ေတာ္လွန္ေသာကြန္ပ်ဴတာမ်ား

သမိုင္းဦးဘုံေျမေခတ္၊ ေက်းပိုင္ကၽြန္ပိုင္ေခတ္၊ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ေခတ္၊ အရင္းရွင္ေခတ္၊ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္၊ ကြန္ျမဴနစ္ေခတ္ဆိုၿပီး လူ႕သမိုင္းဟာ ေခတ္ေပါင္းစုံကို ေက်ာ္ျဖတ္လာခဲ့ပါတယ္။ ေတာ္လွန္ေသာဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း ေခတ္တစ္ေခတ္ကေန ေနာက္တစ္ေခတ္၊ စနစ္တစ္ခုကေန ေနာက္စနစ္တစ္ခုကို ကူးေျပာင္းဖို႔ လူေတြအသက္၊ ေသြး၊ ေခၽြးေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ ရင္းႏွီးခဲ့ၾကရတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးမွာလည္း ေသြးစြန္းေသာ ေတာ္လွန္ေရး၊ ေသြးမဲ့ေတာ္လွန္ေရးဆိုၿပီး အေနအထားတစ္ခုကေန အျခား အေနအထားတစ္ခုကို ကူးေျပာင္းသြားတာေတြလည္းရွိတယ္။

လူေတြက ကြန္ပ်ဴတာစိတ္ကူးကို ၁၉ ရာစုေလာက္တည္းက ရခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြန္ပ်ဴတာေတာ္လွန္ေရးဆိုတာ ႏွစ္ကာလေပါင္းမ်ားစြာ သေန္ဓတည္ခဲ့ၿပီးမွ ေပါက္ဖြားလာခဲ့တဲ့ ေသြးမဲ့ေတာ္လွန္ေရးလို႔လည္းေျပာႏိုင္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ေပၚလာလိုက္တာဟာ လူ႕သမိုင္းႀကီးတစ္ခုလုံးကို ေဇာက္ထိုးမိုးေျမာ္ျဖစ္သြားေလာက္ေအာင္ ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုေတြ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရပါသလဲ။

The Difference Engine



Charles Babbage ဆိုသူပုဂၢိဳလ္က ကြန္ပ်ဴတာဆိုတဲ့စိတ္ကူးကို စတင္ခဲ့တယ္။ သူက အဲဒီစက္ကို Difference Engine ဆိုၿပီး စတင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ၿဗိတိသၽွအစိုးရကို သူ႕စက္တီထြင္ႏိုင္ေရး အကူအညီဆက္ေပးဖို႔ေတာင္းဆိုေတာ့ အျငင္းခံလိုက္ရတယ္။ စတင္တီထြင္စဥ္က သခ်ၤာတြက္စက္အေနနဲ႔ ျပဳလုပ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အေထာက္အပံ့မရလို႔ သူလည္း လုပ္ငန္းကို ရပ္ခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၈၂၂ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ စတင္တီထြင္ခဲ့ေပမယ့္ ၿဗိတိန္ေတြဟာ ပထမဦးဆုံး တီထြင္သူ စာရင္းမဝင္ခဲ့ဘူး။ Babbage လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဂဏန္းတြက္စက္ဟာ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ေကာင္းတဲ့ သမိုင္းဦး ကြန္ပ်ဴတာစက္လို႔ ေျပာရမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က တီထြင္ခဲ့တဲ့စက္ကေတာ့ မရွိေတာ့ဘူး။ ယခုျပတိုက္မွာ ျပထားတဲ့စက္က ပုံစံတူ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျပသထားတာလို႔ သိရတယ္။ ခုလည္း အဲဒီစက္က အလုပ္ လုပ္ႏိုင္ေသးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ENIAC



