္သတဲ့။
ေသွ်ာင္ေျခာက္ဆယ္ေတာင္ရွိတဲ့လူ မျမင္ဖူးပါဘူးလို႔ လူေတြက စိတ္ဝင္စားျပီး ဝိုင္းဆယ္ၾကေတာ့ ရိုးရိုးေခါင္းတံုးေျပာင္ ျဖစ္ေနသတဲ့။


ဟင္ ေသွ်ာင္ေျခာက္ဆယ္ ထင္တာ၊ ေသွ်ာင္တလံုး ထံုးေလာက္ေအာင္ေတာင္ ဆံပင္တေမြးမွ မရွိပါလား-ဆိုေတာ့
စိတ္မဆိုးပါနဲ႔ ရွင္၊ ကၽြန္မေယာက်္ားက အလုပ္အကိုင္ မယ္မယ္ရရ မရွိဘဲ ေဆးဆရာေယာင္ေယာင္၊ ဂီတသမားေယာင္ေယာင္၊ လက္သမား ပန္းရံေယာင္ေယာင္မို႔ ေယာင္ေျခာက္ဆယ္ ေခၚတာပါ-လို႔ မိန္းမက ရွင္းျပသတဲ့။ ေရာတိေရာရာ ေယာဆရာဆိုတာမ်ိဳးေပါ့ သမီးရယ္။


အတည္ေပါက္နဲ႔ ရႊန္းျပက္တဲ့ စကားေတြမွာ ေတြ႔ရတတ္တာက-
ၾကားမိလား၊ ဟင့္အင္း က်ားမိရင္ တိရစၧာန္ရံု ပို႔မွာေပါ့။
ၾကားလိုက္လား၊ က်ားလိုက္ရင္ ေျပးတာေပါ့ေမာင္။
ယံုလားဟင္၊ ယုန္မဟုတ္ေပါင္၊ ၾကြက္။
မိန္းမနဲ႔ ေယာက်္ား ဘယ္မွာကြာသြားသလဲဆိုေတာ့ သူႀကီးအိမ္မွာ ကြာတာေပါ့။
လမ္းက်ဆို တခါမွ ပလက္ေဖာင္းေပၚ မေလွ်ာက္ထူးဘူး-ဆိုတာမ်ိ္ဳးေတြေလ။ လူရႊင္ေတာ္ေတြရဲ႔ ျပက္လံုးေတြမွာ ၾကားရတတ္တယ္။


အရပ္ထဲမွာလဲ အိမ္လည္တတ္တဲ့လူကို “လယ္ဝန္”
သူ႔ေဆြမ်ိဳးမွ အေကာင္းထင္တဲ့လူကို “ကိုမ်ိဳးခ်စ္”ခင္မ်ိဳးခ်စ္။ ကင္ပြန္းတပ္တာ ၾကားဖူးမွာေပါ့။
ေမေမတို႔ ေဘာ္ဒါေနတုန္းကေတာင္ ျပည္က ခင္သန္းၾကဴ(ေမာ္ေမာ္)ဟာ တင္ၾကီးလြန္းလို႔ သူ႔ကို “တင္မမႏိုင္” လို႔ နာမည္ေပးထားေသးတယ္။ အႏြဲ႔ဆိုတာေတာ့ ေဘာ္လီ ခၽြန္ခၽြန္ဝတ္တတ္လို႔ “ရင္ေမာ္ေမာ္”တဲ့။


ေမေမတို႔လူေတြ မဆိုထားနဲ႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြေတာင္ အခ်င္းခ်င္း က်ီစယ္ျပီး အဓိပၸါယ္ႏွစ္ခြထြက္တဲ့ စကားလံုးေတြ သံုးျပီး ကဗ်ာဖြဲ႔ထားတာ ရွိေသးတယ္။ ဟာသ ကဗ်ာေတြထဲက ထင္ရွားတဲ့ ကဗ်ာတပုဒ္ ဆိုပါေတာ့။ ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္က ထြဋ္ေခါင္ဆရာေတာ္ကို ကလိထားတာေလ။


