ေကာင္းညြန္႔ေဝ (ေရစႀကိဳ)
''သတင္းစာ ပညာဟူသည္ ျပည္သူလူထုကို ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးျခင္းျဖစ္သည္'' (Journalism is a public Service) ဟု ကမၻာ့သတင္းစာ ေလာက၏ အဆိုတစ္ရပ္ ရွိသည္။
ျမန္မာ့သတင္းစာ ေလာကတြင္လည္း ''သတင္းစာ မ်ားသည္ လူထုဆႏၵ၊ လူထုအာေဘာ္၊ လူထု၏ နစ္နာမႈမ်ားကို တင္ျပေနၾကေသာ ဟစ္တုိင္ႀကီး မ်ားလည္း ျဖစ္ေပသည္။ တိုင္းျပည္ကို မ်က္စိဖြင့္ နားဖြင့္ ေပးေနၾကေသာ လူထု သိပၸံေက်ာင္းႀကီး မ်ားလည္း ျဖစ္ေပသည္။ တိုင္းျပည္ အက်ဳိးကို သယ္ပိုး ေဆာင္ရြက္ ေနၾကေသာ လူမႈဝန္ထမ္း ဌာနႀကီးမ်ားလည္း ျဖစ္ေပသည္'' ဟု ဟံသာဝတီ သတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ သတင္းစာ ဆရာႀကီး ဦးဘေဖ (ရဲတင္း) က ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ျပည္လံုးကြၽတ္ သတင္းေထာက္ သင္တန္းတြင္ ေဟာေျပာပို႔ခ် ခဲ့ဖူးသည္။
ျပည္တြင္းျပည္ပ ကမၻာတစ္ဝန္းတြင္ ေန႔စဥ္ ျဖစ္ပ်က္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွ အေရးႀကီးေသာ အျဖစ္အပ်က္ မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ သတင္းစာကို တစ္ေန႔ မဖတ္ရလွ်င္ တစ္ေခတ္ ေနာက္က် က်န္ရစ္မည္ျဖစ္သည္။ ''ထမင္း'' သည္ ကိုယ္ခႏၶာ ႀကီးထြား ႀက့ံခိုင္ေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အသက္ရွင္သန္ေရးတို႔ အတြက္ ေန႔စဥ္ မွီဝဲစားသံုး ၾကရသည္။ ''အစာ အာဟာရ'' ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ''သတင္း'' သည္ စိတ္ႏွင့္ အသိဥာဏ္ ရွင္သန္ ထက္ျမက္ ပြင့္လင္းေစရန္ ေန႔စဥ္စားသံုး မွီဝဲရသည့္ ''စိတ္ အာဟာရ'' တစ္မ်ဳိး ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စာေရးဆရာႀကီး ျမမ်ဳိးလြင္ (၁၉၆၉) က ''သတင္း ဆိုသည္မွာ သက္ရွိ လူသားတို႔၏ နံနက္ အိပ္ရာထ ပထမဆံုး မွီဝဲရေသာ အာယုဝၯန အားတိုးေဆး အာဟာရ ျဖစ္ပါသည္'' ဟု ဆိုမိန္႔ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ ျပည္သူလူထု မသိရေသးသည္တို႔ကို သိေအာင္၊ မျမင္မိသည္မ်ားကို ျမင္ေအာင္၊ မေတြးမိသည္မ်ားကို ေတြးႏိုင္ေအာင္ ''သတင္းစာ'' က ပ်ဳိးေထာင္ ေပးေသာေၾကာင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္း စာမ်ားႏွင့္ သတင္းစာ ေန႔စဥ္ဖတ္႐ႈသူမ်ား တစ္ေန႔တျခား တိုးပြားမ်ားျပားေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ေန႔စဥ္ သတင္းစာမ်ားသည္ သတင္းေပးျခင္း အလုပ္ (Informative