Monday, December 30, 2013
Written by တင္ႏုိင္တုိး
“ ေမတၱာႏွင့္သူရာ ” ဇာတ္ကားမွ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး မရီ
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဦးထြန္းရွိန္ စ်ာပန သတင္းဇာတ္လမ္းတုိကုိ ပထမဆံုးျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၾကၿပီး ပထမဆံုး ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္မွာမူ ေမတၱာႏွင့္သူရာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ျဖစ္သည္။ ယင္းဇာတ္ကားမွာ ပီမိုးနင္း၏ ၀တၳဳကုိ အေျခခံလ်က္႐ိုက္ကူးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ပထမဆံုး႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး
ေမတၱာႏွင့္သူရာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမွာ ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္ကုိ စတင္စမ္းသပ္႐ုိက္ကူးခဲ့သည့္ ဇာတ္ကားဟု ဆုိႏုိင္ပါသည္။ ယင္း႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားအတြက္ သ႐ုပ္ေဆာင္ မင္းသားအျဖစ္ အထက္တန္းေက်ာင္းသား ေမာင္ညီပု(ေနာင္႐ုပ္ရွင္ဖခင္ႀကီး)က စေန၊ တနဂၤေႏြေက်ာင္းအားလပ္ရက္မ်ား၌ ပါ၀င္ကူညီ ႐ိုက္ကူးေပးခဲ့ၿပီး မင္းသမီးအျဖစ္မူ ၾကည့္ျမင္တုိင္ေစ်းအတြင္းမွ ေဆးလိပ္သမ မရီ ေခၚ မေအးၾကည္အား သ႐ုပ္ေဆာင္ခ က်ပ္ ၃၀ ျဖင့္ ငွားရမ္းခဲ့ရသည္။ လူၾကမ္း ႏွင့္ဇာတ္ရံမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ပညာအလင္း သတင္းစာတုိက္ မန္ေနဂ်ာဦးပု(ေနာင္ဒါ႐ိုက္တာဦးတုတ္ႀကီး)၊ ေဘာလံုးသမား ေမာင္ေမာင္ခ်စ္တုိ႔မွာ သ႐ုပ္ေဆာင္ခမယူၾကဘဲ အေပ်ာ္တမ္းပါ၀င္ကူညီခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။
႐ုပ္ရွင္ေလာကမွေပ်ာက္ကြယ္သြားသူ
မရီသည္ ေမတၱာႏွင့္သူရာ ဇာတ္ကားတြင္ ဖဲသမားႀကီးဦးဘိုးေရႊ၏သမီး မခင္ေမ အျဖစ္သ႐ုပ္ေဆာင္ထားပါသည္။ ဇာတ္ကားမွာ ကားပုိင္းငါးပုိင္း ပါ၀င္ၿပီး ေပ ၇၅၀၀ ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ပထမဆံုး ျမန္မာ ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားျဖစ္သျဖင့္ “ တုန္ျခင္းမႈန္ျခင္းသည္းခံပါ ” စာတန္းႀကိဳတင္ထိုးထားသည့္တုိင္ ၾကည့္႐ႈအားေပးသူ ပရိသတ္မ်ားျဖင့္ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုးေနခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ပထမဆံုး႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး မရီမွာ အႏုပညာသည္တစ္ဦး မဟုတ္႐ံုမွ်မက သာမန္အရပ္သူတစ္ဦးသာျဖစ္ရာ ႐ုပ္ရွင္႐ိုက္ကူးရာ၌ အခက္အခဲမ်ားစြာႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ၾကရသည္။ ဇာတ္ကား႐ိုက္ကူးေနစဥ္အတြင္း ခိုးရာလုိက္ေျပးသြားသျဖင့္ လုိက္လံရွာေဖြၾကရသည္မ်ိဳးလည္း ရွိခဲ့သည္။ ၁၃ ေအာက္ တုိဘာ ၁၉၂၀ တြင္ ယင္းဇာတ္ကားကုိ ရိြဳင္ရယ္စီနီမာ႐ုပ္ရွင္႐ံု (ယခုဗုိလ္ခ်ဳပ္ေစ်းေနရာ) ၌ ႐ံုတင္ ျပသခဲ့သည္။ သ႐ုပ္ေဆာင္ မင္းသမီးမရီမွာလည္း ယင္းဇာတ္ကား အၿပီးေနာက္ပုိင္းတြင္ ႐ုပ္ရွင္ေလာကမွ လံုး၀ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့သည္။
ဒုတိယေျမာက္႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား
