ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ယူၿပီးေနာက္ ပထမဆံုးျပဳလုပ္မည့္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀း၌ အေၾကာင္းအရာသံုးရပ္ကို အဓိကဦးတည္ ေဆြးေႏြးမည္

Monday, January 13, 2014
ေနထြန္းႏိုင္

ဇန္န၀ါရီ ၁၇ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းသို႔ တက္ေရာက္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား ႀကိဳဆိုထားသည့္မုခ္ဦးကို ေတြ႔ရစဥ္


ျမန္မာႏိုင္ငံက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ရယူၿပီးေနာက္ ပထမဆံုးျပဳလုပ္မည့္ အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀း (ASEAN Foreign Ministers Retreat) ကို ဇန္န၀ါရီ ၁၆ ရက္ႏွင့္ ၁၇ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္ရန္စီစဥ္ထားၿပီး အစည္းအေ၀းတြင္ အေၾကာင္းအရာသံုးရပ္ကို အဓိကဦးတည္ ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ပထမဆံုး

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ၿပီးေနာက္ ၁၇ ႏွစ္တာကာလအတြင္း အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အခ်ိန္က အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ရယူရန္ အခြင့္အေရး ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုအခ်ိန္က ျမန္မာအစိုးရ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား အပါအ၀င္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႕၀င္ ႏိုင္ငံမ်ားက ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသျဖင့္ အလွည့္က်ဥကၠ႒တာ၀န္ကို လက္လႊတ္ခဲ့ရသည္။ ထို႔အတြက္္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံက ရယူခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕ တာ၀န္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံက အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ယူထားခ်ိန္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ရယူရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ အဆိုပါ ႀကိဳးပမ္းမႈ၏ ရလဒ္အေနျဖင့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာက အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဘာလီ၌ ျပဳလုပ္ေသာ (၁၉) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး ေဆြးပြဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၏ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ေပးရန္ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ (၂၃)ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို တရား၀င္ရယူခဲ့သည္။

ခေရဆယ္ပြင့္ႏွင့္ အရွည္လ်ားဆံုးေဆာင္ပုဒ္

ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ရယူခ်ိန္တြင္ အသံုးျပဳမည့္ အာဆီယံအထိမ္းအမွတ္ အမွတ္အသား (logo) မွာ အာဆီယံ အမွတ္တံဆိပ္အား ခေရပန္းဆယ္ပြင့္ျဖင့္ ၀န္းရံထားသည့္ ပံုသဏၭာန္ျဖင့္ ေဖာ္က်ဴးခဲ့သည္။


အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြနဲ႔ အျမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဇန္န၀ါရီ ၁၄ မွာ ရန္ကုန္ေရာက္မယ္။ ၁၅ ရက္မွာ ပုဂံေရာက္ၿပီး ၁၆ ရက္မွာ အစည္းအေ၀းလုပ္မယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြက ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္ေရာက္ၿပီး ၁၆ ရက္မွာ ပုဂံေရာက္မယ္။ ၁၇ ရက္မွာ အစည္းအေ၀းလုပ္ၿပီး ၁၈ ရက္မွာ ျပန္ၾကမယ္” ဟု ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ အာဆီယံေရးရာ ဦးစီးဌာနမွ ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ထူးက . . . . .

အလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေရြးခ်ယ္ေပးခဲ့သည့္ အာဆီယံေၾကြးေၾကာ္သံေဆာင္ပုဒ္မွာ အာဆီယံသမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ အရွည္လ်ားဆံုး ေဆာင္ပုဒ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ထိုေဆာင္ပုဒ္ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အာဆီယံ စီးပြားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေဆာင္ပုဒ္အျပည့္အစံုမွာ Moving forward in unity towards a peaceful and prosperous Community ျဖစ္ၿပီး ‘ေရွ႕သို႔တူညီ တက္လွမ္းခ်ီ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေ၀စည္ အသိုက္အ၀န္းဆီ’ ဟူ၍ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ဖြင့္ဆိုခဲ့သည္။

အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀း

၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ရရွိၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ပထမဆံုးျပဳလုပ္မည့္ အစည္းအေ၀းမွာ အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းျဖစ္သည္။

ထိုအစည္းအေ၀းကို ဇန္န၀ါရီ ၁၅ ရက္မွ ၁၈ ရက္အထိ ျပဳလုပ္ရန္ သတ္မွတ္ထားၿပီး ေညာင္ဦးခ႐ိုင္၊ ပုဂံၿမိဳ႕၊ ေရႊနန္းေတာ္ဟိုတယ္၊ နန္းျမင့္ေဆာင္၌ ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။