Function) ကို အဓိက ဦးစားေပးသည္။ သတင္း ျဖစ္ရပ္မ်ားကို ဖြင့္ဆုိ ရွင္းလင္းေသာ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ေခါင္းႀကီးပိုင္းမ်ားႏွင့္ ဓာတ္ပံုမ်ားကို ေဖာ္ျပ ၾကသည္။ ထို႔အတူ အထူးက႑ (အခ်ပ္ပို) ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ထူးဆန္းေထြလာ ရယ္စရာ ဓာတ္ပံုမ်ား၊ ပန္းခ်ီပံုမ်ား၊ ကာတြန္းမ်ား၊ ႐ုပ္ေျပာင္မ်ား၊ ဟာသ ေကာ္လံမ်ားႏွင့္ ရံဖန္ရံခါ ကဗ်ာဝတၳဳတို စသည္တို႔ကိုပင္ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ သတင္းစာႀကီးမ်ားက အခန္းဆက္ ဝတၳဳရွည္မ်ား ေဖာ္ျပၾကသည္။ သုိ႔ျဖင့္ စာဖတ္သူတို႔အား ေဖ်ာ္ေျဖမႈကိုလည္း ေပးသည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ သတင္းစာမ်ားသည္ သတင္း၊ ေဆာင္းပါး၊ ေခါင္းႀကီး၊ ကာတြန္းႏွင့္ ေဝဖန္ခ်က္မ်ားျဖင့္ စာဖတ္သူမ်ားအား အႀကံေပးျခင္း၊ လမ္းၫႊန္ေပးျခင္း၊ သိမ္းသြင္း ဆြဲေဆာင္ျခင္း တို႔ကိုျပဳႏိုင္သည္။ သတင္းစာ၌ ထည့္သြင္းထားေသာ ေၾကာ္ျငာက႑ တြင္လည္း နာေရး၊ သာေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာ အစရွိသည့္ ေၾကာ္ျငာမ်ားသည္ သတင္းကဲ့သို႔ သတင္းစာ ဖတ္သူအား သုတကို ျဖစ္ေစသည္ဟု ဆုိႏုိင္သည္။
သတင္းစာသည္ ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ် ျပည္သူလူထုကို မ်က္စိ၊ နား ဖြင့္ေပးလ်က္ ရွိသည္။ လူတန္းစား မေရြး၊ အယုတ္အလတ္ အျမတ္မေရြး လူအားလံုးတို႔၏ အေရးႀကီးေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ေကာင္းေအာင္ ဖန္တီး တင္ဆက္လ်က္ ရွိသည္။ အခ်က္အျပဳတ္၌ လိမၼာကြၽမ္းက်င္ေသာ စားေတာ္ဆက္ သည္ ခ်ဳိ၊ ခ်ဥ္၊ စပ္၊ ငန္၊ ခါး အရသာမ်ဳိးစံုကို သင့္တင့္ေလ်ာ္ကန္ေအာင္ ဖြယ္ဖြယ္ရာရာ စီမံ၍ ပြဲေတာ္ဆက္ တတ္သကဲ့သုိ႔ သတင္းစာသည္လည္း ျပည္သူလူထုအား စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ စဥ္းစားဆင္ျခင္မႈ၊ ေဝဖန္ ပိုင္းျခားမႈ စေသာ အသိပညာ တို႔ကို ပြဲေတာ္ ဆက္ေပးေပသည္။
သတင္းစာကို လူထုေခါင္းေဆာင္ဟုလည္း ဆုိႏုိင္သည္။ မတရားမႈတို႔ကို သတင္းစာဆရာ၏ ကေလာင္ လက္နက္ျဖင့္ တုိက္ဖ်က္ ၿဖိဳခြဲႏုိင္သည္။ အခြင့္အေရး၊ ဆံုး႐ႈံးမႈ၊ နစ္နာမႈတို႔ကို ဖြင့္ထုတ္ ေၾကြးေၾကာ္ႏုိင္သည္။ သတင္းစာ တည္းဟူေသာ လက္နက္သည္ အျခားေသာ လက္နက္တို႔ထက္ ထက္ျမက္ေပသည္။ အာဏာ ရွိသူကိုလည္း သူမေၾကာက္၊ ဓနဂုဏ္ ေမာက္သူကိုလည္း သူမထီ၊ ဂုဏ္ရည္ျမင့္သူ ကိုလည္း မ်က္ႏွာခ်ဳိ မေသြး ေအးေဆးတည္ၿငိမ္၍ တရားမွ်တမႈ တည္းဟူေသာ ခ်ိန္ခြင္ဝယ္ တင္၍ ေဖာ္ျပေလ့ ရွိသည္မွာ ''သတင္းစာ၏ ဂုဏ္ရည္'' ျဖစ္သည္။