ပထမဆံုး ဇာတ္ကားျဖစ္ေသာ ေမတၱာင့္သူရာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ မေရွးမေႏွာင္းကာလ၌ပင္ လန္ဒန္အတ္ ဦးအုန္းေမာင္က ဒုတိယေျမာက္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားကုိ ႐ိုက္ကူးထုတ္လုပ္ခဲ့ျပန္ပါသည္။ ဇာတ္ကား၏ အမည္က “ေက်းေတာသူမႏု” ျဖစ္သည္။ ပထမဆံုး ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား၌ပင္ ပရိသတ္မ်ားတစ္ခဲနက္ အားေပးခဲ့ၾကရာ ဒုတိယေျမာက္ဇာတ္ကား မွာလည္း လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့ျပန္ပါသည္။
႐ုပ္ရွင္မင္းသမီးခင္ခင္ႏု
ေက်းေတာသူ မႏု ဇာတ္ကားတြင္ ခင္ခင္ႏုက ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ထားပါသည္။ ခင္ခင္ႏု၏ အမည္ရင္းက မေငြၿမိဳင္ျဖစ္သည္။ ေက်းေတာသူမႏု ဇာတ္ကားတြင္ ခင္ခင္ႏုအျဖစ္ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာမွ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ေလာကတြင္ ခင္ခင္ႏုဟု အမည္တြင္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ခင္ခင္ႏုသည္ ေက်းေတာသူ မႏု ဇာတ္ကားအၿပီးတြင္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေပါင္းမ်ားစြာကုိ ဆက္လက္႐ိုုက္ကူးခဲ့ရာ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ေလာကတြင္ ထင္ရွားေသာ သ႐ုပ္ေဆာင္မင္းသမီးတစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။
စမ္းေခ်ာင္းရပ္ဇာတိ
မေငြၿမိဳင္ကုိ ၁၈၉၁ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ စမ္းေခ်ာင္းရပ္ ရွင္ေစာပုလမ္းတြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ မိဘမ်ားမွာ မီးရထားကန္ထ႐ိုက္ အစၥမာအင္ ေခၚ ဦးေမာင္ကေလးႏွင့္ ေဒၚမိမိတုိ႔ျဖစ္ၾကၿပီး မေငြၿမိဳင္က ေမြးခ်င္းမ်ား အနက္ တတိယေျမာက္ျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္ကပင္ အဆုိအက ၀ါသနာပါသူျဖစ္၏။လင္းလြန္းကြက္သစ္ အတြင္းကပြဲခုန္ပြဲမ်ားတြင္ မေငြၿမိဳင္ပါ၀င္ကျပေလ့ရွိခဲ့သည္။
ဇာတ္မင္းသမီး
အသက္ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္တြင္ မေငြၿမိဳင္ ဇာတ္မင္းသမီးႀကီး ျမေျခက်င္းေငြၿမိဳင္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရကာ မႏၲေလးသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္လ်က္ အကပညာကုိ စနစ္တက်သင္ယူဆည္းပူးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ျမေျခက်င္းေငြၿမိဳင္က ဇာတ္ထဲသြင္းေပးလုိက္သျဖင့္ အထက္ျမန္မာျပည္ ဇာတ္သဘင္ေလာကတြင္ အကေကာင္းေသာ မင္းသမီးတစ္လက္အျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့သည္။
႐ုပ္ရွင္ေလာကသုိ႕
မေငြၿမိဳင္သည္ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ လန္ဒန္အတ္ ဦးအုန္းေမာင္၏ ဖိတ္ေခၚမႈေၾကာင့္ ႐ုပ္ရွင္ေလာကသုိ႕ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ ေက်းေတာသူ မႏု႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား အတြက္ မင္းသမီးလုိက္လံရွာေဖြေနေသာ ဦးအုန္းေမာင္ႏွင့္ မေငြၿမိဳင္တုိ႔ ဆက္သြယ္မိခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ျဖင့္ မေငြၿမိဳင္ ႐ုုပ္ရွင္မင္းသမီး ျဖစ္လာေတာ့သည္။စကားေျပာလွ်င္ “ ၿမိဳင္ကေလ၊ၿမိဳင္ကေလ ” ျဖင့္ အစခ်ီေျပာလ့ရွိေသာ မေငြၿမိဳင္သည္ ေက်းေတာသူ မႏုဇာတ္ကားအၿပီးတြင္ ခင္ခင္ႏုဟူ၍သာ လူသိမ်ားလာခဲ့သည္။
