HIV ကို ေပ်ာက္ကင္းသြားေအာင္ ကုသေပးႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြေပးမယ့္ သုေတသန ရလဒ္သစ္ တစ္ခုေပၚၿပီ

သုေတသီ ေတြက Radioimmunotherapy (RIT) လို႔ေခၚတဲ့ နည္းပညာ ကိုသုံးျပီး ေဆးေသာက္ျပီး လူနာမ်ားရဲ႕ ေသြး ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ HIV ပိုး ကူးစက္ ခံထားရတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို ဖ်က္ဆီးလိုက္ ျခင္းျဖင့္ HIV ကူးစက္ ေရာဂါကို ေပ်ာက္ ကင္းေအာင္ ကုသႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ လမ္းစရွိတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ တစ္ခု ျဖည့္ဆည္းေပး လိုက္ျပန္ပါျပီ။ ဒီသုေတသန ရလာဒ္ေတြကို ေျမာက္အေမရိက ဓာတ္ေရာင္ျခည္ အသင္းၾကီး (Radio logi cal Society of North America - RSNA) ရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ ညီလာခံမွာ တင္ျပ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ Highly Active AntiRetroviral Therapy (HAART) လို႔ေခၚတဲ့ စြမ္းအားျမင့္ ေဆးေတြ ေပါင္းစပ္ ကုသနည္းက ခႏၶာကိုယ္ ထဲမွာ HIV ပိုး မပြားမ်ား ႏိုင္ေအာင္ ႏွိမ္နင္းထား ႏုိင္ျပီး ပိုးကူးစက္ ခံထားရသူ ေတြအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အျမင္ကို ေျပာင္းလဲ ေစခဲ့တာပါ။ HAART ရဲ႕ေအာင္ျမင္ မႈပာာ HIV ပိုးေကာင္ ေရကို ထိေရာက္စြာ ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္ေပမယ့္ ပိုးကူးစက္ ခံထားရတဲ့ ဆဲလ္ေတြ စုေဝး က်န္ရွိ ပုန္းေအာင္း ေနႏိုင္ေသးတာဟာ ပိုးအရွင္း ေပ်ာက္ကင္း ႏိုင္ေျခကို ဟန္႔တား ေနတယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ယံုၾကည္ ၾကပါတယ္။

"HAART ကိုေသာက္ေနတဲ့ လူနာက ပိုးပြား မ်ားတာကို ႏွိမ္နင္းႏိုင္ ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက လူနာရဲ႕ ေသြးေၾကာထဲမွာ ပိုးေကာင္ေရကို ေတာ္ေတာ္ၾကီးကို နည္းသြားေအာင္ ေလွ်ာ့ခ်ေပး ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ HAART က ပိုးကူးစက္ ခံထားရတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို မသတ္ ႏိုင္ပါဘူး။ HIV ပိုးကူးစက္ ေရာဂါကို ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသႏိုင္ဖို႕ နည္းလမ္းေတြမွာ ပိုးကူးစက္ ခံထားရတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို သတ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ပါကို ပါရမွာပါ။" လို႔ ဒီေလ့လာမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ New York ျပည္နယ္ Bronx ျမိဳ႕ Albert Einstein College of Medicine မွ ဓာတ္ေရာင္ ၿခည္၊ အဏုဇီဝနဲ႔ ခုခံစြမ္းအား ေဗဒဌာနမွ ပါေမာကၡ Ekaterina Dadachova ကေျပာၾကား သြားပါတယ္။ Dr. Dadachova နဲ႔အဖြဲ႕က သူမရဲ႕ ေလ့ လာမႈမွာ Einstein-Montefiore Center for AIDS Research မွ HAART ေသာက္သုံးေနတဲ့ HIV လူနာ ၁၅ ေယာက္ရဲ႕ ေသြးနမူနာ ေတြကို RIT ကုထုံးနဲ႔ ေတြ႕ထိေပး လိုက္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

RIT က ေခတ္အဆက္ဆက္က ကင္ဆာေရာဂါ ကုထုံးတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ျပီး monoclonal antibody ေတြကို အသုံးျပဳ ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ Mono clonal antibody ဆိုတာကေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ antigen ေတြကို သီးသန္႔ ရွာေဖြ တိုက္ဖ်က္ေပးတဲ့ ခုခံအား စနစ္က ဆဲလ္ေတြ (clonal imm une cells) ကေန ထုတ္ေပးတဲ့ ပဋိပစၥည္း (antibodies) ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Antigen ေတြဆိုတာ ဘက္တီးရီးယားနဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြလို (မိမိ ခႏၶာကိုယ္က ပံုမွန္ ဆဲလ္ေတြ မဟုတ္တဲ့) တျခား အရာဝတၳဳေတြ ျဖစ္ျပီး ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ခုခံအားစနစ္ကို လံႈ႕ဆြေပး ႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြပါ။ သက္ဆိုင္ရာ ဆဲလ္ကိုပဲ သြားေပါင္းႏိုင္ေအာင္ ဒီဇိုင္း လုပ္ထားတဲ့ ပဋိပစၥည္း ေတြကို ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ထြက္တဲ့ radioactive isotope ေတြနဲ႔ တြဲစပ္ ေပးလိုက္ပါတယ္။ လူနာရဲ႕ ေသြးေၾကာ ထဲကို ထိုးသြင္းလိုက္ တဲ့အခါမွာေတာ့ ဓာတ္ခြဲခန္းထဲမွာ ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ antibody ေတြက သက္ဆိုင္ရာ ဆဲလ္ (target cell) ဆီကို အေရာက္သြားျပီး ဓာတ္ေရာင္ျခည္ သင့္ေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။ "RIT ကုထုံးမွာ ပဋိပစၥည္း ေတြက ပိုးကူး စက္ ခံထားရတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို သြားေပါင္းျပီး ဓာတ္ေရာင္ျခည္နဲ႔ သတ္ပစ္ လိုက္တာ ျဖစ္တယ္။ HAART နဲ႔ RIT ကို အတူတူ တြဲသုံးလိုက္ တဲ့အခါ HAARTက ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကို သတ္ႏိုင္ျပီး RIT က ပိုးရွိတဲ့ ဆဲလ္ကို ေသေစတာပါ။" လို႔ Dr. Dadachova က ဆိုပါတယ္။