ထိုသို႔ ''သတင္းစာ ဂုဏ္ရည္'' ႏွင့္ သတၱိေၾကာင့္ အာဏာရွိသူတို႔သည္ အာဏာကို အလြဲသံုးစားျပဳ၍ ထင္ရာ မလုပ္ဝံ့၊ မတရားမႈကို တပ္မက္သူတို႔သည္ သတင္းစာကို အေဝးကေရွာင္၍ အေမွာင္ခိုၾကသည္။ ''ရန္သူ၏ လွံစြပ္ေပါင္း တစ္ေထာင္ထက္ သတင္းစာ၏ ကေလာင္ကို ေၾကာက္ပါသည္'' ဟု ဆုိခဲ့သူမွာ ကမၻာတြင္ သိမ့္သိမ့္ တုန္ေစခဲ့ေသာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး နပိုလီယံ ျဖစ္သည္။
သတင္းစာသည္ ႏုိင္ငံႏွင့္ ကမၻာ၏ တစ္ေန႔တာ ျဖစ္စဥ္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ သမိုင္းတို႔ကို အမွန္အတိုင္း ေရးသား ေဖာ္ျပေနျခင္း ျဖစ္သည္။ သမုိင္းဝင္ မွတ္တမ္းသဖြယ္ ႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနတို႔ကို ထင္ဟပ္ေသာ ေၾကးမံုျပင္ ျဖစ္သည္။ ယေန႔ သတင္းစာမ်ားသည္ နက္ျဖန္မွစ၍ လူ႔ သမုိင္းက်မ္းမ်ား ျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။ သတင္းစာ မ်ားက နား၊ မ်က္စိ ဖြင့္ေပးေသာေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုသည္ တစ္ထိုင္တည္းႏွင့္ သမိုင္း စာမ်က္ႏွာမ်ားကို ေက်ေက်ညက္ညက္ ေလ့လာရသကဲ့သို႔ အသိဥာဏ္ ပြင့္လင္းသည္။ အေတြးအေခၚမ်ား ရင့္သန္သည္။ အယူအဆမ်ား မွန္ကန္ လာႏိုင္သည္။
ျပဳမိသမွ် အက်ည္းတန္မႈမ်ား၊ အမွားမ်ားကို ျပန္လည္ဆင္ျခင္ သိျမင္ႏုိင္သည္။ ေရွ႕လမ္းစ အတြက္လည္း အမွန္အတိုင္း အက်ဳိးရွိရွိ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ ''သတင္းစာသည္ အတိတ္၏ ျပတိုက္ျဖစ္၍ အနာဂတ္၏ အုတ္ျမစ္လည္း ျဖစ္ေပသည္'' ဟု ဆုိၾကသည္ကို မွတ္သား ခဲ့ဖူးသည္။
သတင္းစာ ေပၚေပါက္လာျခင္းသည္ လူထုအတြက္ ကံေကာင္းျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ႏိုးၾကား ပြင့္လင္းျခင္း မရွိေသးေသာ လူထုသည္ သတင္းစာ၏ အစြမ္းေၾကာင့္ ႏိုးၾကား လာၾကသည္။ တရားမွ်တမႈႏွင့္ မွန္ကန္မႈ တို႔သည္ သတင္းစာကို အမွီျပဳ၍ ထြန္းေျပာင္ လာႏုိင္ၾကသည္။ သတင္းစာသည္ ျပည္သူလူထု၏ နား၊ မ်က္စိ တို႔ကို ဖြင့္ေပးႏိုင္႐ံု မွ်သာမက သတင္းစာမ်ားသည္ ျပည္သူလူထု အတြက္ ေန႔စဥ္ ဖတ္႐ႈေလ့လာရန္ ျပ႒ာန္း ထားေသာ ''ေလာကဝိဟာရ ေက်ာင္းသံုးဖတ္စာမ်ား'' ျဖစ္သည္မွာ အထင္အရွားပင္ ျဖစ္၍ သတင္းစာ ေန႔စဥ္ ဖတ္ၾကပါစို႔ဟု တိုက္တြန္း လိုက္ရပါေၾကာင္း။ ။
ျမ၀တီ
0 comments:
Post a Comment