ရတနာပံု႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားတြင္ လွည္းတန္းဦးလူကေလး ေရးစပ္သီကုံးခ့ဲသည့္ “ေရႊနဖူးမွာ စာတူးပါတဲ့ ခင္ႏုပါရွင့္” ေတးစာသားမ်ားအား သီဆုိရာမွ ခင္ခင္ႏုအမည္က ပုိမိုထင္ရွားလာခဲ့သည္။
“ ေက်းေတာသူ မႏု ” ဇာတ္ကားမွ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး ခင္ခင္ႏု
ထင္ရွားေသာ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ား
ခင္ခင္ႏုသည္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ားစြာ၌ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ စိန္ျခဴးၾကာေညာင္၊ ရတနာပံု၊ သားဗိုလ္၀၊ သမီးဗုိလ္၀၊ ျမနႏၵာ၊ တစ္ျပည္သူ၊ ေမဓာ၀ီ၊ စိန္တေလးစသည့္ ဇာတ္ကားမ်ားမွာ ထင္ရွားခဲ့သည္။ ခင္ခင္ႏု ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ားအနက္ ဆုထူးပန္ဇာတ္ကားမွာမူ ထူးျခားလွသည္။ ဆုထူးပန္ဇာတ္ကားတြင္ ေမာင္ညီပုႏွင့္အတူ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ယင္းဆုထူးပန္႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမွာ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ အသံသြင္းကာ အဂၤလန္င္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ျပသခဲ့ေသာ ဇာတ္ကား ျဖစ္ပါသည္။
အိမ္ေထာင္ဘက္
ခင္ခင္ႏုသည္ မင္းသားဘတင့္ႏွင့္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ားစြာကုိ႐ိုက္ကူးခဲ့ရာ ေနာက္ပုိင္း အမ်ားဆံုးတြဲဖက္ပါ၀င္ခဲ့ရသည့္ မင္းသားဘတင့္ႏွင့္ပင္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့သည္။ ဘတင့္ႏွင့္ ခင္ခင္ႏုတို႔သည္ ကုိးႏွစ္ၾကာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ား ပူးတြဲ႐ိုက္ကူးခဲ့ၾကသည္။ ဘတင့္ ပထမဆံုးပါ၀င္ခဲ့သည့္ တစ္သက္လံုးဖံုးသမွ် ကုန္းေတာ့မွေပၚ ” ဇာတ္ကားမွာ ခင္ခင္ႏုႏွင့္ ဘတင့္တို႔၏ အတြဲညီခဲ့သည့္ ဇာတ္ကားျဖစ္သည္ ဆုိပါသည္။
ရတနာပံု
၁၉၂၃ ခုႏွစ္တြင္ ဒါ႐ိုက္တာဦးတုတ္ႀကီး႐ိုက္ကူးခဲ့သည့္ ရတနာပံု႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားမွာ ထုိေခတ္ကာလ၀င္ေငြ အေကာင္းဆံုး ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ယင္းဇာတ္ကားတြင္ ဦးညီပု၊ ခင္ခင္ႏုႏွင့္ ဘတင့္ တုိ႔အျပင္ ခင္ခင္ႏု၏ ညီမရင္း မိမိခင္ လည္းပါ၀င္႐ိုက္ကူးခဲ့သည္။ မိမိခင္မွာ အစ္မ ခင္ခင္ႏုႏွင့္ ႐ုပ္ခ်င္းအလြန္တူသူျဖစ္သျဖင့္ မၾကာခဏ မွားယြင္းေလ့ရွိခဲ့ၾကသည္ ဆုိပါသည္။ ရတနာပံုဇာတ္ကား အၿပီးတြင္ ဘတင့္ႏွင့္ ခင္ခင္ႏုတုိ႔ အလြန္နာမည္ေက်ာ္ၾကားခဲ့ၾကသည္။
ပထမဆံုး ဇာတ္ကားျဖစ္ေသာ ေမတၱာႏွင့္သူရာ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ မေရွးမေႏွာင္းကာလ၌ပင္ လန္ဒန္အတ္ဦးအုန္းေမာင္က ဒုတိယေျမာက္႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားကုိ ႐ိုက္ကူးထုတ္လုပ္ခဲ့ျပန္ပါသည္။ ဇာတ္ကား၏အမည္ က “ေက်းေတာသူမႏု” ျဖစ္သည္။ ပထမဆံုး႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား၌ပင္ ပရိသတ္မ်ား တစ္ခဲနက္အားေပးခဲ့ၾကရာ ဒုတိယေျမာက္ ဇာတ္ကားမွာလည္း လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့ . . .