အေမရိကန္စစ္တပ္အတြက္ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ Electronic Numerical Integrator And Computer (ENIAC) ကြန္ပ်ဴတာစက္ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္စကၠန္႔ကို တြက္ခ်က္မႈေပါင္း ၃၅၇ မ်ိဳးေလာက္ လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ေလာက္က တီထြင္ၿပီးအသုံးျပဳခဲ့တဲ့ ပ႐ိုဂရမ္သုံးကြန္ပ်ဴတာလို႔ဆိုႏိုင္တယ္။ စက္အေလးခ်ိန္ တန္ ၃၀ ေလာက္ရွိၿပီး Vacuum Tube လို႔ေခၚတဲ့ မီးလုံးေပါင္း ၁၇,၄၇၈ လုံး အသုံးျပဳထားတယ္။ အဲဒီအတြက္ လၽွပ္စစ္စြမ္းအင္ 150 kilowatts ေလာက္အသုံးျပဳတယ္။ ပ႐ိုဂရမ္စနစ္က မီးလုံး၊ ႀကိဳး၊ ခလုတ္ေတြနဲ႔ ေပါင္းစပ္ၿပီး အလုပ္လုပ္တယ္။

IBM System/360



စီးပြားေရးနဲ႔ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းႀကီးေတြမွာသုံးဖို႔ IBM က System/360 ဆိုတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာႀကီးကို တီထြင္ၿပီး လုပ္ငန္းသုံး မိတ္ဆက္ႏိုင္ျခင္းဟာ စီးပြားေရးေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုကို စတင္လိုက္ျခင္းလို႔ ဆိုရမယ္။ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ IBM ကုမၸဏီက သမိုင္းဝင္ S/360 ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ ကမၻာကို ကိုင္လႈပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ လုပ္ငန္းႀကီးေတြမွာ ကြန္ပ်ဴတာမသုံးမျဖစ္အေနအထားေရာက္လာေအာင္ အုတ္ျမစ္ခ်လိုက္တာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

Datapoint 2200



၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္မွာ ေပၚလာတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာေတြကို တန္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေဘာလုံးကြင္း တစ္ကြင္းစာ ေလာက္ရွိတဲ့ အခန္းက်ယ္ႀကီးေတြကေန အိမ္ခန္းထဲ သြင္းလာႏိုင္တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာေလးေတြ ျဖစ္တည္လာျခင္းရဲ႕ သမိုင္းအစ လို႔လည္းဆိုႏိုင္တယ္။ တစ္ကိုယ္ရည္သုံးကို အဲဒီအခ်ိန္က Single-user လို႔ပဲေျပာေသးတယ္။ Personal လို႔ မေျပာေသးဘူး။ ယခုအခ်ိန္မွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ Computer Terminal Corp. (CTC) ကုမၸဏီကေန ထုတ္လုပ္ခဲ့တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာျဖစ္ပါတယ္။ Datapoint 2200 လို႔ေခၚတဲ့ အဲဒီကြန္ပ်ဴတာဟာ ယေန႔ေခတ္ PC ကြန္ပ်ဴတာ ေတြရဲ႕ သမိုင္းအစလို႔လည္း ေျပာႏိုင္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာကို ဒီေလာက္ေသးေအာင္ လုပ္ႏိုင္တာဟာ Intel ကုမၸဏီက ထုတ္ လိုက္တဲ့ single chip ပ႐ိုဆက္ဆာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ပ႐ိုဆက္ဆာ chip တစ္ခုတည္းနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းေတြကို စုၿပဳံထည့္လာႏိုင္ျခင္းဟာ ခန္းလုံးျပည့္ ကြန္ပ်ဴတာစနစ္ကို ေတာ္လွန္ၿပီး ေပၚေပါက္လာခဲ့ရတာျဖစ္တယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္ကစၿပီး Intel ကုမၸဏီလည္း သမိုင္းဝင္တီထြင္မႈမ်ားရဲ႕ အဓိကက်တဲ့ေနရာကေန ပါဝင္လာခဲ့ရတယ္။ PC Microprocessor ေတြေပၚေပါက္လာျခင္းဟာ ကြန္ပ်ဴေခတ္မွာလည္း ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ကို ဆင္ႏႊဲလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

