တရား႐ံုးမ်ားအား ေစာင့္ၾကည့္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းကို လာမည့္လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္သြင္းမည္၊ တရားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပန္လည္ထားရွိရန္ႏွင့္ တရား႐ံုး မထီမဲ့ျမင္ျပဳမႈ ဥပေဒ အပါအ၀င္ တရားေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒအခ်ဳိ႕ကို ျပင္ဆင္ေရးဆြဲရန္ တိုက္တြန္းမႈမ်ားရွိ

Wednesday, 11 December 2013



ေအာက္တိုဘာလတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းတစ္ရပ္ မစတင္မီ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု-ေက်ာ္ဇင္၀င္း)

ျမန္မာ့တရားစီရင္ေရး နယ္ပယ္၌ ေလ်ာ့ပါးျခင္း မရွိေသးေသာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ၊ အဂတိလိုက္စားမႈႏွင့္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ တရား႐ံုးမ်ားအား ေစာင့္ၾကည့္သည့္ ဥပေဒၾကမ္း တစ္ရပ္ကို လာမည့္လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္သြင္းမည္ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းညြန္႔က The Daily Eleven ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ေျပာၾကားသည္။

တရား႐ံုးမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္သည့္ "တရား႐ံုးမ်ား ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး ဥပေဒၾကမ္း" ကို ပထမအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အ႒မပံုမွန္ အစည္းအေ၀း၌ တင္သြင္းမည္ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တရားစီရင္ေရး၊ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ တိုင္ၾကားစာမ်ား၊ အသနားခံစာမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ သူရဦးေအာင္ကိုက ေအာက္တိုဘာ ၁၄ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း တင္သြင္းႏိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္ ျပဳလုပ္မည့္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ တင္သြင္းရန္ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

"လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကိစၥကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ အခါမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖို႔၊ ေကာ္မတီ အေနနဲ႔ တရား႐ံုးမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္းေပါ့။ အဲဒါကို လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပႏိုင္ဖို႔ ဒါေတြႀကိဳးစားေနတယ္။ လာမယ့္လႊတ္ေတာ္မွာ တင္မယ္" ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တရားစီရင္ေရး၊ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ တိုင္ၾကားစာမ်ား၊ အသနားခံစာမ်ား စိစစ္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းညြန္႔က ေျပာၾကားသည္။

အဆုိပါ ဥပေဒၾကမ္းတြင္ မီဒီယာမ်ား၏ အခန္းက႑ကိုလည္း ထည့္သြင္းထားၿပီး ဥပေဒအရ ေပၚေပါက္လာမည့္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕မ်ားတြင္ သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ထည့္သြင္းမည္ဟု သိရသည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ တရား႐ံုးမ်ား၏ ပံုစံသည္ တရားစီရင္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အာဏာတို႔ကို ေပါင္းစပ္ထားသျဖင့္ အဂတိ လိုက္စားမႈႏွင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ကိစၥမ်ားမွာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚ ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုကိစၥရပ္ကို ကိုင္တြယ္ရန္အတြက္ တရားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဖြဲ႕စည္းၿပီး ေျဖရွင္းသင့္ေၾကာင္း ဦးသိန္းညြန္႔က ေျပာၾကားသည္။

လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကိစၥကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ အခါမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖို႔၊ ေကာ္မတီ အေနနဲ႔ တရား႐ံုးမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္းေပါ့။ အဲဒါကို လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပႏိုင္ဖို႔ ဒါေတြႀကိဳးစားေနတယ္။ လာမယ့္လႊတ္ေတာ္မွာ တင္မယ္ . . . . .


"အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္တဲ့အခါ အရင္ေခတ္ကလို တရားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပန္ထားေပါ့။ တရားေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အလုပ္က ဘာလဲဆိုေတာ့ တရား႐ံုး အဆက္ဆက္ရဲ႕ သီးျခားဌာန ျဖစ္တဲ့အတြက္ တရားစီရင္ေရးရဲ႕ စီရင္ခ်က္ေတြကို သူေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္မွာေပါ့။ အဂတိတရားေလးပါး လိုက္စားတဲ့ စီရင္ခ်က္လို႔သူ သံသယရွိရင္ သူေလ့လာ စံုစမ္းမႈ လုပ္မွာေပါ့။ ေတြ႕ရွိခ်က္ေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ အလုပ္က ထုတ္ပစ္တာတို႔ တရားစြဲတာတို႔ ရာထူးခ်ပစ္တာတို႔ နယ္ေျပာင္းပစ္တာတို႔ ဒါမ်ိဳးေတြ လုပ္ၿပီးေတာ့ ထိန္းေက်ာင္းတဲ့ဟာတစ္ခု လိုမွာေပါ့" ဟု ဦးသိန္းညြန္႔က ဆိုသည္။