အေမခန္းမွ
ဘတင့္ႏွင့္ ခင္ခင္ႏုတို႔ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ ေပါင္းသင္းေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ စိတ္သေဘာထားမတုိက္ဆုိင္သျဖင့္ ကြာရွင္းျပတ္စဲခဲ့ၾက၏။ ဘတင့္ ႏွင့္ ခင္ခင္ႏုတုိ႔တြင္ သားသမီးမထြန္းကားခဲ့ေပ။ ခင္ခင္ႏုသည္ အိမ္ေထာင္ကြဲသြားၿပီးေနာက္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ ခင္ခင္တင့္ ႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီကုိ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ သုိ႔ ေသာ္သ႐ုပ္ေဆာင္အလုပ္၌သာ ကြၽမ္းက်င္မႈရွိခဲ့သူ ခင္ခင္ႏုသည္ ႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီလုပ္ငန္းတြင္ ေအာင္ျမင္မႈမရရွိခဲ့ေပ။ သုိ႕ျဖင့္ ေနာက္ဆံုး အသက္အရြယ္ရခ်ိန္တြင္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္အျဖစ္သာ ျပန္လည္အသက္ေမြးခဲ့ရသည္။ ဂ်ပန္ေခတ္ ကန္ေတာ္မိတ္ျပဇာတ္႐ံု၌ ဒုိ႔မိခင္ျပဇာတ္ ကျပစဥ္ မိခင္ေနရာမွ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ စစ္ၿပီးေခတ္တြင္ ခင္ခင့္႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီမွ ဒုိ႔သမီး႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား႐ိုက္ကူးခဲ့ရာ ခင္ခင္ႏု အေမခန္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
ဘ၀နိဂံုး
႐ုပ္ရွင္မင္းသမီးႀကီး ခင္ခင္ႏုသည္ ဒုိ႔သမီးဇာတ္ကားတြင္ ေနာက္ဆံုးသ႐ုပ္ေဆာင္ခြင့္ရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ အစ္မ၊ တူမမ်ား ထံမီွခိုေနထုိင္ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔ေနာက္ အသက္ (၅၈)ႏွစ္အရြယ္ ၉ ဇြန္ ၁၉၄၉တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ခင္ခင္ႏု၏ နာေရးေၾကာ္ျငာ ကုိ (၁၀-၆-၁၉၄၉) ရက္စြဲပါ ဟံသာ၀တီ သတင္းစာတြင္ “ ၿမိဳင္-ခင္ခင္ႏု၊ ႐ုပ္ရွင္ေရွးအက်ဆံုး မင္းသမီးႀကီး” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ “ ျမန္မာႏုိင္ငံ႐ုပ္ရွင္ႏွင့္ ျပဇာတ္ အစည္းအ႐ံုး၀င္ အသင္းသူ အမွတ္(၈၀၄) မင္းသမီး ႀကီးခင္ခင္ႏုသည္ (၉၆)ပါးေသာ ေရာဂါေ၀ဒနာျဖင့္ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ၿပီျဖစ္ရာ ၁၀-၆-၄၉ရက္၊ ေသာၾကာေန႔ ညေန(၂)နာရီ အခ်ိန္တြင္ ၎၏ ေနအိမ္ အမွတ္ (၁၀၉) ၾကည့္ျမင္တိုင္ သရက္ေတာ(၄)လမ္းမွ ႀကံ ေတာသုသာန္သုိ႔ ပို႔ေဆာင္သၿဂႋဳဟ္မည္ ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ အစည္းအ႐ံုး၀င္ အားလံုးလိုက္လံပို႔ေဆာင္ၾကပါမည့္ အေၾကာင္း(ပံု)ခ်င္းစိန္၊ အေထြ ေထြအတြင္းေရးမွဴး ” ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
Written by တင္ႏုိင္တုိး
“ ေမတၱာႏွင့္သူရာ ” ဇာတ္ကားမွ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး မရီ