ေလးရက္ၾကာျပဳလုပ္ရန္ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း အစည္းအေ၀း၏ အဓိကျဖစ္ေသာ အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းကို ဇန္န၀ါရီ ၁၇ ရက္ တစ္ရက္တည္းသာ ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။ ဇန္န၀ါရီ ၁၆ ရက္တြင္ အာဆီယံဆိုင္ရာ အျမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္မ်ား အစည္းအေ၀းႏွင့္ အာဆီယံအဆင့္ျမင့္ အရာရွိမ်ား (Prep-SOM) အစည္းအေ၀းကို ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။ “အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြနဲ႔ အျမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဇန္န၀ါရီ ၁၄ မွာ ရန္ကုန္ေရာက္မယ္။ ၁၅ ရက္မွာ ပုဂံေရာက္ၿပီး ၁၆ ရက္မွာ အစည္းအေ၀းလုပ္မယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြက ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္ေရာက္ၿပီး ၁၆ ရက္မွာ ပုဂံေရာက္မယ္။ ၁၇ ရက္မွာ အစည္းအေ၀းလုပ္ၿပီး ၁၈ ရက္မွာ ျပန္ၾကမယ္” ဟု ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ အာဆီယံေရးရာ ဦးစီးဌာနမွ ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ထူးက Weekly Eleven သတင္းဂ်ာနယ္သို႔ ေျပာၾကားသည္။

အဓိကအေၾကာင္းအရာ သံုးရပ္

ပုဂံၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းတြင္ ေဆြးေႏြးမည့္ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။ သို႔ရာတြင္ ဦးတည္ေဆြးေႏြးရမည့္ အဓိကအေၾကာင္းအရာ သံုးရပ္ကို အလွည့္က်ဥကၠ႒ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က ႀကိဳတင္ေရးဆြဲထားေၾကာင္း သိရသည္။

ထိုအေၾကာင္းအရာ သံုးရပ္မွာ (၂၃) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ အေၾကာင္းေနာက္ဆက္တြဲမ်ားကို ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အာဆီယံအသိုက္အျမံဳ (ASEAN Community) အလြန္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ အာဆီယံ ျပင္ပဆက္ဆံေရး၊ ေဒသဆိုင္ရာႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးေႏြးၾကမည္ဟု သိရသည္။

“ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းေရာ၊ အာဆီယံ အျမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ အစည္းအေ၀းေရာ၊ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိမ်ား အစည္းအေ၀းေရာ ဒီသံုးခုလံုးက ျမန္မာက ဥကၠ႒တာ၀န္ယူၿပီး ပထမဆံုးလုပ္တဲ့ အစည္းအေ၀းေတြ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဦးေအာင္ထူးက ေျပာၾကားသည္။

ေမလထိပ္သီးအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္

အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းအၿပီး အာဆီယံ အဆင့္ျမင့္အရာရွိမ်ား၏ အစည္းအေ၀းမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဆက္တိုက္ျပဳလုပ္ရန္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ထိုအစည္းအေ၀းမ်ားသည္ ေမလတြင္ ေနျပည္ေတာ္၌ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ထားေသာ (၂၄) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ အႀကိဳျပင္ဆင္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ား ျဖစ္လာမည္ဟု ဦးေအာင္ထူးကဆိုသည္။


ဇန္န၀ါရီ ၁၇ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းအတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားကို ေတြ႔ရစဥ္

(၂၄) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲကို ေမ ၄ ရက္ ႏွင့္ ၅ ရက္တြင္ ေနျပည္ေတာ္၌ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ထားၿပီး အဆိုပါထိပ္သီးအတြက္ အႀကိဳေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ဧၿပီလအတြင္း ဆက္တိုက္ျပဳလုပ္ရန္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ဇန္န၀ါရီလအတြင္း၌ အာဆီယံ စီးပြားေရး၀န္ႀကီးမ်ား၏ အစည္းအေ၀း၊ အာဆီယံ ဗိသုကာပညာရွင္မ်ား ေကာင္စီအစည္းအေ၀း၊ အာဆီယံ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနမ်ားမွ အဆင့္ျမင့္အရာရွိမ်ား အစည္းအေ၀း အစရွိသည္တို႔ကို ျပဳလုပ္ရန္ရွိသည္။ မတ္လတြင္ အာဆီယံ အဆင့္ျမင့္အရာရွိမ်ား အစည္းအေ၀း၊ အာဆီယံ စစ္ဘက္ေရးရာ လံုျခံဳေရးအရာရွိမ်ား အစည္းအေ၀း၊ ဘ႑ာေရးႏွင့္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းမ်ား၊ လူမႈေရးႏွင့္ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းမ်ားအျပင္ အာဆီယံ လူထုဖိုရမ္ကိုပါ က်င္းပရန္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ရယူထားခ်ိန္တြင္ အစည္းအေ၀း မည္မွ်က်င္းပမည္ကို အတိအက် ေျပာဆိုႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း တစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္း အစည္းအေ၀း ၃၀၀ မွ ၄၀၀ အတြင္း က်င္းပရန္ အၾကမ္းဖ်င္းလ်ာထားေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ အာဆီယံေရးရာ ဦးစီးဌာနသို႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။