* စိပ္ပုတီးနဲ႔ ရိပ္မွီးတဲ့ ထြဋ္ေခါင္၊
* ဦးေရႊညိဳ သီလေခ်ာရယ္နဲ႔ ေတာခိုတဲ့ေခ်ာင္၊
* ခႏၶာေတာင္ ရုပ္ေဆာင္တဲ့ ရွင္ထြဋ္၊
* သီလဆို ျဖဴျဖဴဆြကို အားရေအာင္ခၽြတ္။

ကဗ်ာကိုဖတ္ရတဲ့ ထြဋ္ေခါင္ဆရာေတာ္က--
ဘယ့္ႏွယ္ ကိုဗန္းေမာ္၊ က်ဳပ္ကို သီလရင္နဲ႔ ေလွာင္သေပါ့ေလ,
အရွင္ဘုရား၏ သီလ သမာဓိ စင္ၾကယ္ေခ်ာေမြ႔ ျဖဴစင္တဲ့သေဘာကို ဂုဏ္တင္ခ်ီးျမႇင့္တဲကဗ်ာပါဘုရား။


ေတာ္ပါ ဗန္းေမာ္ရယ္၊ ငါ့ကို ႏွစ္စြယ္ေသာအဓိပၸါယနဲ႔ ႏွိပ္တာ မဟုတ္လား-လို႔ မိန္႔ေတာ္မူသတဲ့။ ဆရာေတာ္ရဲ႔ သီလတရားနဲ႔ မယ္သီလကို ထင္မွတ္မွားစရာ ကေလာင္ကစားခဲ့တာေလ။


အဂၤလိပ္စာေပမွာေတာ့ စကားလံုး သံတူေၾကာင္းကြဲေတြကို အဓိပၸါယ္တမ်ိဳးမ်ိဳးထြက္ေအာင္ ကစားျပီး သံုထားတဲ့ Pun မွာ Anambassandor is a man who lies for his country ဒီေနရာမွာ lies က ရပ္တည္သည္လို႔လဲ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ တိုင္းျပည္အတြက္ လိမ္ညာေနသူလို႔လဲ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ အဲဒါကို (word-play) လို႔ေခၚတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးရွိေသးတယ္။


what does a bet in winter do?
it splits if you don't oi it.
ေမးခြန္းၾကည့္လိုက္ေတာ့ လင္းႏို႔ျဖစ္မယ္ ထင္ရတယ္။ အေျဖက ေဘာလံုးရိုက္တန္ ျဖစ္ေနတယ္။

အသံတူေပမယ့္ စားလံုးေပါင္းလြဲရင္ အဓိပၸါယ္လြဲသြားတတ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာစာမွာ “ခြဲထားသတ္ပံု” ဆိုျပီး က်မ္းတေစာင္ ျပဳစုခဲ့ၾကတယ္။
အဂၤလိပ္စာမွာ အသံတူျပီး စာလံုးေပါင္းကြဲတာ
(ဥပမာ-Son နဲ႔ Sun) အသံတူ စားလံုးေပါင္းတူလ်က္နဲ႔ အဓိပၸါယ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနတာ၊
(ဥပမာ watch (နာရီ)၊ watch(ကင္းေစာင့္၊ ေစာင့္ၾကည့္သည္) စာလံုးေပါင္းတူပါလ်က္နဲ႔ အဓိပၸါယ္အရ အသံကြဲျပားသြားတာ ဥပမာ tear(မ်က္ရည္) tear(ဆုတ္ျဖဲသည္)၊
bow (ေလး)နဲ႔ bow-(ဦးညြတ္သည္)၊
ဆိုတာမ်ိဳးအတြက္ သီးျခားအေခၚအေဝၚေတြရွိတယ္။
ကေလးေတြအတြက္ English Language ေလ့က်င့္သင္ၾကားရာမွာသံုးတဲ့ “Knock, Knowk, who? ဆိုတာထဲမွာ အဲလို စကားလံုး၊ အသံ၊ အဓိပၸါယ္ ကစားထာေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ရတယ္။ သမီးတို႔ ရွာဖတ္ၾကည့္ေနာ္။
သမီးေလးရဲ႔ ေမေမ။

နတ္ေမာက္-အနီခ်ိဳ
မဂၤလာသတင္းစဥ္