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဦးထြန္းရွိန္ စ်ာပန သတင္းဇာတ္လမ္းတုိကုိ ပထမဆံုးျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၾကၿပီး ပထမဆံုး ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္မွာမူ ေမတၱာႏွင့္သူရာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ျဖစ္သည္။ ယင္းဇာတ္ကားမွာ ပီမိုးနင္း၏ ၀တၳဳကုိ အေျခခံလ်က္႐ိုက္ကူးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ပထမဆံုး႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး
ေမတၱာႏွင့္သူရာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမွာ ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္ကုိ စတင္စမ္းသပ္႐ုိက္ကူးခဲ့သည့္ ဇာတ္ကားဟု ဆုိႏုိင္ပါသည္။ ယင္း႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားအတြက္ သ႐ုပ္ေဆာင္ မင္းသားအျဖစ္ အထက္တန္းေက်ာင္းသား ေမာင္ညီပု(ေနာင္႐ုပ္ရွင္ဖခင္ႀကီး)က စေန၊ တနဂၤေႏြေက်ာင္းအားလပ္ရက္မ်ား၌ ပါ၀င္ကူညီ ႐ိုက္ကူးေပးခဲ့ၿပီး မင္းသမီးအျဖစ္မူ ၾကည့္ျမင္တုိင္ေစ်းအတြင္းမွ ေဆးလိပ္သမ မရီ ေခၚ မေအးၾကည္အား သ႐ုပ္ေဆာင္ခ က်ပ္ ၃၀ ျဖင့္ ငွားရမ္းခဲ့ရသည္။ လူၾကမ္း ႏွင့္ဇာတ္ရံမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ပညာအလင္း သတင္းစာတုိက္ မန္ေနဂ်ာဦးပု(ေနာင္ဒါ႐ိုက္တာဦးတုတ္ႀကီး)၊ ေဘာလံုးသမား ေမာင္ေမာင္ခ်စ္တုိ႔မွာ သ႐ုပ္ေဆာင္ခမယူၾကဘဲ အေပ်ာ္တမ္းပါ၀င္ကူညီခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။
႐ုပ္ရွင္ေလာကမွေပ်ာက္ကြယ္သြားသူ
မရီသည္ ေမတၱာႏွင့္သူရာ ဇာတ္ကားတြင္ ဖဲသမားႀကီးဦးဘိုးေရႊ၏သမီး မခင္ေမ အျဖစ္သ႐ုပ္ေဆာင္ထားပါသည္။ ဇာတ္ကားမွာ ကားပုိင္းငါးပုိင္း ပါ၀င္ၿပီး ေပ ၇၅၀၀ ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ပထမဆံုး ျမန္မာ ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားျဖစ္သျဖင့္ “ တုန္ျခင္းမႈန္ျခင္းသည္းခံပါ ” စာတန္းႀကိဳတင္ထိုးထားသည့္တုိင္ ၾကည့္႐ႈအားေပးသူ ပရိသတ္မ်ားျဖင့္ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုးေနခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ပထမဆံုး႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး မရီမွာ အႏုပညာသည္တစ္ဦး မဟုတ္႐ံုမွ်မက သာမန္အရပ္သူတစ္ဦးသာျဖစ္ရာ ႐ုပ္ရွင္႐ိုက္ကူးရာ၌ အခက္အခဲမ်ားစြာႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ၾကရသည္။ ဇာတ္ကား႐ိုက္ကူးေနစဥ္အတြင္း ခိုးရာလုိက္ေျပးသြားသျဖင့္ လုိက္လံရွာေဖြၾကရသည္မ်ိဳးလည္း ရွိခဲ့သည္။ ၁၃ ေအာက္ တုိဘာ ၁၉၂၀ တြင္ ယင္းဇာတ္ကားကုိ ရိြဳင္ရယ္စီနီမာ႐ုပ္ရွင္႐ံု (ယခုဗုိလ္ခ်ဳပ္ေစ်းေနရာ) ၌ ႐ံုတင္ ျပသခဲ့သည္။ သ႐ုပ္ေဆာင္ မင္းသမီးမရီမွာလည္း ယင္းဇာတ္ကား အၿပီးေနာက္ပုိင္းတြင္ ႐ုပ္ရွင္ေလာကမွ လံုး၀ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့သည္။
ဒုတိယေျမာက္႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား
ပထမဆံုး ဇာတ္ကားျဖစ္ေသာ ေမတၱာင့္သူရာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ မေရွးမေႏွာင္းကာလ၌ပင္ လန္ဒန္အတ္ ဦးအုန္းေမာင္က ဒုတိယေျမာက္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားကုိ ႐ိုက္ကူးထုတ္လုပ္ခဲ့ျပန္ပါသည္။ ဇာတ္ကား၏ အမည္က “ေက်းေတာသူမႏု” ျဖစ္သည္။ ပထမဆံုး ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား၌ပင္ ပရိသတ္မ်ားတစ္ခဲနက္ အားေပးခဲ့ၾကရာ ဒုတိယေျမာက္ဇာတ္ကား မွာလည္း လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့ျပန္ပါသည္။