Xerox PARC Alto



ကြန္ပ်ဴတာေခတ္ထဲကို Windows, icon, mouse, cursor ဆိုတာေတြဝင္လာတယ္။ ဖန္သားျပင္ေပၚမွာေတြ႕ေနရတဲ့ အ႐ုပ္ေလးေတြကို ေမာက္စ္လို႔ေခၚတဲ့ ကိရိယာေလးနဲ႔ click လုပ္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းေတြ ရလာတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ထဲကို ဟာ့ဒ္ဒစ္ေတြထည့္ေပးႏိုင္လို႔ အခ်က္အလက္ေတြ သိုေလွာင္လို႔ရလာတယ္။ Ethernet ဆိုတာေပၚလာလို႔ ကြန္ပ်ဴတာ တစ္လုံးနဲ႔တစ္လုံး ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးသုံးလာႏိုင္တယ္။ အိမ္သုံး၊ ႐ုံးသုံးတဲ့အဆင့္ျဖစ္လာတယ္။ Xerox Palo Alto Research Center က ၁၉၇၄ ခုႏွစ္က ထုတ္တာျဖစ္ၿပီး PARC ကြန္ပ်ဴတာလို႔လည္း သိၾကတယ္။ ေဈးကြက္ကို သိပ္ မေရာက္ခဲ့ဘူး။

TRS-80



၁၉၇၇ ခုႏွစ္မွာ Radio Shack ကေန TRS-80 လို႔အမည္ေပးထားတဲ့ကြန္ပ်ဴတာ လုံးေရ ၃၀၀၀ ေလာက္ ထုတ္လိုက္ တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကေတာ့ ဆိုင္ေတြမွာ ေရာင္းရသမၽွ ေငြစာရင္းကို ျဖည့္သြင္းဖို႔ အဓိကသုံးခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္း ေငြျဖည့္႐ုံသက္သက္မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အခ်က္အလက္ မွတ္တမ္း(documentation) ေတြကို ျဖည့္သြင္းလို႔ရေအာင္ လုပ္လာႏိုင္ၿပီး Trash-80 ကြန္ပ်ဴတာလို႔ လူသိမ်ားလာတယ္။ အတိုေကာက္ TRS-80 လို႔ေခၚတယ္။ သူနဲ႔တြဲၿပီး third-party ေဆာ့ဖ္ဝဲထုတ္လုပ္မႈေတြလည္း အစပ်ိဳးလာတယ္။ ဒီစက္ေလးမွာ အထက္တန္းေက်ာင္းသားေလးေတြက ပ႐ိုဂရမ္ေတြ ေရးသားထည့္သြင္းၿပီး ကြန္ပ်ဴတာေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးကို စတင္ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။

Apple II



Apple ကုမၸဏီကို စတင္ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၇၇ ခုႏွစ္မွာ Apple ကြန္ပ်ဴတာေတြကို ထုတ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၁၅ ႏွစ္ ေလာက္ ေဈးကြက္မွာ လႊမ္းမိုးထားႏိုင္ေလာက္ေအာင္ လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့တယ္။ Apple II ကြန္ပ်ဴတာအဆင့္မွာ ေဈးကြက္ထဲကို အလုံးအရင္းနဲ႔ထုတ္ၿပီး ျဖန္႔ခ်ိႏိုင္တဲ့အဆင့္ေရာက္လာတယ္။ တီထြင္သူေတြက ဖန္သားျပင္ေပၚမွာ ပုံျပေရာင္စုံ GUI စနစ္နဲ႔ သုံးႏိုင္ေအာင္စီစဥ္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ ပညာေရးအတြက္သုံးဖို႔ ပိုၿပီး စိတ္ဝင္စားသြားကာ ေပါက္သြားတယ္လို႔ ဆိုရမယ္။ ကေလး ႀကိဳက္ျဖစ္ေပမယ့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးေတြမွာ သုံးဖို႔က်ေတာ့ ကေလးကလားဆန္တယ္ဆိုၿပီး သိပ္အားမေပးခဲ့ၾကဘူး။