အာဆီယံ စတင္တည္ေထာင္သည့္ ခုႏွစ္ - ၈ ရက္ ၾသဂုတ္လ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္
အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံ - ၁၀ ႏိုင္ငံ ( အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ စင္ကာပူ၊ ထိုင္း၊ ဘ႐ူႏိုင္း၊ ျမန္မာ၊ ကေမၻာဒီး ယား၊လာအို၊ ဗီယက္နမ္)
ေလ့လာသူ ႏိုင္ငံမ်ား - အေရွ႕တီေမာ၊ ပါပြာနယူးဂီနီရာ
အာဆီယံပဋိဥာဏ္ စတင္သည့္ေန႔ - ၁၆ ရက္ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၀၆
အာဆီယံလူဦးေရ - ၆၀၂ သန္း
အာဆီယံဂ်ီဒီပီ (၂၀၁၁ ခုႏွစ္စာရင္း) - ၂၃၅၆ ထရီလီယံ
အာဆီယံ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ - လီေလာင္မင္း (ဗီယက္နမ္)
အာဆီယံ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ႐ံုးစိုက္ရာႏိုင္ငံ - အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၊ ဂ်ကာတာၿမိဳ႕။
အလွည့္က်ဥကၠ႒ (၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္) - ျမန္မာႏိုင္ငံ


အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခ်ိန္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ား

၁။ အာဆီယံအသိုက္အျမံဳ တည္ေဆာက္ေရးကို သတ္မွတ္ရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္မီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေရး၊
၂။ အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား တစ္ႀကိမ္မွ် ျပန္လည္သံုးသပ္ရျခင္း မရွိေသးေသာ ASPC (ASEAN Political-Security Community) ကို သံုးသပ္ျခင္း၊
၃။ ရာခိုင္ႏႈန္း ၈၀ ခန္႔ ၿပီးစီးေနၿပီျဖစ္ေသာ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အျမံဳ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မွ က်န္ရွိေနသည္မ်ားကို ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး၊ ASCC (ASEAN Socio-Cultural Community) သံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးျခင္း၊
၄။ ပုဂၢလိကပိုင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ ေရးဆြဲထားေသာ မူေဘာင္မ်ားမွ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအၾကား ခ်ိတ္ဆက္ေစမႈကို မည္သို႔အကူအညီေပးႏိုင္မည္ ဆိုသည္ကို ေဆြးေႏြးျခင္း၊
၅။ အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေရးအတြက္ အေရွ႕တီေမာႏိုင္ငံ၏ ေလွ်ာက္ထားမႈကို သံုးသပ္ေဆာင္ရြက္ေရး၊
၆။ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအၾကား ႏိုးၾကားမႈရွိေစရန္ ဆက္သြယ္မႈ အစီအစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ေရး၊
၇။ အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္အပါအ၀င္ အာဆီယံ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား မွ်ေျခကို ထိန္းညႇိေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊
၈။ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္၊ ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္အေရး၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ကိစၥရပ္မ်ား
၉။ ႏိုင္ငံတြင္းကိစၥရပ္ျဖစ္ေသာ ရခိုင္အေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း


အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခ်ိန္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံက လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားထားသည့္ အခ်က္မ်ား

အာဆီယံအသိုက္အ၀န္း ထူေထာင္ေရးကို အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစရန္အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး-

၁။ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲျခင္း
၂။ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း
၃။ သမား႐ိုးက်မဟုတ္ေသာ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား
၄။ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ကိစၥရပ္မ်ား၊
၅။ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ စြမ္းအင္ဖူလံုေရး၊ အေသးစားႏွင့္အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ ေပါင္းစပ္ဆက္သြယ္ေရး
၆။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား

EMG