႐ုပ္ရွင္မင္းသမီးခင္ခင္ႏု
ေက်းေတာသူ မႏု ဇာတ္ကားတြင္ ခင္ခင္ႏုက ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ထားပါသည္။ ခင္ခင္ႏု၏ အမည္ရင္းက မေငြၿမိဳင္ျဖစ္သည္။ ေက်းေတာသူမႏု ဇာတ္ကားတြင္ ခင္ခင္ႏုအျဖစ္ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာမွ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ေလာကတြင္ ခင္ခင္ႏုဟု အမည္တြင္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ခင္ခင္ႏုသည္ ေက်းေတာသူ မႏု ဇာတ္ကားအၿပီးတြင္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေပါင္းမ်ားစြာကုိ ဆက္လက္႐ိုုက္ကူးခဲ့ရာ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ေလာကတြင္ ထင္ရွားေသာ သ႐ုပ္ေဆာင္မင္းသမီးတစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။
စမ္းေခ်ာင္းရပ္ဇာတိ
မေငြၿမိဳင္ကုိ ၁၈၉၁ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ စမ္းေခ်ာင္းရပ္ ရွင္ေစာပုလမ္းတြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ မိဘမ်ားမွာ မီးရထားကန္ထ႐ိုက္ အစၥမာအင္ ေခၚ ဦးေမာင္ကေလးႏွင့္ ေဒၚမိမိတုိ႔ျဖစ္ၾကၿပီး မေငြၿမိဳင္က ေမြးခ်င္းမ်ား အနက္ တတိယေျမာက္ျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္ကပင္ အဆုိအက ၀ါသနာပါသူျဖစ္၏။လင္းလြန္းကြက္သစ္ အတြင္းကပြဲခုန္ပြဲမ်ားတြင္ မေငြၿမိဳင္ပါ၀င္ကျပေလ့ရွိခဲ့သည္။
ဇာတ္မင္းသမီး
အသက္ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္တြင္ မေငြၿမိဳင္ ဇာတ္မင္းသမီးႀကီး ျမေျခက်င္းေငြၿမိဳင္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရကာ မႏၲေလးသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္လ်က္ အကပညာကုိ စနစ္တက်သင္ယူဆည္းပူးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ျမေျခက်င္းေငြၿမိဳင္က ဇာတ္ထဲသြင္းေပးလုိက္သျဖင့္ အထက္ျမန္မာျပည္ ဇာတ္သဘင္ေလာကတြင္ အကေကာင္းေသာ မင္းသမီးတစ္လက္အျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့သည္။
႐ုပ္ရွင္ေလာကသုိ႕
မေငြၿမိဳင္သည္ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ လန္ဒန္အတ္ ဦးအုန္းေမာင္၏ ဖိတ္ေခၚမႈေၾကာင့္ ႐ုပ္ရွင္ေလာကသုိ႕ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ ေက်းေတာသူ မႏု႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား အတြက္ မင္းသမီးလုိက္လံရွာေဖြေနေသာ ဦးအုန္းေမာင္ႏွင့္ မေငြၿမိဳင္တုိ႔ ဆက္သြယ္မိခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ျဖင့္ မေငြၿမိဳင္ ႐ုုပ္ရွင္မင္းသမီး ျဖစ္လာေတာ့သည္။စကားေျပာလွ်င္ “ ၿမိဳင္ကေလ၊ၿမိဳင္ကေလ ” ျဖင့္ အစခ်ီေျပာလ့ရွိေသာ မေငြၿမိဳင္သည္ ေက်းေတာသူ မႏုဇာတ္ကားအၿပီးတြင္ ခင္ခင္ႏုဟူ၍သာ လူသိမ်ားလာခဲ့သည္။