IBM PC



၁၉၈၁ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ IBM ကုမၸဏီက အျမန္ဆုံး၊ လုပ္ငန္းသုံးအတြက္ အဆင္အေျပဆုံး မိုက္ခ႐ိုကြန္ပ်ဴတာဆိုၿပီး ထုတ္ လိုက္ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာေလာကအတြက္ ဟာ့ဒ္ဝဲဆိုတာဘာ၊ ေဆာ့ဖ္ဝဲဆိုတာဘာ၊ ကြန္ပ်ဴတာဆိုတာဘာလို႔ ကြဲျပားစြာ Standard တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ထူေထာင္ျပလိုက္တာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ကြန္ပ်ဴတာဆိုတာ ကိုယ့္နည္း ကိုယ့္ဟန္ ကိုယ့္စံအတိုင္းထုတ္ေနၾကတာမ်ားေတာ့ လူေတြအေနနဲ႔ နားလည္ရ ေဝခြဲရခက္ခဲခဲ့ပါတယ္။ Clone ကြန္ပ်ဴတာ စနစ္နဲ႔ လူတိုင္းအတြက္ ဟာ့ဒ္ဝဲ၊ ေဆာ့ဖ္ဝဲေတြ လိုသေလာက္ရယူသုံးစြဲႏိုင္ေအာင္ IBM ကုမၸဏီက ေဈးကြက္မွာ ျဖန္႔ခဲ့တယ္။ Personal Computer (PC) ေခတ္ဟာ ခုမွ တကယ္ေရာက္လာတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။

Apple Macintosh



၁၉၈၄ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ကြန္ပ်ဴတာတစ္ေခတ္ဆန္းေအာင္ Apple ကုမၸဏီက ႀကံေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာကို အိမ္တိုင္းမွာ မရွိမျဖစ္၊ မသုံးမျဖစ္အေနအထားေရာက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့တာလို႔လည္း ဆိုရမယ္။ ယခင္ ကြန္ပ်ဴတာေတြ သုံးရတာ ကြန္ပ်ဴတာနားလည္ေအာင္ command လိုင္းေတြ ဝင္ေရးမွ သုံးလို႔ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ IBM ကထုတ္တဲ့ PC ေတြမွာ MS-DOS လို႔ေခၚတဲ့ operating system ကိုသုံးၿပီး စာေတြ႐ိုက္ထည့္သုံးၾကရတယ္။ Apple က အဲဒီေခတ္ကို ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။ ဂရပ္ဖစ္ပုံေတြကို ျမင္ကြင္းေပၚမွာ ေမာက္စ္နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ click လုပ္ၿပီး ကြန္ပ်ဴတာကို သုံးႏိုင္တဲ့စနစ္ကို တြင္က်ယ္ေအာင္လုပ္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ေၾကာင့္လည္း Graphical User Interface (GUI) စနစ္ဟာ ပိုၿပီး တြင္က်ယ္ေခတ္စားလာခဲ့ရတယ္။ ေဈးကြက္နဲ႔ စီးပြားေရးအရ ေအာင္ျမင္တဲ့တီထြင္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

IBM Roadrunner



Super Computer ဆိုၿပီးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တီထြင္ခဲ့ၾကတာ မ႐ိုးႏိုင္ပါဘူး။ အိမ္သုံး ႐ုံးသုံး ကြန္ပ်ဴတာေလးေတြရွိသင့္ သလို၊ လုပ္ငန္းသုံးအတြက္လည္း ကြန္ပ်ဴတာႀကီးေတြ ရွိသင့္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံနဲ႔ခ်ီၿပီး လုပ္ရတဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း Super ကြန္ပ်ဴတာႀကီးေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ ေဒတာေတြ ေျမာက္ျမားစြာ သိုေလွာင္ႏိုင္ရမယ္၊ ျမန္ဆန္စြာ တြက္ခ်က္ႏိုင္ရမယ္ဆိုတဲ့ အဓိကအခ်က္ေတြကို Super ကြန္ပ်ဴတာေတြကပဲ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ကထုတ္ခဲ့တဲ့ ENIAC ကြန္ပ်ဴတာေတြထက္ ပိုႀကီးေပမယ့္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ရည္ကေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ ေကာင္းလာပါတယ္။ ယခင္ တစ္စကၠန္႔ကို Quadrillion (one followed by 15 zeros) ေလာက္ လုပ္ႏိုင္စြမ္းကေန Petaflop (one million billion) ေလာက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းေတြတိုးလာတယ္။ ယေန႔ေခတ္တိုင္ေအာင္ Super ကြန္ပ်ဴေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ဂုဏ္ယူၿပီးတည္ ေထာင္ေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။