ဒီေလ့လာမႈအတြက္ Dr. Dadachova နဲ႔ အဖြဲ႕က ပိုးကူးစက္ ခံထားရတဲ့ ဆဲလ္ေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚက protein တစ္ခုကို သြားေပါင္း ႏိုင္တဲ့ mAb2556 လို႔နာမည္ ေပးထားတဲ့ monoclonal antibody ကိုဒီဇိုင္းေဖာ္ ထုတ္လုပ္ ခဲ့ၾကျပီး ေရာင္ျခည္ လႊတ္ႏိုင္တဲ့ Bismuth-213 နဲ႔ တြဲစပ္ ေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ RIT နဲ႔ကုသ ခံထား ရဖူးသူ ေတြရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ထဲက ခုခံအား ဆဲလ္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ျပီး HIV ပိုးရွိေနတဲ့ lymphocyte ေတြကို ေသေစ ႏိုင္တာကို ေတြ႕ရွိ ခဲ့ၾကျပီး ေသြးနမူနာ ေတြထဲမွာ ပိုးေကာင္ေရကို ရွာမေတြ႕ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အထိကို ေလွ်ာ့ခ် ေပးႏိုင္တာကိုလည္း ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ "HIV ပိုးကူးစက္ ခံထားရတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို RIT ကုထုံးနဲ႔ ဖယ္ရွင္းႏိုင္တဲ့ စြမ္းပကားဟာ ေတာ္ေတာ္ သိသာျပီး တိ က် ေသခ်ာပါတယ္။ ေရာင္ျခည္ လႊတ္ေပးတဲ့ radionuclide ကလည္း ပိုးရွိတဲ့ ဆဲလ္ေတြကိုပဲ ေရာင္ျခည္ သင့္ေစျပီး အနီးနားက ဆဲလ္ ေတြကို မထိခိုက္ ေစပါဘူး။" လို႔ Dr. Dadachova က ေျပာသြား ပါေသးတယ္။

ဒီသုေတ သနရဲ႕ အေရးၾကီးတဲ့ အပိုင္း တစ္ခုကေတာ့ ေရာင္ျခည္ လႊတ္ႏိုင္တဲ့ ပဋိပစၥည္းေတြ ဦးေႏွာက္နဲ႔ ဗဟို အာ႐ံုေၾကာ စနစ္မွာရွိတဲ့ HIV ပိုးကူးစက္ ခံထားရတဲ့ ဆဲလ္ေတြဆီကို အေရာက္ သြားႏိုင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ (ဦးေႏွာက္နဲ႔ ေသြးေၾကာ ၾကားမွာ ေတာ္႐ံု ဓာတု ပစၥည္းေတြ မ ဝင္ႏိုင္ ေစဖို႔ blood-brain barrier လို႔ေခၚတဲ့ အကာအရံ လႊာတစ္ခု ရွိပါတယ္။) ဓာတ္ခြဲခန္းမွာ အတု ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အဲဒီ အကာအရံ ပံုစံ ငယ္နဲ႔ စမ္းသပ္ရာ မွာေတာ့ ေရာင္ျခည္ လႊတ္ႏိုင္တဲ့ mAb2556 က ဒီအကာ အရံကို ျဖတ္သြား ႏိုင္ျပီး HIV ပိုးရွိတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို သတ္ႏုိင္ျပီး အ ကာအရံ ကိုေတာ့ ဘာမွ မထိခိုက္ ေစဘူး ဆိုတာကို ျပသႏိုင္ ခဲ့ၾကပါတယ္။ "HIV ပိုးကို သတ္တဲ့ ေဆးေတြက ဦးေႏွာက္နဲ႔ ေသြးေၾကာ ၾကားက အကာအရံကို အနည္းငယ္သာ ျဖတ္သြား ႏိုင္တာမို႔ လူနာရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ အႏွံ႔အျပားမွာ HIV ပိုး မရွိေတာ့ ရင္ေတာင္မွ virus ပိုးက ဦးေႏွာက္ ထဲမွာ ေသာင္းက်န္း ေနႏိုင္ျပီး အသိဉာဏ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္းနဲ႔ စိတ္အားယုတ္ ေလ်ာ့ျခင္းတို႔ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ ပါေသးတယ္။ RIT ကုထုံးက ခႏၶာကိုယ္ အႏွံ႔အျပား မွာေရာ ဗဟို အာ႐ံုေၾကာ စနစ္ထဲမွာပါ HIV ပိုးရွိတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို ေသေစ ႏိုင္ပါတယ္။" လို႔ Dr. Dadachova ကထပ္ ေလာင္း ေျပာၾကား သြားပါတယ္။ Dr. Dadachova ရဲ႕ အဆို အရေတာ့ RIT ကုထုံး ေလ့လာမႈရဲ႕ ေနာက္တစ္ ဆင့္ကေတာ့ HIV ပိုးရွိတဲ့ လူနာ ေတြကို စမ္းသပ္ ကုသ ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။