ရတနာပံု႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားတြင္ လွည္းတန္းဦးလူကေလး ေရးစပ္သီကုံးခ့ဲသည့္ “ေရႊနဖူးမွာ စာတူးပါတဲ့ ခင္ႏုပါရွင့္” ေတးစာသားမ်ားအား သီဆုိရာမွ ခင္ခင္ႏုအမည္က ပုိမိုထင္ရွားလာခဲ့သည္။
“ ေက်းေတာသူ မႏု ” ဇာတ္ကားမွ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး ခင္ခင္ႏု
ထင္ရွားေသာ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ား
ခင္ခင္ႏုသည္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ားစြာ၌ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ စိန္ျခဴးၾကာေညာင္၊ ရတနာပံု၊ သားဗိုလ္၀၊ သမီးဗုိလ္၀၊ ျမနႏၵာ၊ တစ္ျပည္သူ၊ ေမဓာ၀ီ၊ စိန္တေလးစသည့္ ဇာတ္ကားမ်ားမွာ ထင္ရွားခဲ့သည္။ ခင္ခင္ႏု ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ားအနက္ ဆုထူးပန္ဇာတ္ကားမွာမူ ထူးျခားလွသည္။ ဆုထူးပန္ဇာတ္ကားတြင္ ေမာင္ညီပုႏွင့္အတူ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ယင္းဆုထူးပန္႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမွာ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ အသံသြင္းကာ အဂၤလန္င္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ျပသခဲ့ေသာ ဇာတ္ကား ျဖစ္ပါသည္။
အိမ္ေထာင္ဘက္
ခင္ခင္ႏုသည္ မင္းသားဘတင့္ႏွင့္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ားစြာကုိ႐ိုက္ကူးခဲ့ရာ ေနာက္ပုိင္း အမ်ားဆံုးတြဲဖက္ပါ၀င္ခဲ့ရသည့္ မင္းသားဘတင့္ႏွင့္ပင္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့သည္။ ဘတင့္ႏွင့္ ခင္ခင္ႏုတို႔သည္ ကုိးႏွစ္ၾကာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ား ပူးတြဲ႐ိုက္ကူးခဲ့ၾကသည္။ ဘတင့္ ပထမဆံုးပါ၀င္ခဲ့သည့္ တစ္သက္လံုးဖံုးသမွ် ကုန္းေတာ့မွေပၚ ” ဇာတ္ကားမွာ ခင္ခင္ႏုႏွင့္ ဘတင့္တို႔၏ အတြဲညီခဲ့သည့္ ဇာတ္ကားျဖစ္သည္ ဆုိပါသည္။
ရတနာပံု
၁၉၂၃ ခုႏွစ္တြင္ ဒါ႐ိုက္တာဦးတုတ္ႀကီး႐ိုက္ကူးခဲ့သည့္ ရတနာပံု႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားမွာ ထုိေခတ္ကာလ၀င္ေငြ အေကာင္းဆံုး ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ယင္းဇာတ္ကားတြင္ ဦးညီပု၊ ခင္ခင္ႏုႏွင့္ ဘတင့္ တုိ႔အျပင္ ခင္ခင္ႏု၏ ညီမရင္း မိမိခင္ လည္းပါ၀င္႐ိုက္ကူးခဲ့သည္။ မိမိခင္မွာ အစ္မ ခင္ခင္ႏုႏွင့္ ႐ုပ္ခ်င္းအလြန္တူသူျဖစ္သျဖင့္ မၾကာခဏ မွားယြင္းေလ့ရွိခဲ့ၾကသည္ ဆုိပါသည္။ ရတနာပံုဇာတ္ကား အၿပီးတြင္ ဘတင့္ႏွင့္ ခင္ခင္ႏုတုိ႔ အလြန္နာမည္ေက်ာ္ၾကားခဲ့ၾကသည္။
ပထမဆံုး ဇာတ္ကားျဖစ္ေသာ ေမတၱာႏွင့္သူရာ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ မေရွးမေႏွာင္းကာလ၌ပင္ လန္ဒန္အတ္ဦးအုန္းေမာင္က ဒုတိယေျမာက္႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားကုိ ႐ိုက္ကူးထုတ္လုပ္ခဲ့ျပန္ပါသည္။ ဇာတ္ကား၏အမည္ က “ေက်းေတာသူမႏု” ျဖစ္သည္။ ပထမဆံုး႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား၌ပင္ ပရိသတ္မ်ား တစ္ခဲနက္အားေပးခဲ့ၾကရာ ဒုတိယေျမာက္ ဇာတ္ကားမွာလည္း လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့ . . .