ျမန္မာ့တရားစီရင္ေရး စနစ္တြင္ တရားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပန္လည္ထားရွိသင့္ေၾကာင္း တိုက္တြန္းခ်က္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေရွ႕ေန ၆၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့ၿပီး ဒီဇင္ဘာ ၃ ရက္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒ ပညာရွင္မ်ား ေကာင္စီ (ICJ) ၏ ၂၀၁၃ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း အခ်က္တစ္ခ်က္ အေနျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။ တရားေရး ၀န္ႀကီးဌာနသည္ တရားသူႀကီးမ်ား၏ လခသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ ပင္စင္လစာ သတ္မွတ္ျခင္း အပါအ၀င္ တရား႐ံုး စနစ္ကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရန္ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း ICJ က ဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ကို ေလးစားေသာအားျဖင့္ တရား႐ံုးကို မထီမဲ့ျမင္ျပဳမႈ ဥပေဒမ်ားကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲသင့္ေၾကာင္း ICJ က အၾကံျပဳထားသည္။ အစိုးရမွ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္း မျပဳေသာ လြတ္လပ္သည့္ ဘားေကာင္စီ ျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ ဘားေကာင္စီ အက္ဥပေဒ၊ ေရွ႕ေနမ်ား အက္ဥပေဒႏွင့္ စည္းကမ္းပိုင္းဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကိုလည္း ျပင္ဆင္ေရးဆြဲ သင့္ေၾကာင္း ICJ က အစီရင္ခံစာ၌ ထည့္သြင္းေရးသားခဲ့သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဥကၠ႒တာ၀န္ယူၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေကာ္မတီ အေနျဖင့္လည္း ၎တို႔ေကာ္မတီ၏ အစီရင္ခံစာကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ထံသို႔ တင္သြင္းၿပီး ျဖစ္သည္။

တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေကာ္မတီက သမၼတထံ ေနာက္ဆံုးတင္သြင္းခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာ၌ တရားစီရင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အခ်က္ေလးခ်က္ကို လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထိုအခ်က္ ေလးခ်က္မွာ (၁) တရားစြဲ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကလည္း တရား႐ံုးကို ကူညီပံ့ပိုး ေပးရပါမည္ (၂) ဥပေဒ အရာရွိမ်ားကလည္း တရား႐ံုး၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ ဥပေဒႏွင့္ ညီ၊ မညီ စိစစ္ၿပီး ျပည္သူမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား၊ မနစ္နာေစရန္ ဥပေဒႏွင့္အညီ အကာအကြယ္ ေပးရပါမည္ (၃) မႈခင္းဆရာ၀န္မ်ားကလည္း မိမိတို႔၏ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို တရား႐ံုးမ်ားသို႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ တင္ျပရန္လိုျခင္း (၄) တရား႐ံုးမ်ားတြင္ အမႈလိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ၾကေသာ ဥပေဒ အရာရွိမ်ား၊ ေရွ႕ေနမ်ားကလည္း မိမိတို႔၏ က်င့္၀တ္သိကၡာကို ေစာင့္ထိန္းၾကရန္လိုေၾကာင္း၊ ဥပေဒႏွင့္အညီ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာ့တရားစီရင္ေရး နယ္ပယ္အတြင္း အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ားႏွင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ အဂတိ လိုက္စားမႈမ်ား က်ယ္ျပန္႔စြာ ျဖစ္ေပၚေနၿပီး အစိုးရပိုင္းမွ အေရးယူ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား အားနည္းေနေၾကာင္း ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္ထုတ္ Weekly Eleven News ဂ်ာနယ္ အတြဲ (၉)၊ အမွတ္ (၉) တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ "တရားခြင္မွာ တရားသူႀကီးအစား ေငြထုပ္ပဲ ရွိလာတဲ့အခါ .... ျမန္မာ့တရားစီရင္ေရး နယ္ပယ္၌ အဂတိ လိုက္စားမႈ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈႏွင့္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးျခင္း မရွိေသး" သတင္းေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္မွာပင္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး၊ တရားသူႀကီးမ်ား၏ အေရးေပၚ အစည္းအေ၀းတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

EMG