အေမခန္းမွ
ဘတင့္ႏွင့္ ခင္ခင္ႏုတို႔ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ ေပါင္းသင္းေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ စိတ္သေဘာထားမတုိက္ဆုိင္သျဖင့္ ကြာရွင္းျပတ္စဲခဲ့ၾက၏။ ဘတင့္ ႏွင့္ ခင္ခင္ႏုတုိ႔တြင္ သားသမီးမထြန္းကားခဲ့ေပ။ ခင္ခင္ႏုသည္ အိမ္ေထာင္ကြဲသြားၿပီးေနာက္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ ခင္ခင္တင့္ ႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီကုိ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ သုိ႔ ေသာ္သ႐ုပ္ေဆာင္အလုပ္၌သာ ကြၽမ္းက်င္မႈရွိခဲ့သူ ခင္ခင္ႏုသည္ ႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီလုပ္ငန္းတြင္ ေအာင္ျမင္မႈမရရွိခဲ့ေပ။ သုိ႕ျဖင့္ ေနာက္ဆံုး အသက္အရြယ္ရခ်ိန္တြင္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္အျဖစ္သာ ျပန္လည္အသက္ေမြးခဲ့ရသည္။ ဂ်ပန္ေခတ္ ကန္ေတာ္မိတ္ျပဇာတ္႐ံု၌ ဒုိ႔မိခင္ျပဇာတ္ ကျပစဥ္ မိခင္ေနရာမွ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ စစ္ၿပီးေခတ္တြင္ ခင္ခင့္႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီမွ ဒုိ႔သမီး႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား႐ိုက္ကူးခဲ့ရာ ခင္ခင္ႏု အေမခန္းမွ သ႐ုပ္ေဆာင္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
ဘ၀နိဂံုး
႐ုပ္ရွင္မင္းသမီးႀကီး ခင္ခင္ႏုသည္ ဒုိ႔သမီးဇာတ္ကားတြင္ ေနာက္ဆံုးသ႐ုပ္ေဆာင္ခြင့္ရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ အစ္မ၊ တူမမ်ား ထံမီွခိုေနထုိင္ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔ေနာက္ အသက္ (၅၈)ႏွစ္အရြယ္ ၉ ဇြန္ ၁၉၄၉တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ခင္ခင္ႏု၏ နာေရးေၾကာ္ျငာ ကုိ (၁၀-၆-၁၉၄၉) ရက္စြဲပါ ဟံသာ၀တီ သတင္းစာတြင္ “ ၿမိဳင္-ခင္ခင္ႏု၊ ႐ုပ္ရွင္ေရွးအက်ဆံုး မင္းသမီးႀကီး” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ “ ျမန္မာႏုိင္ငံ႐ုပ္ရွင္ႏွင့္ ျပဇာတ္ အစည္းအ႐ံုး၀င္ အသင္းသူ အမွတ္(၈၀၄) မင္းသမီး ႀကီးခင္ခင္ႏုသည္ (၉၆)ပါးေသာ ေရာဂါေ၀ဒနာျဖင့္ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ၿပီျဖစ္ရာ ၁၀-၆-၄၉ရက္၊ ေသာၾကာေန႔ ညေန(၂)နာရီ အခ်ိန္တြင္ ၎၏ ေနအိမ္ အမွတ္ (၁၀၉) ၾကည့္ျမင္တိုင္ သရက္ေတာ(၄)လမ္းမွ ႀကံ ေတာသုသာန္သုိ႔ ပို႔ေဆာင္သၿဂႋဳဟ္မည္ ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ အစည္းအ႐ံုး၀င္ အားလံုးလိုက္လံပို႔ေဆာင္ၾကပါမည့္ အေၾကာင္း(ပံု)ခ်င္းစိန္၊ အေထြ ေထြအတြင္းေရးမွဴး ” ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
0 comments:
Post a Comment